2016 eğitim dünyası için zorlu geçti

2016 eğitim için hareketli bir yıl oldu. 15 Temmuz darbe girişimi sonrası 1000’in üzerinde özel okul ile askeri liseler kapatıldı. Öğrencileri başka kurumlara nakledildi. Rotasyon iddiaları yeniden gündeme gelirken, kamudan yapılan ihraçlarda öğretmenler çoğunluktaydı. Açığa alınanlar oldu. Sözleşmeli öğretmenlik de geri geldi. İşte 2016’da eğitimde yaşanan gelişmeler:

MİLLİ EĞİTİM BAKANI DEĞİŞTİ
65’inci hükümet ile birlikte Milli Eğitim Bakanı değişti. Nabi Avcı’nın yerine eski Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz getirildi. Nabi Avcı ise Kültür ve Turizm Bakanı oldu.

FETÖ OKULLARI KAPATILDI
FETÖ’ye ait olduğu gerekçesiyle 1.029 özel okul kapatıldı. Bazıları devlet okulu olarak faaliyetine devam ediyor. Buradaki yaklaşık 138 bin öğrenci başka okullara nakledildi. 31 Temmuz’da KHK ile askeri okullar kapatılarak, Milli Savunma Üniversitesi kuruldu. Kuleli, Maltepe, Heybeliada ve Işıklar Askeri liseleri ile Ankara Bando Okulu’nda 10, 11 ve 12’nci sınıfa giden 3 bin 103 öğrenci fen ve sosyal bilimler liseleri dışındaki okullara yerleştirildi.

KURSLARDA SON KARAR
En çok tartışılanlardan biri özel öğretim kurslarının ders sayısı oldu. Bakanlık, 18 Eylül 2015’teki genelgesinde en fazla üç bilim grubunda kurs açılmasına izin vermişti. Danıştay bu maddeyi iptal edince Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), ders sayısını beşe çıkardı. 5 Ağustos’ta yönetmelik değişikliğiyle bire düşürdü. Yönetmelikle kurslara 1 Temmuz 2018’e kadar dönüşüm süresi verilirken, bu 29 Ekim’deki KHK ile 1 Ağustos 2017’ye çekildi. Dönüşmeyenler ise kapatılacak.

İHRAÇ EDİLEN EĞİTİMCİLER
FETÖ ile bağlantılı olduğu gerekçesiyle büyük çoğunluğu öğretmen olmak üzere 28 bin kişi meslekten atıldı, özel okullardaki 22 bin öğretmenin lisansı iptal edildi. MEB eylülde terör örgütüne destek veren faaliyetlerde bulunduğu gerekçesiyle 11 bin 285 öğretmeni açığa aldı. 25 Kasım’da 6 bin 7’si göreve iade edildi. Daha sonra 3 bin 592 personel hakkında görevden uzaklaştırmanın kaldırıldığı açıklandı. Aralıkta ise lisansı iptal edilen 22 bin 474 personelden 614’üne çalışma izni iade edildi.

MEZUNİYET TÖRENLERİ HAREKETLİ GEÇTİ
2016’da köklü liselerin mezuniyet törenlerinde yaşanan protestolar da konuşuldu. İlk olarak Türkiye’nin en köklü okullarından İstanbul (Erkek) Lisesi’nin mezuniyet töreninde okul müdürü Hikmet Konar’ın konuşma yaptığı sırada öğrenciler arkasını dönerek müdürü protesto etti. Nedeni ise, ‘proje okul’ uygulaması kapsamındaki liselerin müdürlerini Milli Eğitim Bakanı’nın ataması ve gelen müdürlerin uygulamalarıydı. Protestolar diğer okullara da yayıldı.

PROJE OKULLAR TARTIŞILDI
Proje okul tartışması yeni eğitim yılına da yansıdı. Kadıköy Anadolu, Cağaloğlu, İstanbul, Kabataş Erkek liselerinin de aralarında bulunduğu 155 proje okulda 8 yılını dolduran öğretmenler başka eğitim kurumlarına gönderildi. Birçok öğretmen, veli ve öğrenci buna tepki gösterdi. Uygulamanın iptali için veliler, imza toplayıp MEB’e iletti. ‘Projeniz Değiliz’ eylemleri yapıldı. Öğrenciler, öğretmenlerini ağlayarak uğurladı. Okulların önünde lokmalı, bozalı eylemlere neden olan proje okul uygulamasının kaldırılmasıyla ilgili bir çalışma yapılmadı.

SÖZLEŞMELİ ÖĞRETMENLİK GELDİ
3 Ağustos’ta yürürlüğe giren sözleşmeli öğretmenlik yönetmeliğine göre, adayların KPSS’nin yanı sıra sözlü sınavlarda da başarılı olması gerekiyor. Yani öğretmen olarak atanmak için artık sadece KPSS yeterli değil. Yeni sistemde KPSS sonucunda her alan için oluşan puan sıralamasıyla en yüksek alandan başlamak üzere, belirlenen kontenjan sayısının üç katı aday sözlü sınava çağrılacak. Başarılı olanlar sözleşmeli öğretmenliğe atanmak için tercih yapabilecek. Bu kapsamda 10 Ekim’de 18 bin 506 sözleşmeli öğretmen atandı. Ancak bazı öğretmen adayları mülakatlarda ‘alanlarıyla ilgisiz sorular’ sorulduğunu iddia ederek uygulamanın iptali için birçok eylem düzenledi.

