Madrid'deki NATO Zirvesi: 2 ülkeye NATO daveti... Türkiye'ye teşekkür
Güncelleme Tarihi:
Madrid'de düzenlenen 32. NATO Zirvesinin ardından yayınlanan ortak bildiride, "Bugün Finlandiya ve İsveç'i NATO'ya üye olmaya davet etmeye ve katılım protokollerini imzalamaya karar verdik" denildi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg zirve sonrası yaptığı açıklamada Türkiye'ye teşekkür etti ve "Bu anlaşma Türkiye için de İsveç ve Finlandiya için de iyi bir anlaşmadır " ifadelerini kullandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan zirve kapsamında ikili görüşmelerine devam ediyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Biden ile görüşmesi ise sona erdi. Görüşme sonrası Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada İkili ilişkilerin yapıcı şekilde ilerlemesine yönelik bağlılığın sürmesi ve hükümetler arasında yakın görüşmelerin sürdürülmesinin önemine dikkat çekildi.
32. NATO Zirvesi'nden dikkat çeken kareler...Soğuk Savaş'ın bitiminden bu yana en büyük krizlerden biriyle karşı karşıya olan NATO liderleri, tarihi bir zirve için İspanya'nın başkenti Madrid'de bir araya geldi.
Zirvede 30 üye ülkenin lideri, bugün Avrupa-Atlantik güvenliğine yönelik tehdit ve meydan okumalar karşısında stratejik düzeyde görüş alışverişinde bulundu.
İşte kritik zirvede dakika dakika yaşananlar...
21:45 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve toplantıya katılan liderle İspanya’nın ev sahipliğinde gerçekleştirilen Devlet ve Hükümet Başkanları düzeyinde Resmi Olmayan Transatlantik Akşam Yemeği’ne katıldı. Liderler El Prado Müzesi’nde gerçekleştirilen yemeğin ardından Nedimeler Tablosu’nun önünde aile fotoğrafı çektirdi.
21:20 Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Biden'ın görüşmesinin ardından ilk açıklama Beyaz Saray'dan geldi. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, İki liderin Ukrayna tahılının ihracatının önündeki engelin kaldırılmasının önemi vurgulandı. Ege ve Suriye'de istikrarın sağlanmasının önemi dile getirildi. Ayrıca İkili ilişkilerin yapıcı şekilde ilerlemesine yönelik bağlılığın sürmesi ve hükümetler arasında yakın görüşmelerin sürdürülmesinin önemine dikkat çekildi.
20:13 NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg yaptığı açıklamada, NATO'nun Ukrayna'nın Rus saldırılarına karşı güçlendirilmesine yardımcı olmak amacıyla gelişmiş bir destek paketinin onaylandığı söyleyerek, "Bosna Hersek, Gürcistan ve Moldova da dahil olmak üzere Rus saldırganlığı riski altındaki diğer tüm ortaklar için siyasi ve pratik desteği artırma konusunda anlaştık" dedi.
20:00 Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Biden'ın NATO Liderler Zirvesi kapsamındaki 18.50'de başlayan görüşme yaklaşık 1 saat 10 dakika sürdü.
19:30 İngiltere Başbakanlık Ofisi tarafından yapılan açıklamada, İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle patlak veren küresel tahıl krizini çözmek için yürüttüğü liderliği övdüğü aktarıldı.
Açıklamada, Erdoğan ve Johnson’ın başta teknoloji ve enerji olmak üzere İngiltere-Türkiye ilişkilerinin derinleştirilmesini ele aldıkları aktarılarak, liderlerin iki ülke arasındaki ticari hareketliliği daha da geliştirecek, hem İngiltere hem de Türkiye için istihdam oluşturacak ve ekonomik büyümenin artmasına yardımcı olacak önlemleri ele alma konusunda anlaştıkları belirtildi.
19:20 Türkiye’nin dün Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyeliğine yeşil ışık yakmasının ardından Almanya Dışişleri Bakanı Baerbock, İspanya’nın başkenti Madrid’deki NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde açıklamalarda bulundu. Baerbock, Türkiye’nin, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya muhtemel üyelikleri için destek vermesinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek, NATO ülkelerinin birbirinden farklı yapılarının olduğunu ve hepsinin ortak özelliğinin ise ortak savunma anlayışı olduğunu açıkladı.
