HÜRDANIŞ

İNGİLTERE VE TÜRKİYE’DEN EMEKLİ OLABİLİR MİYİM
Feride Claridge – İngiltere

İNGİLTERE’de sigortalı çalışmaya başladığınız Ekim 1998’den önce Türkiye’de iki yıl bankalarda, bir yıl da özel şirkette çalıştığınızı ve üç yıllık sigortalı sürenizi SSK çatısı altında birleştirdiğinizi belirtip yurtdışı sürelerinizi borçlanmanız halinde hem Türkiye, hem de İngiltere’de de emekli olabilir miyim diye soruyor, izlemeniz gereken prosedürün ne olduğunu bilmek istiyorsunuz.

Evet, yurtdışı borçlanma yoluyla emeklilik hakkını elde etmeniz halinde, hem Türkiye’den hem de ikamet ettiğiniz İngiltere’den aynı anda emekli olabilirsiniz. En azından emekli olduktan sonra İngiltere’de sigortalı bir işte çalışmadığınız, ikamete dayalı yardım ödeneklerinden yararlanmadığınız sürece SGK açısından bir sorun olmaz.

83 BİN 370 LİRA BORÇ
Ama önce, Türkiye’deki sigorta başlangıcınıza göre, tabi olduğunuz emeklilik şartlarına bir göz atalım. İngiltere’ye gitmeden önce Türkiye’de üç yıl sigortalı çalıştığınıza göre, sigortalı işe başlama tarihinizin 1995 yılı olduğu sonucu çıkıyor ki, buna göre en kötü ihtimalle 52 yaş ve 5 bin 825 gün şartlarına göre emekli olabilirsiniz. Üç yıl sigortalı süreye sahip olduğunuza göre, eksik olan 4 bin 745 günü tamamlamak için yurtdışı sürelerinizi borçlanmanız gerekir. Günlük 17.57 liradan hesaplarsak borcunuzu, ödemeniz gereken miktar 83 bin 370 lira olarak size tebliğ edilecektir.

YAPMANIZ GEREKENLER
İzlemeniz gereken prosedür şu: Ya İngiltere’de bağlı olduğunuz başkonsolosluktaki Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ateşeliği’nden temin edebileceğiniz ya da SGK’nın web sitesinden (www.sgk.gov.tr) indirebileceğiniz yurtdışı borçlanma başvuru formunu eksiksiz doldurup, ekinde İngiltere’de sigortalı çalıştığınız süreleri gösteren hizmet cetveliyle birlikte, Türkiye’de ikamet adresinizin bulunduğu ildeki, eğer ikamet adresiniz yoksa nüfus kaydınızın bulunduğunuz ildeki SGK il müdürlüğüne göndermelisiniz. Akabinde size 1-2 ay içinde borç tahakkuk cetveli gönderilecektir. Borcunuzu, tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödemelisiniz. Yaş ve gün şartlarını tamamlamanız halinde, sigortalı çalışmanızı sonlandırdığınızı gösteren aktüel tarihli bir hizmet cetveli eklemek suretiyle göndereceğiniz aylık tahsis talep dilekçenizin intikal ettiği tarihi takip eden aybaşından itibaren SGK aylığınızı bağlar.

EVRAKLARIMI İNCELEYİP YANIT VEREBİLİR MİSİNİZ
Saim Solmaz – Almanya

GÖNDERMİŞ olduğunuz borç tahakkuk cetveli, Vakıflar Bankası’ndan alınmış havale dekontu gibi evrakların incelenmesini rica edip, bu evraklara göre ne zaman emekli olabileceğinizi soruyorsunuz.

Evraklarınızı inceledim. Buna göre, Almanya’da 13 Aralık 1985-30 Ocak 2006 tarihleri arasındaki 7 bin 247 günü, günlük 3.5 dolardan borçlanmışsınız, 25 bin 364 dolar tutarındaki borcu da, 2 Ocak 2013’te Vakıflar Bankası aracılıyla SGK’nın MOSİP hesabına yatırmışsınız.

Dolar döneminde yapılan borçlanma başvurularında, Almanya’daki sigorta başlangıçları dikkate alınmıyordu. Ancak yaş ve prim ödeme gün sayısı gibi emeklilik şartlarının belirlenmesi için tespiti önemli olan Türkiye’deki sigorta başlangıç tarihi, borcun ödendiği tarihten itibaren borçlanılan süre kadar geri gidilmek suretiyle bulunuyordu o dönemde. Borçlandığınız 20 yıl için tahakkuk ettirilen borcu 2013 yılında ödediğinize göre, sigorta başlangıcınız, 20 yıl geri gidilmek suretiyle 2 Ocak 1993 tarihi olarak belirlenecektir.

Bu tarihte sigortalı işe başlayanlar, emekli olmak için 54 yaş ve 5 bin 675 gün şartlarına tabi. Gün sayısını fazlasıyla yerine getirdiğiniz için aylık talebi için sadece 54 yaş şartının tamamlanacağı 12 Aralık 2021 tarihini beklemeniz gerekiyor. Size emekli olacağınız tarihte bağlanacak aylığı şimdiden bilmem mümkün değil. Kesin olan şu ki, aylığınız 2021 yılında emeklilere bağlanacak asgari aylığın üzerinde olacağıdır.

STAJ SIRASINDAKİ PRİMLER SİGORTAYA SAYILIR MI
Kadir Gürses – Almanya

TÜRKİYE’de staj yaptığınız dönemde (1986 yılı) adınıza sigorta primi yattıysa, o zaman bu süreniz sigortalı süre olarak sayılacaktır. Buna göre, 50 yaş ve 5 bin 375 gün şartlarına tabi olursunuz. Fakat 25 yıllık sigortalılık süresi şartı 18 yaş şartınızı tamamladığınız Aralık 1987’den itibaren işlemeye başlar. Almanya’ya gelip meslek eğitimine başladığınız 1990 yılından itibaren Alman vatandaşlığına geçtiğiniz 2000 yılına kadar geçen 10 yılı borçlanabilirsiniz. Bu durumda sahip olabileceğiniz sigortalı süreniz en fazla 3 bin 600 günü bulur. Dolayısıyla 50 yaşında emekli olamazsınız. 10 yılın karşılığında 63 bin 252 lira ödemeniz halinde, en erken 60 yaş şartını tamamlayacağınız Aralık 2029’da emekli olabilirsiniz.