İşte Türkiye’deki 6 istilacı

Avrupa Birliği (AB) tarafından finansal olarak desteklenen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ortak yürüttüğü, ‘Türkiye’deki Karasal Ortamlarda ve İç Sularda İstilacı Yabancı Türlerin Tehditlerinin Değerlendirilmesi Projesi’, Türkiye’deki 6 istilacı yabancı türü ve tehditlerini ortaya koydu. Projede yapılan araştırmada gümüşi havuz balığı (İsrail Sazanı), kırmızı yanaklı su kaplumbağası, yeşil papağan, su maymunu, ham bostan (it dolanbacı) ve Doğu Amerika sivrisinek balığından oluşan 6 istilacı yabancı türün, Türkiye’ye ne zaman, nasıl, ne şekilde geldiği, yayılış alanları, tehdit etkisi ve çözüm önerileri yer aldı.

Gözden KaçmasınPutin operasyon emri verdi: Askeri harekat başladıHaberi Görüntüle

KENTLERDE PİLOT ALANLAR SEÇİLDİ

Gümüşi havuz balığı için Afyonkarahisar Seyitler Baraj Gölü, kırmızı yanaklı su kaplumbağası için İzmir, Antalya ve Mersin’deki göller, yeşil papağan için Ankara, İstanbul ve İzmir, su maymunu için Meriç-Aras nehirleri, ham bostan için Doğu Artvin, Rize, Trabzon, Giresun, Doğu Amerika sivrisinek balığı için Afyonkarahisar, Denizli Acıgöl Gölü ve küçük kaynak alanı, dereler pilot alanlar seçilerek incelemeler yapıldı.

YEŞİL PAPAĞAN: BAHÇE VE TARLALARA ZARAR VERİYOR

1975’te papağan ticareti ile ülkemize geldi, şu anda 29 ile yayıldı. İstanbul, Ankara, İzmir, Yalova, Antalya ve Şanlıurfa olmak üzere 6 ilde ürüyor. En yoğun popülasyon İstanbul’da. İstanbul’u Yalova ve Ankara izliyor. Meyve bahçeleri, mısır, tahıl gibi tarımsal ürünlere zarar verdiği için tarım zararlısı olarak kabul ediliyor. Gürültü, dışkı birikimi, parazit ve patojen taşıma yoluyla hastalığa sebep olma gibi etkileri nedeniyle zararlı kabul ediliyor. Bu türün nüfusu belli bir eşik değerin üzerine ulaştığında olumsuz etkilerinin arttığı bildirilmekte. 

KIRMIZI YANAKLI SU KAPLUMBAĞASI: EN TEHLİKELİ 100 İSTİLACI ARASINDA

Özellikle nüfusu yüksek şehirler olmak üzere Akdeniz, Doğu Anadolu, Ege, İç Anadolu, Karadeniz ve Marmara bölgelerinde kayıtları bulunan bu tür, evcil hayvan ticareti ile ülkemize girdi. Dünyanın en tehlikeli 100 istilacı yabancı türlerinden biri olan kırmızı yanaklı su kaplumbağası, yerli türler ve tehlike altındaki türler ile rekabet, hastalık vektörü olması, beslenme, halk sağlığını tehdit eden hastalık taşıma riski, doğal habitat ve ekosistem üzerinde öngörülemeyen etkilere sahip.  

SU MAYMUNU: EN BÜYÜK ZARARI TOPRAK EROZYONU

İlk kayıt yılı 1973 olan, akarsu ve dereler yoluyla ülkemize gelen bu tür, batıda Edirne civarında, doğuda ise Kars ve Iğdır’da yayılış göstermekte. Batıda Meriç, Arda ve Tunca nehir sistemi üzerinde, doğuda Aras, Kura nehir sistemi üzerinde yayıldı. Genellikle 45-90 derece eğimli yerlerde tünel kazıyor. Verdiği en büyük zarar, sulak alanların toprağını bir arada tutan doğal bitki örtüsüyle beslenmesi. Bu da toprak erozyonuna neden oluyor. Drenaj sistemlerine, tahıllara ve doğal bitkilere zarar verdikleri bilinmekte.

GÜMÜŞİ HAVUZ BALIĞI: DOĞU KARADENİZ HARİÇ HER YERDE 

İsrail sazanı olarak da bilinen tür, Türkiye’ye 1980’lerde Meriç nehri üzerinden doğal yolla girdi. Doğu Karadeniz havzası hariç Türkiye’nin tamamında yayıldı. Göller, barajlar ve nehirlerin durgun kısımlarında yaşayan ve istilacılığı yüksek olan bu tür, yerel tatlısu balığı türleri, su kalitesi ve bentik fauna (derinde yaşayan türler) üzerinde etkiye neden oluyor.

HAM BOSTAN: ÜRÜN KAYBINA SEBEP OLUYOR

Bir diğer adı it dolanbacı olan istilacı tür Artvin, Rize, Trabzon, Giresun ve Ordu’da yayılış gösteriyor. Kaydedildiği noktaların alansal büyüklüğü yaklaşık 190 bin kilometrekare. Ülkemizdeki yayılışı kuş göçleri, küçük memeliler, insan ve tarımsal ürünlerin taşınması aracılığıyla olmakta. Tarım alanlarında özellikle otsu tarım bitkilerine sarılarak onların devrilmesine, ürün kaybına ve hasatın daha zor yapılmasına sebep oluyor. Yerleştiği habitatta var olan doğal otsu, çalı ve ağaçlara tutunarak onları ışıksız bırakması, diğer doğal bitkilerin gelişmesini engellemesi hatta bazı türlerin kaybolmasına neden olması önemli etkileri. 

DOĞU AMERİKA SİVRİSİNEK BALIĞI: TAŞINMASI YASAKLANMALI

İlk kayıt yılı 1975. İnsan eliyle taşıma, taşkınlar ve yapay su yollarıyla Türkiye’ye girdi. Çoruh, Kura-Aras ve Yeşilırmak dışında tüm havzalarda bulunuyor. En yoğun Sakarya Havzası’nda. Bu havzayı Antalya, Asi Nehri ve Büyük Menderes havzaları takip ediyor. Çok yüksek istilacılık potansiyeline sahip. Girdiği ortamlardaki yerel fauna (çeşitli omurgasızlar, balıklar ve amfibiler) üzerinde ciddi olumsuz etkileri olduğu bilinmekte. Bu türün bir yerden bir başka yere herhangi bir amaçla taşınması yasaklanmalı. Mümkün olduğu ölçüde ortadan kaldırılması veya kontrol altına alınması lazım. 

Gözden KaçmasınRusya’nın kasasında para, elinde doğalgaz silahı varHaberi Görüntüle