18:55 Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Biden'ın NATO Liderler Zirvesi kapsamındaki görüşmesi başladı. Topkabtu öncesi konuşan Erdoğan, "Bu zirvede yarın da devam edecek çalışmalarımızla inanıyorum ki ülkelerimizle dolu dolu huzurla döneceğiz. NATO'nun güçlenmesine yönelik atılacak adımlar, özellikle Rusya-Ukrayna olayı, akaryakıtla ilgili gelişmeler ve bir an önce de hububat konusunda açılan koridor üzerinden imkan sağlayalım. Ben de özellikle uzun bir aradan sonra sizlerle bir araya gelmekten duyduğum memnuniyeti ifade etmek istiyorum. Özellikle bu NATO Zirvesi, gündemi itibariyle güçlü bir zirve oldu. NATO'nun güçlenmesine yönelik atılacak atımlar da Rusya-Ukrayna sürecine de katkı verecektir. Rusya-Ukrayna konusunda temennimiz denge politikalarıyla netice alıp, hububat sorununu çözmek." dedi.
TÜRKİYE'YE BİR TEŞEKKÜR DAHA
Biden ise, "Özellikle Finlandiya ve İsveç'in üyelikleriyle ilgili teşekkür etmek istiyorum. Sizinle burada olmak gerçekten çok güzel." ifadelerini kullandı.
17:55 ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin, Türkiye’ye muhtemel F-16 savaş uçağı satışına destek verdiği aktarıldı. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Uluslararası Güvenlik İşlerinden Sorumlu Savunma Bakan Yardımcısı Celeste Wallander gazetecilere verdiği demeçte, Türkiye’nin güçlü savunma yeteneklerine sahip olmasının NATO’nun savunmasını güçlendireceğini ifade ederek, "ABD, Türkiye'nin savaş filosunun modernizasyonunu destekliyor, çünkü bu NATO güvenliğine ve dolayısıyla ABD’nin güvenliğine bir katkıdır" dedi.
15:57 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Toplantısı’na katılmak üzere geldiği İspanya’nın başkenti Madrid’de İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile bir araya geldi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Toplantısının ikinci oturumu öncesinde ABD Başkanı Joe Biden ile de ayaküstü sohbet etti.
15:50 NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg zirvenin ardından düzenlediği basın toplantısında dikkat çeken açıklamalarda bulundu. 'Bugün NATO liderleri birliğin yeni stratejik konseptini kabul ettiler. bu en son 2010 yılında güncellenmişti.' diyen Stoltenberg açıklamasında şu ifadeleri kullandı;
"Bugün İsveç ve Finlandiya'yı davet etme kararı aldık. Rusya bizim güvenliğimiz hedef alıyor. Çin'e de tek bir kelime ile atıfta bulunduk 'Çin'in yapmış olduğu eylemler bizim güvenliğimizi tehdit etmektedir' şeklinde bir cümle ile kendine yer buldu Çin.
Bugün NATO liderleri tarihi bir karar aldı. Türkiye-İsveç ve Finlandiya arasında imzalanan anlaşma İsveç ve Finlandiya'nın üyeliğinin önünü açtı. 3 ülkeye de teşekkür ediyorum. Birlikte yol alma çabamızda bize katkıda bulundular. Bu anlaşma Türkiye için de İsveç ve Finlandiya için de iyi bir anlaşmadır, NATO için de iyi bir anlaşmadır.
NATO'nun kapıları sonuna kadar açıktır, Ukrayna'nın üyeliği ile ilgili bunu söyleyebilirim. En başından beri Ukrayna'ya desteğimizi ortaya koyduk. Bu desteğimizin yanında NATO üyelileri ekipman ve finansal destek verdiler. Ukrayna'ya olan desteğimiz devam edecek. Bu savaş tabii ki müzakere masasında bitirilmek isteniyor. Ukrayna'nın müzakere masasında güçlü olması için savaş alanında da güçlü olması lazım."
İSVEÇ VE FİNLANDİYA NE ZAMAN ÜYE OLACAK?
İki ülkenin NATO'ya ne zaman üye olacağı yönünde gelen bir soru üzerine Stoltenberg, "Şu ana kadar meydana gelen en hızlı katılım süreçlerinden birisi. Mayıs ayında başvurdular. Bundan sonra her iki ülkenin parlamentosunda oylamalar olacak. NATO üyesi ülkelerinde bunu onaylamaları gerekiyor. Şimdiye kadar süreç hızlı gelişti." cevabını verdi.
İSVEÇ VE FİNLANDİYA'YA NATO DAVETİ
15:39 NATO Hükümet ve Devlet Başkanları Zirvesinin ardından yayınlanan ortak bildiride, "Bugün Finlandiya ve İsveç'i NATO'ya üye olmaya davet etmeye ve katılım protokollerini imzalamaya karar verdik" denildi.
