Suya indirim kararı mahkemeye gidiyor

Ankara Büyükşehir Belediye(ABB) Meclisi, önceki gün yapılan ekim ayı ilk toplantısında, AK Parti’nin önerisiyle geçen ay oy çokluğuyla kabul edilen ancak ABB Başkanı Mansur Yavaş tarafından veto edilerek Meclis’e tekrar gönderilen ‘Tüm su tarifelerinde yüzde 50 indirim yapılıp sabitlenmesi, 1 Ocak 2023’ten itibaren TÜFE oranında artış yapılması’ kararını yeniden görüştü. Yavaş tarafından reddedilen teklif, AK Parti, CHP ve İYİ Parti arasında tartışmaya neden oldu. Karar, AK Parti ve MHP oylarıyla bir kez daha oy çokluğuyla kabul edildi. CHP, kararı mahkemeye götüreceklerini açıkladı. Meclis görüşmelerinin detayları şöyle.

AK PARTİ NEDEN İNDİRİM İSTEDİ

Meclis’te AK Parti grubu adına konuşan Akyurt Belediye Başkanı Hilal Ayık, Meclis Üyesi Nihat Yalçın ve Meclis Birinci Başkanvekili Fatih Ünal, indirim talebinin gerekçesi ile ilgili özetle şunları söylediler.

Hilal Ayık: “Veto yazısını incelediğimizde pek çok bahane üretildiğini görmüş olduk. Siz suyu bedava vermeyi vaat ediyordunuz, metreküpüne 2-3 kuruş alıyordunuz. Açıkçası ya yazdıklarınızda dürüst değilsiniz, ya seçim öncesi söylediklerinizde dürüst değilsiniz. Biz kararımız da sabitiz ve bu kararı destekliyoruz. O dönem ‘iki üç kuruşa biz su vereceğiz, neredeyse bedava vereceğiz’ denirken bugün geldiğimiz noktada neredeyse Türkiye’nin en pahalı suyunu tüketiyor olmak açıkçası hangi akla mantığa sığar bilemiyoruz.”

Nihat Yalçın: “Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş göreve geldiği günden bugüne kadar su fiyatlarına yüzde 400’e yakın zam yapmıştır. Hangi belediye yaptı bu kadar zam mı? Su da indirim yaparsak Ankara’da hayat duracakmış gibi bir algı oluşturuyorsunuz. Suda indirim yapmak sözü Mansur Yavaş’ın sözüdür. Biz Sayın Yavaş’ı derhal sözünü yerine getirmeye davet ediyoruz. Kararımızın arkasında duruyoruz.”

Fatih Ünal: “Burası aynı zamanda ASKİ’nin de genel kurulu. ASKİ’nin politikalarının konuşulacağı yer de burasıdır. Verilen önerge yanlış değil yasaldır. Mansur Bey’in veto hakkı da yasaldır. Dünkü Mansur Başkan mı bugünkü Mansur Başkan mı? Mansur Bey geldi geleli, indirmedi hep bindirdi.”

CHP VE İYİ PARTİ NEDEN KARŞI ÇIKTI

CHP Grup Başkanvekili Yaşar Neslihanoğlu ve İYİ Parti Grup Başkanvekili Adnan Beker indirim kararına neden karşı çıktıklarını şu gerekçelerle anlattılar.
Yaşar Neslihanoğlu: “Şu an bizim suyun maliyeti 24 lira 12 kuruş. Bugünkü fiyatlarla bir metreküpün satış fiyatı 13 lira. Mansur Yavaş başkanımız seçimlerden önce ‘maliyetine ya da biraz üstüne su satacağız’ sözünü vermişti. Şu an maliyetin yarısına su veriyoruz. Mansur Yavaş başkanımız sözünü tutmaktadır. Burada en son konuşması gerekenler yıllarca 30 liraya su satıp, doğalgaza, elektriğe, mazota zam yapanlardır. Tüm maliyetlerin arttığı ülkemizde ASKİ’yi işlevsiz hale getirecek ve şehri krize sokacak bu kanun dışı önergeyi biz reddediyoruz. Eğer kararınızı değiştirmezseniz biz bu konuda mahkemeye gideceğiz. Eğer mahkeme öyle ya da böyle sizin kararınızı onaylarsa şu anda devam eden projelerin hepsi yarım kalacak. 30 yıldır yapılmayan altyapı çalışmaları yarıda kalacak.”

