Kara Madde

Bildiklerimize güncellemeler geldi

Yaşadığımız çağın keşifleriyle onlarca, hatta yüzlerce yıldır emin olduğumuz bilgiler değişmeye başlıyor. Bu haftaki üç haber doğruluğundan emin olduğumuz kavramları temelinden sarsıyor.

Yapay zekânın ‘kara maddesi’ keşfedildi

Yapay zekânın insan zekâsına yaklaşabilmesi için ‘kara maddenin’ yani sosyal etkileşimin şart olduğu belirtiliyor. Ancak sosyal etkileşim söz konusu olduğunda insana yetişemeyeceği de bir gerçek. Öyleyse yapay zekâya karşı hayatta kalma mücadelemizde ne kadar sosyal ve birlik halindeysek o kadar varız!

NASA’daki efsane Türk: Süper simetriyi henüz göremedik, bu biraz canımızı sıkıyor

Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) ve Arizona Üniversitesi’nde görevli Prof. Dr. Feryal Özel, kara deliği ilk kez görüntüleyen ekibin tarihi başarısında çok önemli bir rol üstlenmişti. Gezegenimizde en uzağı gören kişilerden biri olan Özel ve ekibinin şimdi bilim dünyasına yeni bir sürprizi var: Samanyolu’ndaki dev kara delik... Tüm verilerin ellerinde olduğunu belirten Özel, sadece galaksimizin değil, belki tüm hayatımızın merkezindeki kara deliğin fotoğrafını altı ay sonra görebileceğimizi söylüyor.

En iyi en yeniler

Bu hafta kentin farklı noktalarında yeni açılan ve her birinin yeme-içme sektörüne büyük katkısı olacağını düşündüğüm iki restorandan söz etmek istiyorum: Kilye ve Un Po. İkisinin de tarzı farklı ve farklı mutfakları temsil ediyorlar ama ortak noktaları malzemeye verdikleri önem ve gösterdikleri özen...

Dalgaları gözleyince boyumuz bir karış uzadı mı?

ASLINDA evet, uzadı ama sanırım bunu fark etmemiz biraz zaman alacak.

Başkan Kara’dan Yeşilay Haftası Mesajı

KİLİS BELEDİYE BAŞKANI HASAN KARA, MADDE BAĞIMLILIĞI TÜM DÜNYADA ORTAK BİR SORUN HALİNE GELDİĞİNİ SÖYLEDİ.

Türkiye CERN’e üye olmalı mı, olmamalı mı?

BUGÜN izninizle köşemi bir bilim insanına, ABD’nin Chicago kentindeki meşhur Argonne National Labaratuvarı’ndan Prof. Dr. Esen Ercan Alp’e bırakmak istiyorum.

Fizik ve metafizik

CERN deneyi bana büyük heyecan veriyor. Elbette bir fizikçi kadar anlamıyorum yapılanları; ama bana heyecan veren, işin metafiziği zaten!

Samanyolu Galaksisi'nin merkezinde dev kabarcıklar

ABD’li bilim insanları, Samanyolu Galaksisi’nin merkezinde birbirine yapışık dev boyutta iki kabarcık tespit etti. ABD Ulusal Havacılık ve Uzay İdaresi (NASA), şimdi Fermi Gamma Işını Uzay Teleskopu'yla keşfettiği dev kabarcıkları anlamlandırmaya çalışıyor.

CERN'de ilk ipuçları için geri sayım başladı

Cenevre yakınlarındaki CERN Büyük Hadron Parçacık Çarpıştırıcısı ile maddenin bilinmeyen yönlerini ortaya çıkarmaya çalışan bilimciler, “paralel evren, maddenin üç (zaman ile birlikte 4) boyutunu aşan yeni boyutları, maddenin bugüne kadar bilinmeyen formları” gibi, ancak bilim-kurgu romanlarında rastlanabilen olguların varlığına ilişkin ipuçlarını, gelecek yıldan itibaren elde etmeye başlama umudunda.

CERN’de dünya rekoru kırıldı

İsviçre-Fransa sınırındaki CERN’e (Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi) ait Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC), 1.18 trilyon elektron volt ışın demeti parçacığı göndererek, “proton ivmesi” dünya rekorunu kırdı. Dünya tarihinde daha önce bu düzeyde bir enerjiye sahip parçacık çarpıştırıcısı çalıştırılmamıştı.

NASA'dan müthiş buluş

Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), Satürn'ün etrafında şimdiye kadar görülmemiş büyüklükte bir halka tespit etti.

En büyük ‘halka’ keşfedildi

NASA, kızılötesi ışınlar kullanarak Satürn‘ün etrafında büyük bir halka keşfetti. Halka gözle görülür ışıkları yansıtmıyor ama “eksi 193 derece” sıcaklıkta olmasına rağmen termal radyasyonla parlıyor.