2010 yılından sonra güncellenen NATO Zirvesi bildirisinde Rusya'nın birliğin güvenliğine doğrudan tehdit oluşturduğu vurgulandı.
Bildiride, "Rusya Federasyonu, müttefiklerin güvenliğine, Avro-Atlantik bölgesindeki istikrar ve barışa en ciddi ve doğrudan tehdittir" ifadelerine yer verildi.
14.52 Cumhurbaşkanı Erdoğan, Madrid'deki zirvede Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Charles Michel ile bir araya geldi.
14.10 Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenski NATO zirvesine video bağlantısı ile katıldı. Zelenksi konuşmasında Batı'dan daha çok silah yardımı isterken, birliğin yeni üyelere yönelik açık kapı politikasının Ukrayna için geçerli olmadığına dikkat çekti.
Zelenski açıklamasında “NATO'nun açık kapı politikası, Kiev metrosundaki eski turnikelere benzememeli, bu turnikeler yaklaştığınızda kapanır ancak ödeme yapabilerek geçebilirsiniz. Sizce Ukrayna yeterince ödeme yapmadı mı? Avrupa'yı ve tüm uygarlığı savunmaya yeterli derecede katkımız olmadı mı?” ifadelerini kullandı.
Ukraynalı lider ülkesinin Rusya'yı yenmek için modern topçu sistemleri ve ağır silahlara ihtiyacı olduğunu vurguladı.
STOLTENBERG: ZELENSKİ DE BİZE KATILACAK
12:05 NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi İspanya’nın Başkenti Madrid’de NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’ın açılış konuşması ile başladı.
Zirvenin açılış konuşmasını yapan Stoltenberg ev sahipliği nedeniyle İspanya’ya teşekkür ederek, "Bu zirve, Rusya ve Çin gibi otoriter ülkeler nedeniyle daha rekabet dolu ve tehlikeli bir hal alan ve uluslararası düzenin tehdit altında olduğu bir dünyada NATO’yu güçlendirmek için bir fırsat olacak. Gelecekteki güvenliğimiz için yeni NATO stratejik konseptini kabul edeceğiz. Savunma kapasitemizi daha büyük bir dinamizm ve kapasite artırımı ile güçlendireceğiz. Bu yeni güvenlik sorunlarına karşı gerekeni yapacak potansiyelimiz mevcuttur" dedi.
İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliği hakkında da konuşan Stoltenberg, "Komşularımızla ve dünyayla işbirliğimizi güçlendireceğiz. İsveç ve Finlandiya’yı NATO’ya davet ederek, NATO’nun kapısının açık olduğunu göstereceğiz. Ukrayna için daha büyük bir destek sağlayacağız. Başkan Zelenski’nin de bugün bize katılacağı için mutluyum. Cesur Ukrayna halkı ve ordusu, tüm dünyaya ilham veriyor. NATO müttefikleri Ukrayna’nın yanında olmaya devam edecek. Tarihi bir anda bulunuyoruz. Madrid Zirvesi, büyük bir dönüşüme yol açacak. ABD ve Avrupa ilişkisinin ve ittifakın güçlü kalması için gerekenleri sunacak bir zirve olacak" ifadelerini kullandı.
Zirvenin açılış konuşmasında söz alan ev sahibi İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ise NATO Zirvesi’ne ev sahipliği yapmaktan duydukları memnuniyeti belirtti.
Zirvenin Avrupa’nın güvenliği için önemine dikkat çeken Başbakan Sanchez, “Bu zirveye ev sahipliği yapmak bizim için harika. Çok ama çok önemli bir zirve. Tarihi sayıda ülke katılıyor. Avrupa Birliği ülkeleri NATO üyesi olmasalar bile vizyonumuzu paylaşan ülkeler var. Bu da ortak güvenliğimiz ve ittifakımızın geleceği için çok önemli. Önümüzdeki yılların planlarını ortaya koyacağız. İttifakımızı güçlendirmenin zamanıdır. Türkiye, İsveç ve Finlandiya liderlerini dün imzaladıkları mutabakattan dolayı tebrik etmek istiyorum. Önemli iki demokrasinin ittifakımıza katılmasının önünü açmış oldular. Bu elbette ittifakımızı da güçlendirecek. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’e de süreçteki katkılarından dolayı teşekkür etmek istiyorum. İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılması hepimiz için çok önemli bir kilometre taşı. Bizi daha da güçlendireceğine inanıyorum. İspanya için NATO toplantısına ev sahipliği yapmak büyük bir sorumluluk ve onur kaynağı. Faydalı ve olumlu görüşmeler yapacağımıza inanıyorum” açıklamasında bulundu.