Adnan Beker: 1994’ten 2018’e kadar geçmiş dönem belediye yönetimi her yıl ortalama 7 ve 8’in üzerinde ASKİ’nin suyuna zam yapmış. Bu ay mazota yüzde 25 zam geldi. ASKİ’nin maliyetleri yüzde 25 arttı. ASKİ’nin aylık gideri bir milyar TL ise 250 milyon daha geldi. ASKİ yine suya artış yapmadı. 3.5 senedir belediyenin gelir getirecek her şeyine bir engel koydunuz. Milletin su derdi değil arkadaşlar, suyla siyaset olmaz. İki odalı bir eve ayda doğalgaz bin 500 gelirken 100 lira gelen suyu vatandaş konuşmaz. Ben hiç ‘su parası bize çok geliyor’ diyeni duymadım. Sudan bir şey çıkmaz suyla uğraşmayın. Sudan 6.5 milyon Ankaralının şikâyeti yok. Doğalgazı düşürün, mazot fiyatlarını yarı yarıya indirin, girdileri, elektrik paralarını düşürün. Siz hükümet olarak bunları düşürün ki ASKİ de buradaki fiyatlarını aşağı düşürsün.”

SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?

Meclis’te tekrar oy çokluğuyla kabul edilen kararın ardından Ankaralılar ise suda indirimin ne zaman uygulanacağını merak ediyor. Süreç şöyle işleyecek:
*Karar, Meclis’te tekrar aynı şekilde kabul edildiği için Başkan Yavaş’ın artık veto hakkı bulunmuyor. Yavaş karar aleyhine idari yargıya başvuracak.
*Meclis kararı Ankara Valiliği’ne gönderildi. Valilik onayının ardından karar ASKİ Yönetim Kurulu’nda da görüşülerek uygulamaya konulacak.
*Yürütmeyi durdurma kararı çıkmazsa yüzde 50 indirim uygulanacak. İdari mahkemenin nihai kararı da uygulamanın devam edip etmeyeceğini belirleyecek.

‘BU KARAR ASKİ’NİN İFLAS ETTİRİLMESİ KARARIDIR’

ABB de Meclis’te alınan kararla ilgili dün yaptığı açıklamada, “Ucuz siyasi hesaplar yapılarak verilen kanun dışı önergeyle su ücretlerine yüzde 50 indirim yapılmıştır” ifadesini kullandı. Açıklamada yüzde 50 indirimin ASKİ’yi işlevsiz hale getireceği savunularak özetle şu ifadelere yer verildi: “Ankara’da suyun metreküp maliyeti 24 TL, ücreti ise 13 TL’dir. Ayrıca sosyal yardım alan ailelere 10 tona kadar ton başı 1 TL’ye, öğrenci evlerine ise yüzde 50 indirimli su temin edilmektedir. Zaten maliyetinin yarısına ücretlendirilen su tarifesine yüzde 50 indirim yapılması, ASKİ’yi işlevsiz hale getirecektir. Bu kararla, halka yıllık ortalama 300 milyon metreküp su temini sağlayan ASKİ’nin su tarife geliri yıllık yaklaşık 1.8 miyar TL olacaktır. ASKİ’nin sadece 2022 yılı elektrik ve personel gideri 2.3 milyar TL’dir. Elektrik giderlerinin 2023 yılında fiyat artışları sonucunda yaklaşık 5 milyar TL olması beklenmektedir. Dolayısıyla bu gelir, ASKİ’nin sadece yıllık elektrik giderini dahi karşılayamaz durumdadır. Meclis’te alınan bu karar su indirimi kararı değil ASKİ’nin iflas ettirilmesi kararıdır.

ALTYAPI ÇALIŞMALARI MECBUREN DURDURULACAK

ASKİ, mevcut fiyat tarifesi ile bu yıl şu ana kadar 500 milyon TL zarar etmiştir. Yeni kararın uygulanması ile zararın yıl sonunda kadar 1 milyar 100 milyon TL’ye çıkması beklenmektedir. Su hayati bir konudur. Bu şartlar altında, Ankara’nın susuz kalmaması için ASKİ’nin devam eden altyapı çalışmaları ve müteahhitlik hizmetleri mecburen durdurulacaktır. 30 yıldır ihmal edilen temiz su hasreti çeken Polatlı, Elmadağ ve Gölbaşı hatlarındaki çalışmalar ile su taşkınlarını önleyecek büyük altyapı çalışmaları da yine zorunlu olarak yarıda bırakılacaktır. Bu süreçte su temini sağlaması için ASKİ’ye ABB bütçesinden para aktarılacaktır. Bu yüzden belediyenin büyük projelerinin ihale süreçlerinin iptal edilmesi söz konusudur. Maalesef bazı sosyal yardımlar ve kırsal kalkınma destekleri de bu karar nedeniyle iptal edilecektir. Zararın ekonomik koşullar nedeniyle daha da artması durumunda personel çıkartılmak zorunda kalınacaktır. Bundan sonraki süreçte oluşabilecek sel baskınlarının da sorumluları bu kararı alan kişiler olacaktır. Bu yıl elektriğe ortalama yüzde 206, mazota ortalama yüzde 190 zam yapılmış, asgari ücret yüzde 81 oranında arttırılmıştır. Elektrik, doğalgaz, arıtma, personel maliyetleri ve diğer giderlerin soluksuz bir şekilde arttığı bir ortamda su tarifelerinin düşürülmesine yönelik alınan bu kararın iptali için derhal mahkemeye gidilecektir.”