‘YaÅŸamın anahtarı’ magnezyumu çok az tüketiyoruz

Elif Pasha yeni çıkan kitabında son dönemin belki de en popüler minerali haline gelen magnezyumu anlatıyor. Kitabın adı: ‘Yaşamın Anahtar Minerali Magnezyum’ (Hayy Kitap). Kitabı okuyunca magnezyumun vücudumuzdaki birçok kilidi nasıl açtığını anlıyorsunuz. Çünkü vücudumuzdaki 600’den fazla enzim sistemin düzgün çalışmasından sorumlu. Eksikliğiyse pek çok hastalığın tetikleyicisi. Ancak toplumun yüzde 80’i eksik magnezyum alıyor. Kitaptan önemli bilgileri derledim...

- Magnezyum fibromiyaljiden migrene, glikoz intoleransından menstrüel problemlere pek çok farklı sağlık sorununun tedavisinde tercih ediliyor.

- Araştırmalar, kadınların yüzde 80’inin, erkeklerinse yüzde 70’inin bu önemli minerali yeteri kadar alamadığını gösteriyor. Modern yaşamdaki insanın günlük ortalama magnezyum tüketiminin kadınlarda 300-350 mg, erkeklerde 400-450 mg olması gerekiyor.

- Bitkilerde klorofillerin temel yapıtaşı olması sebebiyle yeşil yapraklı bitkiler magnezyumun ana kaynağı. Ancak araştırmalar son 100 yılda sebzelerin magnezyum da dahil mineral içeriğinin yüzde 80-90 oranında azaldığını gösteriyor. Bunun artan kimyasal kullanımına ve değişen çiftçilik tekniklerine bağlı olduğu düşünülüyor.

- Besinlerin rafine edilmeleri, işlenmeleri ve öğütülmeleri de magnezyum kaybının önemli sebeplerinden. Örneğin, en sık tüketilen besin maddelerinden un, şeker, pirinç ve buğday, işlenme sürecinde sırasıyla yüzde 82, yüzde 99, yüzde 83 ve yüzde 97 oranlarında magnezyum kaybına uğruyor. 

- Yeşil sebzeler, fındık, tohumlar, pirinç, meyveler, kepekli tahıllar, baklagiller, süt ürünleri, yumurta ve mısır gibi pek çok gıda magnezyum açısından zengin olsa da magnezyum ihtiyacımızı karşılamaya yetmiyor. Günlük ortalama 200-250 mg eksik magnezyum alıyoruz.

- Gazlı içecekler de magnezyum eksikliğinin önemli nedenlerinden. Bu içeceklerdeki fosforik asit kana karışarak incebağırsaklara ulaşıp kalsiyum, çinko gibi önemli minerallerle birlikte magnezyumu da bağlayarak emilimi azaltıyor.

- Vücutta yeteri kadar magnezyum bulunmaması iştah kaybı, bulantı, kusma, güçsüzlük gibi şikâyetlere neden olabiliyor. Ayrıca kas seğirmeleri, kramplar, uyuşma, karıncalanma, yorgunluk, yüksek kan basıncı, kas zayıflığı, anksiyete-depresyon ve uyku problemleri magnezyum eksikliğinin erken bulguları arasında.

- Vücudumuzdaki magnezyum oranını ve magnezyuma ihtiyacımız olup olmadığını anlamak hiç kolay değil. Çünkü kan testleri her zaman doğru fikir vermeyebiliyor. Kanda ölçülen magnezyum, vücuttaki magnezyumun sadece binde 3’ü. Vücuttaki magnezyumun yüzde 99’luk kısmı dokularda ve hücre içinde.

Kandaki oran stabil ama...

- Kandaki magnezyum değerleri, hücrelerdeki gerçek magnezyum seviyesinden bağımsız bir şekilde, genel olarak stabil. Çünkü kandaki magnezyum değerinin azalması durumunda hücrelerdeki magnezyum hızla kana geçiyor ve kandaki dengeyi sağlıyor. Ancak bu yardım hareketi magnezyumun gerçek işlev görmesi gereken yerde, hücrelerde eksikliğe yol açıyor. Eğer kas krampları, hipertansiyon, baş ağrısı, uyku problemleri, anksiyete ve stres bozukluklarından şikâyet ediyor; kabızlık, yorgunluk ve halsizlik hissi ya da şiddetli geçen regl dönemleri yaşıyorsanız bedeniniz sizden magnezyum istiyor olabilir.

- Magnezyum eksikliğinden şüphe edildiğinde, serum magnezyumunun ölçülmesi, magnezyum durumundaki değişiklikleri izlemenin uygun ve ekonomik bir yolu. Ancak kırmızı kan hücrelerinde magnezyum testi, magnezyum yükleme testi veya iyonize magnezyum gibi klinik olarak değerli test yöntemlerinin kullanılması, çok daha doğru sonuçlar verebiliyor.

Hangi magnezyum takviyesi?

◊ Magnezyum destekleri farklı ihtiyaçlara göre farklı formlardadır. İnorganik magnezyum tuzlarından olan magnezyum oksidin bağırsaktan emilimi düşük (yüzde 3-4). Bu sebeple hücrelere ulaşmakta zorlanıyor ve magnezyum eksiklerini önlemek veya tedavi için tercih edilmiyor. Ancak ucuz olduğundan birçok magnezyum desteğinin içinde bu form bulunuyor. Yan etki olarak ishal yapıyor.

â—Š Organik formlardan olan magnezyum sitrat ve malatın kas dokuya geçiÅŸi iyi. Bu nedenle kaslarla ilgili ÅŸikâyetlerde, kramplarda etkili. Magnezyum glisinat beyne iyi geçiÅŸle sedatif etki gösteriyor. Anksiyeteyi yatıştırıcı, uykuyu iyileÅŸtirici etkilerinin yanı sıra migren ve baÅŸ aÄŸrılarının kontrolünde fayda saÄŸlıyor.Â

◊ 10 taneden fazla formu olan magnezyumun hangi formunun sizin için uygun olduğu cinsiyetinize, yaşınıza, hamile olup olmadığınıza ve sağlık durumunuza göre değişkenlik gösteriyor. Bu nedenle ihtiyaçlarınızı belirledikten sonra hangi magnezyum takviyesini almanız gerektiğini hekiminize ve eczacınıza danışmanız gerekiyor.