ROTASYON İDDİALARI GÜNDEMDEYDİ
Bakanlık 2015 itibariyle 15 yılını dolduran öğretmenlere rotasyon uygulanacağını duyurmuş, başvuruları almış ama uygulamayı iptal etmişti. 2016’da rotasyon yapılacak iddiaları gündeme geldi. Fakat bakanlık henüz resmi bir açıklama yapmadı.

OKUL ZİNCİRLERİNDE SATIŞLAR
Okul zincirlerinde satışlar oldu. Doğa Okulları, Ağustos 2016’da Ömer Saçaklıoğlu’na satıldı. ABD’li ünlü yatırım fonu Caryle, 2011’de aldığı Bahçeşehir Koleji’ndeki yüzde 48 hissesini, Haziran 2016’da okulun kurucusu Enver Yücel’e sattı. Yücel, tekrar kolejin tamamına sahip oldu. Sancak Group, Aralık 2015’te Mektebim Okulları’nın yüzde 30 hissesini aldı.

YURTLARA YENİ DÜZENLEME
Kasım sonunda Adana Aladağ ilçesindeki özel öğrenci yurdundaki yangında 11’i öğrenci, 12 kişinin hayatını kaybetmesi büyük yankı uyandırdı. Özel Öğrenci Yurtları Yönetmeliği’nde değişiklik yapılarak ortaokul ve liselilerin barınacağı yurtlar MEB’e bağlandı. Bu yurtları artık bakanlık denetleyecek
ve ruhsat verecek.

Üniversitelerde taşlar yerinden oynadı

Eğitim gündeminin üniversite ayağı da daha yılın ilk günlerinden beri hareketliydi. Akademisyenlere açılan soruşturmalar, kapatılan üniversiteler, rektör seçimlerinin kaldırılması yılın önemli olayları arasında. 

BARIŞ İÇİN AKADEMİSYENLER 
2016’nın ilk günlerinde Güneydoğu Anadolu’daki operasyonlar sürerken birçok üniversiteden 1.128 öğretim üyesi, 10 Ocak’ta ‘Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi’ adına ‘Bu Suça Ortak Olmayacağız’ bildirisi yayımladı. Birçok imzacı hakkında soruşturma açıldı. Tutuklanıp serbest bırakılanlar oldu. 

REKTÖR SEÇİMLERİ KALKTI 
Rektör seçimleri 29 Ekim’de KHK ile kaldırıldı. Artık, rektör olmak isteyen en az üç yıllık profesörler, Yükseköğretim Kurulu’na (YÖK) özgeçmişlerini gönderecek. YÖK, üç ismi Cumhurbaşkanlığı’na sunacak. Bir ayda atama olmaz ve YÖK iki haftada yeni aday önermezse Cumhurbaşkanı istediği ismi rektör atayabilecek. Bu sistem tepki çekti, eylemler yapıldı. 

15 ÜNİVERSİTE KAPATILDI 
15 Temmuz darbe girişiminin ardından 15 vakıf üniversitesi kapatıldı. YÖK öğrencileri başka üniversitelere yerleştirdi. Üniversitelerden FETÖ ve diğer terör örgütleriyle irtibatlı olduğu belirtilen 3 bin 850’si akademik, 947’si idari personel olmak üzere 4 bin 797 kişi ihraç edildi. 16’sı döndü. 3 bin 25 akademik ve idari personel ise FETÖ’den açığa alındı. 1.079’u göreve iade edildi, 1.946’sı açıkta. İnceleme sürüyor. 

YILDA BİRDEN FAZLA SINAV 
Kasımda Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, yükseköğretime geçiş sınavlarının yılda birden fazla yapılmasının planlandığını açıkladı. Ancak henüz bu konuyla ilgili bir çalışma duyurulmadı.

‘EĞİTİM'E 240 BİN BARAJI 
Tıp, mühendislik, mimarlık ve hukuk fakültelerinin ardından bu yıl eğitim, eczacılık, diş hekimliği fakülteleri için de baraj getirileceği açıklandı. Eğitim fakülteleri için bu 240 bin olacak ancak diğer ikisi henüz açıklanmadı. Bütün öğretmenliklere ve ilahiyat fakültelerine artık LYS ile öğrenci alınacak. 

SINAVSIZ GEÇİŞ KALDIRILDI
YÖK, mesleki ve teknik liseli üniversite adayları için önemli bir karar aldı. Bu liselerde okuyanların ön lisans programlarına sınavsız geçişini kaldırıp, ‘ek puan’ uygulamasını geri getirdi. Katsayı, YÖK tarafından 0.06 olarak belirlendi. 

2017’DE AÇIK UÇLU SORU
2017 LYS’de öğrencilerin açık uçlu sorularla tanışmasını sağlayacak az sayıda soru sorulabileceği belirtildi. Bu, belki bir tarihi veya rakamsal olarak belli sonucu kodlayacak şekilde olacak. Açık uçlu soruya yavaş yavaş geçilecek.