Uzaklara ucuz uçuş hayal değil

Ucuz uçmayı kim istemez ki? İlk başarılı örnekleri 1970’lerde ABD’de Southwest Havayolları ile başlayan bu konsept, dünyaya hızla yayıldı. Çok ciddi bir model haline geldi. Hatta büyük havayollarının tahtını bile ele geçirdi. ‘Düşük Maliyetli Havayolu’ kavramı artık ‘Yeni Model Havayolu’na geçti. Şirketler çok ucuza, biraz da daha az konforla ve ücretli ikramla üç saate kadar olan hatlarda ciddi pazar payı yakaladı.

Şimdi sırada uzun menzilli uçuşlar var. Avrupa’da Norweigan ve Wow Air, Asya’da AirAsia ve Scoot Air’in başlattığı bu konsept hızla yayılıyor. Lufthansa’nın Eurowings’i, yakın bir gelecekte bu konseptin Avrupa içindeki en başarılı uygulayıcısı Ryanair’in de bu pazara girmesiyle farklı bir boyuta taşınacak. Yani Londra’dan New York’a veya Paris’ten Bangkok’a 99 dolara uçabilmek mümkün olacak.

Uzun uçuşa dayanabilir mi?

Toplam 8-10 saat sürecek bir yolculukta dar koltukta, ikram verilmeden dayanmak mümkün mü? Yolcu için en önemli kıstas fiyat. Üç saate kadar dizlerinizin ön koltuğa çarptığı veya suyu bile ücretli aldığınız ‘yeni model havayolları’na alışan yolcular, uygun fiyat sunulursa kıtalararasında da böyle uçabileceklerini söylüyor.

Yolcu ucuz fiyata razı. Ama havayolu için geniş gövdedeki operasyon maliyetleri yüksek. Yani uçak arızalandığında yolcuların otele alınması veya yeni uçağın oraya gönderilmesi, doluluğun dönemsel oynadığı yerlerde doluluğun transit olmadan sağlanabilmesi üzerinde çok ciddi çalışılması gereken noktalar. Bu nedenle şirketler ilk aşamada doluluğun garanti olacağı hatlarda operasyonu başlatıyor.  Zamanla daha fazla havayolunun bu pazara girmesiyle, rekabetin artmasıyla yeni bir dönem başlayacak. Avrupa bileti fiyatına uzaklara uçabilmek hayal olmaktan çıkacak.

Ekonomi sınıfı değişecek

Uzmanlar, büyük taşıyıcılar için karma modelin kısa vadede başarı yakalayacağına dikkat çekiyor. Sıkışık bir ekonomi kabininde bilet fiyatları aşağıya çekilecek. Koltuk sayısı da artırılacak. Ancak iyi bir business veya ara sınıf premium ekonomi de uçaklarda yer alacak. Yani büyük şirketler yoğun uçuşun olduğu rekabete açık hatlarda ekonomi kabinlerini ‘düşük maliyetli’ hale getirecek.

Anadolujet uzaklara uçabilir

Türk Hava Yolları bir süredir alt markası Anadolujet için yeni bir yapılandırma üzerinde çalışıyor. Ağırlıklı Ankara’dan iç hat uçan şirket için farklı fikirler var. Filonun ve uçuş hatlarının değişimi, hatta Anadolujet’n ayrı bir şirket haline gelmesi planlar arasında.
Masada, Anadolujet’in geniş gövdeli uçaklarla uzun menzilli seferler yapabilmesi de bulunuyor. THY Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı, böyle bir pazarın oluştuğunu belirterek, “İnsanlar uzaklara daha ucuza uçmak istiyor. THY’nin iyi bir düşük maliyetli havayoluna ihtiyacı var. Anadolujet operasyonunu geliştirecek. Daha rekabetçi olacak. Bir diğer plan, geniş gövdeli uçaklarla uzun menzilli seferlerin yapılması. Ancak bunun çok iyi planlanması, pazarın iyi araştırılması lazım. Bu konuda çalışmalar sürüyor” diyor.

 Yeni model tutar mı?

+ Uzun menzilli bir uçağın yolcu kapasitesinin yüzde 10-15’ini first, business veya premium ekonomi kabinleri oluşturuyor. Ama cironun yarısı da buradan geliyor. Ekonomi sınıfında ise koltuk kapasitesi yüksek ama geliri düşük. Bu pazara girecek şirketlerin düşük maliyetli olsa da en açından premium ekonomi gibi bir ürün sunmaları gerekiyor.

+ Yolcular haklı olarak 10 saat oturdukları koltuğun biraz daha geniş diz mesafesi olmasını istiyor. Veya koltuğunda ekran talep ediyor. Tüm bunlar kabindeki yolcu sayısının kısıtlanmasına, ağırlığın artmasına neden olabiliyor.

+ İkram konusunda ise farklı adımların atılması gerekiyor. İçecekler ücretsiz veya paralı ana yemek gibi konseptler uygulanabilir. Ancak atılan her adım, maliyetleri yükseltiyor.

+ Diğer önemli kalem kargo. Düşük maliyetli havayollarının kargo operasyonu noktadan noktaya yapmaları bu geliri azaltıyor.

+ Düşük maliyetli şirketler, kısa uçuşlarda yerdeki süreyi en aza indiriyor. Verimliliği yükseltip uçakları daha fazla kullanıyor. Uzun menzilli uçağın yolcu boşaltması-alması, yükleme, yakıt ikmali uzun sürüyor.

+ Havayolları deneyerek, yeni modelleri arıyor. Burada başarıyı yakalayan büyük şirketlerin tahtını uzun menzilde de çok ciddi sarsabilir.