Maddenin yeni bir halini oluşturdular

Kara madde, anti-madde derken, bilim adamları şimdi de maddenin yeni bir halini oluşturdu.

Evrenin ilk anına yolculuk

Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nde, uluslararası işbirliğinin ve 15 yıllık bir çalışmanın ürünü olarak inşa edilen "Büyük Hadron Çarpıştırıcısı"nda, evrenin oluşumuna ışık tutması beklenen büyük deney başarıyla başlatıldı.

Yüzyılın en büyük deneyi

İki gün sonra yüzyılın en büyük deneyi, bugüne kadar kurulan en büyük laboratuvarda, eksi 2271 derece sıcaklıkta gerçekleştirilmeye çalışılacak. Amaç, evrenin oluşumundaki sırları aydınlatmak, Big Bang'den hemen sonra ortaya çıkıp kaybolan "karanlık madde"yi tespit edebilmek.

CERN’de, evren oluşurken kaybolan madde aranacak

İki gün sonra yüzyılın en büyük deneyi, bugüne kadar kurulan en büyük laboratuvarda, eksi 2271 derece sıcaklıkta gerçekleştirilmeye çalışılacak. Amaç, evrenin oluşumundaki sırları aydınlatmak, Big Bang’den hemen sonra ortaya çıkıp kaybolan "karanlık madde"yi tespit edebilmek.

Kara madde için yeni uydu

NASA, gama ışını teleskopu "Glast" Cape Canaveral Üssü’nden, Delta 2 tipi bir füzeyle uzaya fırlatıldı.

Evrenin ilk saniyesinde ne oldu ne kayboldu

İsviçre’nin Cenevre kentindeki Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi CERN’de mayıs ayında benzersiz bir deney yapılacak. Bilim adamları, CERN’de küçük bir "big bang" (büyük patlama) yaratarak evrenin ilk oluşum anında neler olduğunu, kaybolan kara maddeyi araştıracaklar.

Ne göze ne radara yakalanır

Nano teknolojiyle dünyanın en siyah maddesi üretildi. Yeni maddeyle görünmez uçak, silah ve tank üretilebilecek.

Görünmeyen bir evrende yaşadığımızı biliyor muydunuz?

Göremediğimiz evrende Kara Madde var, astronomlar Kara Madde´nin ne olduğunun anlaşılmasıyla, evrenin kaderinin ne olduğunu anlayacaklarını düşünüyorlar.

Benim elektronum senin protonunu döver

Dan Brown iyi ki Melekler ve Şeytanlar’ı yazmış. Onun sayesinde parçacık fiziği áleminde olup bitene dikkat kesilebiliyoruz.

2006 Nobel bilim ödüllerinin tümü ABD’ye

105 yıldan beri verilen Nobel tıp, kimya ve fizik ödüllerinin hepsini bu yıl ABD’li bilim insanları paylaştı. Kimileri genetik biliminde çığır açacak çalışmalar yaptı, kimisi hücre yapısıyla ilgili yeni keşifler, kimileri ise araştırmaların boyutlarını evrenin bilinmeyenlerinin keşfine taşıdı... Ve sonunda bilimde en büyük ödül kabul edilen Nobel ödüllerine layık görüldüler.

Mather: Bu ekip işi

Bu yılın Nobel Fizik Ödülünü meslektaşı George Smoot ile paylaşan Amerikalı John Mather, ödülü kazandıran çalışmanın bir ekip işi olduğunu söyleyerek, yüzlerce bilim adamı ve mühendise teşekkürlerini sundu.

Zavallı ABD zavallı dolar

SON zamanlarda okuduğum iktisat yorumlarından sonra, kendi halimizi unuttum, ABD’nin durumuna üzülmeye başladım.

Yayın yönetmenlerine aptal diyen makale

13 gözlem, hepsi önemli ve gerçek, ama nedeni bilinmiyor!

Bilim insanları, bugüne kadar bilinen teorilere uymayan, çok sayıda olay gözlemledi. Bu olaylar kabul edilen kurallara aykırı duruyor; ama yanlışlıkları da ispat edilmiş değil. Bu nedenle önemli sorunlar hanesinde, çözülmeyi bekleyen problemler olarak bir kenarda duruyorlar. Bunlardan bir veya bir kaçının doğruluğunun kanıtlanması halinde, belki de fizik yeniden yazılacak!

Bilimin gözlediği ama açıklayamadığı sorular

Merak insanoğlunun gelişme sürecinde edindiği en önemli niteliklerden biri. Zaten bilim dünyasını da tetikleyen bu merak değil mi? Sorulara yanıt bulma yolunda gelinen nokta ise gerçekten heyecan verici. Tıptan uzay araştırmalarına, bilişime kadar her alanda devrim sayılabilecek ilerlemeler yaşamımıza damgasını vuruyor. Ancak, bilim dünyasının gözlemini yaptığı, gerçek gibi gördüğü fakat bir türlü yanıtını veremediği sorular da mevcut.