Doç. Dr. Gülay Ergin Okay
Doç. Dr. Gülay Ergin Okay
Doç. Dr. Gülay Ergin OkayYazarın Tüm Yazıları

Delta varyantı ve aşıların etkinliği

Virüsler, çoğalmaları sırasında meydana gelen mutasyonlar sonucunda sürekli değişirler. Bazen bu değişikler sonucunda yeni varyantlar meydana gelir. COVID-19 pandemisinin başından beri alfa, beta, gama ve delta gibi birkaç önemli SARS-COV2 varyantı meydana geldi. Delta varyantı ilk defa Hindistan’da tespit edilmiş ve hızlıca tüm dünyada baskın varyant haline gelmiştir. Sağlık Bakanlığı ülkemizde de delta varyantı oranının %90’ı geçtiğini bildirmiştir. Delta varyantı ile ilgili olarak çok ağır hastalığa neden olduğu ve aşıların etki etmediği ile ilgili endişeler gündeme gelmiştir.

Haberin Devamı

Delta varyantının diğer varyantlardan farkı ile ilgili veriler birikmeye başladıkça bilgilerimiz giderek artmaktadır. Yeni bazı çalışmalar delta varyantının önceki varyantlardan iki kattan daha fazla bulaşıcı olduğunu göstermiştir. Bazı veriler, delta varyantının aşılanmamış kişilerde önceki varyantlara göre daha ciddi hastalığa neden olabileceğini düşündürmektedir. Kanada ve İskoçya'dan yapılan iki farklı çalışmada, delta varyantı ile enfekte olan hastaların hastaneye yatırılma olasılığının alfa varyantı veya COVID-19’un orijinal virüsü ile enfekte olan hastalara göre bir miktar daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, COVID-19 nedeniyle hastaneye yatırılanların ve meydana gelen ölümlerin büyük çoğunluğunun aşılanmamış kişilerden oluştuğu da belirtilmiştir.

Haberin Devamı

COVID-19 aşısı olmamış kişiler pandemi açısından en büyük endişe kaynağı olmaya devam etmektedir. Bu kişiler bulaş ve enfeksiyon gelişme riskinin ve dolayısıyla virüsü bulaştırma olasılığının çok daha yüksek olduğu kişilerdir. Ülkemizde uygulanan mRNA ve inaktif COVID-19 aşıları ile tam olarak aşılanmış kişilerde COVID-19'a yakalanma risklerinin yüksek oranda düştüğü ve delta varyantına karşı da benzer oranlarda koruduğu yapılan çalışmalarda görülmüştür. İngiltere’de COVID-19 aşılarının etkinliğinin değerlendirildiği bir çalışmada iki doz mRNA aşısının alfa varyantı ile karşılaştırıldığında delta varyantına karşı korumada büyük bir farklılık olmadığı ve etkinliğin %90’lar düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Çin’de yapılan yeni yayınlanan başka bir çalışmada da inaktif COVID-19 aşısının delta varyantına karşı diğer varyantlara benzer oranda korunma sağladığı tespit edilmiştir.

Aşılar delta varyantı da dahil, ciddi hastalık ve ölümlerin önlenmesinde oldukça etkilidir. Hiçbir aşının etkinliği %100 olmadığı için bazı tam aşılı kişilerde enfekte olabilmektedir. Ancak delta varyantı ile semptomatik enfeksiyon gelişen tam aşılı kişilerin aşısız olanlara göre bulaştırıcılık süresinin çok daha kısa olduğu yapılan çalışmalarda görülmüştür. Toplumdaki aşılama oranının artması, virüsün yayılmasını azaltacak ve yeni varyantların ortaya çıkmasını önlemeye yardımcı olacaktır. Bu nedenle aşılama oranlarının yükselmesi pandeminin sınırlanması açısından çok önemlidir.

Haberin Devamı

Delta varyantının özellikleri, aşıların etkinliği ile ilgili bilgilerimiz göz önüne alındığında, bu varyantın bulaşmasını azaltmak için aşılamanın yanında maske takmak da dahil tüm korunma önlemlerinin uygulanması önemlidir. Özellikle kalabalık ve kapalı ortamlarda maske takılması büyük önem arz etmektedir.

Yazarın Tüm Yazıları