Konutların % 44’ü deprem sigortalı

ÇANAKKALE’nin Ayvacık ilçesinde üst üste yaşanan depremler, yıkılan konutlar, sokakta kalan insanlar, kurulan çadırlar Türkiye’nin deprem kuşağında olduğunu ve depreme karşı hazır olunması gerektiğini bir kez daha ortaya koydu. Ayvacık depremi bir gerçeği daha hatırlattı, 5.3’lük depremde bile konutların yıkılabildiğini; tıpkı, İstanbul, Van depremlerinde olduğu gibi.

Ayvacık’ta yaşananları görünce aklıma, çok uzun zamandır gündemde olmayan Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) geldi. Hani şu, 99 Marmara depreminin hemen ardından, depremlerin yarattığı kaybın sigorta sistemi aracılığı ile azaltılması amacıyla zorunlu deprem sigortası uygulaması için kurulan DASK’tan bahsediyorum. Aradan tam 16 yıl geçmiş. Bir hatırlatma daha yapayım, 2012 yılında yürürlüğe giren Afet Sigortaları Yasası ile bu tarihe kadar sadece tapu işlemlerinde aranan deprem sigortası, yasa ile su ve elektrik aboneliklerinde de zorunlu olarak istenmeye başlandı. Yine hatırlıyorum, o dönem, elektrik ve su aboneliklerinde sigortanın zorunlu hale getirilmesi, deprem sigortasına talebi de artırmıştı.

İSTANBUL’UN ORAN YÜZDE 54

Çanakkale’deki deprem sonrası, DASK’ta durum nedir, Türkiye genelinde konutların kaçı deprem sigortası yaptırmış diye merak ettim ve küçük bir araştırma yaptım. Sizlerle de paylaşayım.

Türkiye’de, sigortalanabilir toplam konut sayısı 17 milyon 719 bin. Bunun 7 milyon 719 bini zorunlu deprem sigortası yaptırmış. Yani, tüm konutların yüzde 44’e yakını depreme karşı sigortalanmış. Tabi bu toplam sigortalı konut sayısı. Bölgeler bazından incelendiğinde ise durum farklı. Marmara bölgesinde konutların neredeyse yüzde 54’ü zorunlu deprem sigortası yaptırmış. Mesela İstanbul’da 3.6 milyon konuttan 1.9 milyonu sigortalı. İstanbul’da sigortalılık oranı yüzde 54’e yakın. Yalova, Tekirdağ, Sakarya’da bu oranlar daha da yüksek. Yalova’da sigortalı konut oranı yüzde 71, Tekirdağ’da yüzde 66,70, Sakarya’da yüzde 65.20.

GÜNEYDOĞU’DA DURUM KÖTÜ

Ancak Marmara’dan çıkıp diğer bölgelere bakıldığında maalesef tablo bu kadar iyi değil. En kötüsü de Güneydoğu Anadolu. Sürekli yıkıcı depremlerin yaşandığı Güneydoğu’da, 991 bin 460 konuttan sadece 305 bini sigortalı. Bu bölgede konutların depreme karşı sigortalanma oranı yüzde 30’un biraz üzerinde. Güneydoğu’da öyle iller var ki, tabiri caizse durum vahim ötesi. Mesela Şırnak; konutların sadece yüzde 7’si sigorta yaptırmış. Keza, Batman’da da sigortalılık oranı yüzde 17’lerde.

Diyeceğim o ki, 16 yılda, depreme karşı sigortalılıkta geldiğimiz nokta bu; tüm konutların yüzde 44’ü. Yani, her 10 evden 4’ü sigortalanmış. Yeterli mi? Buna da şükür ama yetmez. Depremlerle sürekli sallanıyorsak, İstanbul için büyük bir deprem bekleniyorsa ve bu sigortada zorunlu ise; konutların en az yüzde 70’inin depreme karşı sigortalanması gerekiyor.

AYVACIK’TA HASAR GÖREN BÖLGE SİGORTA KAPSAMINDA DEĞİL

DEPREMİN yaşandığı Çanakkale’de ise 126 bin 590 konuttan 72 bin 946’sı sigortalı ki, bu da yüzde 58’e yakın sigortalılık oranı anlamına geliyor. Ayvacık’ta sigortalı konut sayısı 4 bin 568. Diğer ilçelerde sigortalı konut sayısı şöyle: Bayramiç, bin 252, Bozcaada 642, Biga 10 bin 26, Eceabat bin 171, Ezine 3 bin 123, Gelibolu 8 bin 622, Gökçeada bin 291, Lapseki 2 bin 906, Merkez 34 bin 690, Yenice 741, Çan 3 bin 799. Deprem sonrası ise DASK’a, 7 konuttan hasar ihbarı geldi ve önümüzdeki günlerde bu ihbarların biraz daha artması bekleniyor. Deprem, il çe ilçe merkezlerindeki konutları etkilemezken hasarlı binaların çoğunluğu çamur sıva ile yapılmış yığma taş binalar. Ancak depremin yaşandığı ve konutların ağır hasar aldığı bölge, köy olmasından dolayı zorunlu deprem sigortası kapsamına girmiyor ve sigortası da yapılmıyor. Dolayısıyla konut hasarları deprem sigortasından karşılanmayacak.