AİLE FOTOĞRAFINDA BİR ARAYA GELDİLER
11:50 Aralarında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da bulunduğu ülke liderleri resmi karşılama töreninin ardından aile fotoğrafında bir araya geldiler.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, fotoğraf çekimi sırasında en ön sırada İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve Slovenya Başbakanı Robert Golop'un yanında yer aldı.
DİKKAT ÇEKEN KARELER
Cumhurbaşkanı Erdoğan zirvede bir süre ABD Başkanı Biden, NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile sohbet etti. Bu esnada Johnson'ın Türkçe olarak 'Çok güzel' deme çabası renkli anların yaşanmasına neden oldu.
Aile fotoğrafının çekilmesinin ardından liderler kısa bir süre kendi aralarında sohbet ettiler.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan burada ABD Başkanı Joe Biden ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile konuştu. Liderler arasındaki samimi görüntüler dikkatlerden kaçmadı.
Sohbet sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD Başkanı Biden, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve NATO Genel Sekreteri Stoltenberg kameralara böyle poz verdiler...
ERDOĞAN MACRON İLE BİRARAYA GELDİ
11:20 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'ne katılmak üzere geldiği Madrid'deki IFEMA Fuar Merkezi'nde ikili temaslarda bulunuyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirve marjında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile bir araya geldi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ayrıca İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel, Avusturya Başbakanı Karl Nehammer, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Hollanda Başbakanı Mark Rutte ile de bir araya gelmesi ve TSİ 18.45’te ABD Başkanı Joe Biden ile görüşme gerçekleştirmesi planlanıyor.
UKRAYNA SAVAŞI MASADA
Bugünkü zirvede Rusya-Ukrayna savaşının NATO’ya yansımaları değerlendirilecek ve bu çerçevede NATO’nun caydırıcılık ve savunma yapılanması gözden geçirilecek.
NATO’nun gelecek çalışmalarına rehberlik edecek yeni Stratejik Konsepti'nin onaylanması da gündem maddeleri arasında yer alırken, liderler ikili görüşmeler yaparak küresel konuları ele alacak.
44 ÜLKEDEN KATILIM
Zirve için Madrid'e 44 ülkeden katılım oldu. Zirveye katılan liderlerin yanı sıra birçok ülkenin dışişleri ve savunma bakanları da hazırda bekliyor.
Zirvede öne çıkması beklenen ana başlıklar özetle şöyle:
Ukrayna'ya destek
Genel Sekreter Stoltenberg, Ukrayna'ya desteği artırmayı "acil bir ihtiyaç" olarak tanımladı ve zirvede "kapsamlı bir yardım paketinin" kabul edileceğini söyledi.
Bu pakete, Ukrayna'nın Sovyet döneminden kalma askeri teçhizatından, "savunma ve güvenlik" kapasitesini güçlendirecek NATO teçhizatına geçiş unsurlarının da dahil olması bekleniyor.
Ancak bazı üyelerin, NATO'nun savaşa müdahil bir taraf gibi algılanmasından kaçınılması amacıyla bu desteğin sınırlı tutulmasını savunduğu belirtiliyor.
Savunma harcamaları
Madrid'de ele alınacak bir diğer başlık da üye ülkelerin savunma harcamaları. NATO üyelerinin 2014'te verdikleri, GSYİH'larının yüzde 2'sini savunma harcamalarına ayırma vaadini yinelemeleri bekleniyor.
NATO'dan zirve öncesi yapılan açıklamaya göre halen 9 ittifak üyesi yüzde 2 hedefine ulaşmış ya da bu hedefi geçmiş durumda; 19'u ise 2024'e kadar bu hedefi tutturma yönünde planlara sahip.
Stoltenberg, bu yüzde 2'lik savunma harcamasının "tavan değil taban" değer olduğunu söylüyor.
Doğu sınırında savunma güçlendirilecek
NATO, Mukabele Gücü'nün 40 bin askerden 300 bine çıkarılması planını "savunma güçlendirici" bir adım olarak niteliyor.
Genel Sekreter Stoltenberg, Pazartesi günü yaptığı basın toplantısında bu planı, "Zirvede ileri savunmamızı güçlendireceğiz. İttifak'ın doğu kısmındaki muharebe gruplarımızı tugay seviyelerine çıkaracağız. NATO Mukabele Gücü'nü dönüştüreceğiz ve yüksek hazırlıklı kuvvetlerimizin sayısını 300 binin üzerine çıkaracağız" diye açıkladı.
