Kendi küçük, etkisi büyük! Herkes neden Yılan Adası'nın peşinde?
Güncelleme Tarihi:
Ukrayna'ya ait Yılan Adası'yla ilgili haberler savaşın başladığı ilk günlerde karşımıza çıkmıştı. Kritik konumdaki bu küçük ada 78 gündür haberlere konu olmaya devam ediyor. Peki Rusya'nın almayı çok istediği; Ukrayna'nın ise canhıraş bir şekilde savunduğu bu minicik toprak parçası neden çok kıymetli? Detaylar haberimizde...
Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin hemen başlangıcından itibaren, Yılan Adasına, savaşta hayati ve neredeyse efsanevi bir statü verildi. Karadeniz'deki bu dikkat çekici kayalık çıkıntı, Rusya tarafından ele geçirildi ve stratejik değere sahip bir savaş alanı haline geldi.
Rusya, Ukrayna'nın adayı geri almak için özel kuvvetler, savaş uçakları, helikopterler ve insansız hava araçları da dahil olmak üzere başarısız bir girişimde korkunç kayıplar yaşadığını iddia ediyor. Ukrayna ise kendi adına yaptığı açıklamalarda Rusya’nın adadaki tesislere ve teknelere saldırmakla sınırladığı konusunda ısrar ediyor.
İngiltere savunma bakanlığı istihbaratı da yılan Adası’nda savaşın bitmediğini ve Rusya'nın sürekli olarak açıkta kalan garnizonunu güçlendirmeye çalıştığını söyledi.
KÜÇÜK AMA ÇOK ÖNEMLİ
Yılan veya Zmiinyi de denen bu ada, bir kilometrekarenin bile olmayan küçük yüzölçümüyle Batı Karadeniz'in kontrolü açısından oldukça önemli bir mevzi.
Ukrayna ordusu, "Rus birlikleri Yılan Adası'nı işgal etmeyi başarır ve uzun menzilli hava savunma sistemlerini kurarsa, Karadeniz'in kuzeybatı kesiminde ve Ukrayna'nın güneyinde denizi, karayı ve havayı kontrol edecekler" açıklamasında bulunmuştu.
Bu nedenle Rusya'nın amiral gemisi Moskova, savaşın başlamasından saatler sonra oraya yelken açarak adadaki Ukraynalı askerlere teslim olmalarını söyledi:
"Kan dökülmesini ve gereksiz zayiatı önlemek için silahlarınızı bırakmanızı ve teslim olmanızı öneririm. Aksi takdirde, bombalayacağız"
O ASKERLER EFSANE OLDU
Rus subayının bu uyarısı karşısında "Rus savaş gemisi ortadan kaybolsun" diyen Ukraynalı asker ve arkadaşları ise savaşın birer sembolü haline geldiler.
Ada Rusya tarafından ele geçirildi, ancak haftalar sonra Moskova gemisi battı.
İngiltere, Moskova'yı kaybetmenin, Rusya'nın adaya giden tedarik gemilerinin artık minimum korumaya sahip olduğu anlamına geldiğini söylüyor. Ancak Rusya buradaki konumunu sağlamlaştırabilirse Karadeniz'in büyük bir bölümüne hâkim olabilecek.
UKRAYNA, KOMŞULARI VE NATO'YA TEHDİT
Adadaki güçlendirilmiş bir Rus varlığı, Ukrayna için ekonomik olduğu kadar stratejik olarak da felaket anlamına gelebilir. Ukrayna hayati tahıl ihracatını askıya alarak Odessa'daki limanını zaten kapatmak zorunda kalmıştı.
Şimdi ise adanın ikinci bir cephe olarak da kullanılabileceğinden korkuluyor. Ukraynalı uzmanlar "Ruslar uzun menzilli hava savunma sistemleri kurmayı başarırsa, o zaman Ukrayna'nın kıyı şeridine ulaşabilecek filolarını savunabilecekler." analizlerini yapmaya çoktan başladılar.
Ukrayna savaş uçakları Yılan Adası'nı vurdu! İşte o anlarYılan Adası’nın kontrolü aynı zamanda Rus birliklerine, Moldova'nın Ukrayna'nın bitişiğinde ve Odessa'dan çok uzak olmayan Rus kontrolü altındaki ayrılıkçı bölgesi Transdinyester'e girme şansı verecek.
Yılan Adası, Batı'nın NATO ittifakının bir parçası olan Romanya kıyılarından sadece 45 km uzaklıkta…
İngiliz donanma analisti Jonathan Bentham, adada kurulacak bir Rus S-400 hava füze sisteminin "büyük bir oyun değiştirici" olacağına inanıyor. Romanyalı tarihçi Dorin Dobrincu ise Rusya bir füze sistemi konuşlandırabilseydi, yalnızca Odessa tehdit altına girmekle kalmaz, aynı zamanda NATO'nun güney kanadı da tehlikeye girerdi, diye uyarıda bulunuyor ve "Bu, Rumen hükümeti ve halkı için olduğu kadar tüm ittifak için de çok önemli. Rusya, topraklarımızın doğusundaki şehirleri ve askeri kapasiteyi yok etme kapasitesine sahip olacaktır." sözlerini kullanıyor
NATO, TEHDİDİ CİDDİYE ALIYOR
NATO, savaşın başlangıcından itibaren Romanya'nın sınırlarını güçlendirdi ve buraya Belçika ve Fransız kuvvetleri gönderdi.
Ancak Romanya için de bunun büyük ekonomik riskleri var. Yılan Adası, Romanya'nın Ukrayna sınırını belirleyen Tuna Nehri'nin ağzına yakın bir yerde bulunuyor. Romanya'nın Karadeniz limanı Köstence de artık sadece Odesa'ya yelken açamayan konteyner gemilerini alıyor.
Rus askeri-politik analist Alexander Mihaylov, Yılan Adası’ndaki birliklerin kuzeybatı Karadeniz'e ve güneydoğu Avrupa'ya açılan kapı olan Tuna deltasına giden trafiği kontrol edebilecek bir konumda olabileceğini söyledi.
Mihaylov Rus medyasına verdiği demeçte, "Askeri bir üs veya askeri altyapı varsa, nehre giren ve çıkan gemileri engellemek mümkün olacaktır" dedi.
Ukrayna açıkladı: Bir Rus gemisini daha vurduk!YILAN ADASI’NIN TARİHİ
Tarihsel olarak, Yılan Adası, 1948'de onu bir radar üssü olarak kullanan Sovyetler Birliği'ne bırakılıncaya kadar Romanya topraklarıydı. Romanya 1989 yılına kadar Sovyet Birliği’nin etkisi altına girerken, Bükreş bu yeni düzenlemeyi kabul etti.
Ukrayna komünizmin çöküşüyle ve Sovyetler’in dağılmasıyla birlikte adada kontrolü ele geçirdi ve sonunda 2009'da Uluslararası Adalet Divanı adanın toprak sınırlarını çizerek adanın yakınındaki Karadeniz kıta sahanlığının neredeyse %80'ini Romanya'ya ve geri kalanını Ukrayna'ya verdi.
Yılan Adası, Karadeniz'in bu kısmı hidrokarbon kaynakları açısından zengin olduğu için sadece stratejik olarak önemli olmakla kalmıyor.
Mevcut Lahey kararı, her iki ülkenin de adadan kaynaklı petrol ve gaz rezervlerine sahip olduğu anlamına geliyor.
Bu sebeplerle çok az değeri olan küçük bir kaya yığını gibi görünen ada, Rusya savaşının kaderini belirleyebilecek önemli bir unsur haline geliyor...
