Her yer sanat: Altın sezon

En ekolojik bienal
Fransız akademisyen ve yazar Nicolas Bourriaud küratörlüğünde ‘Yedinci Kıta’ teması altında gerçekleştirilecek 16. İstanbul Bienali, 14 Eylül’den itibaren dünyanın dört bir yanından 56 sanatçı ve sanatçı kolektifinin, insanlığın sebep olduğu doğal veya kültürel atıklara odaklanan güncel sanat çalışmalarını izleyicilerle buluşturacak. İstanbul Kültür Sanat Vakfı tarafından, Koç Holding sponsorluğunda ücretsiz olarak düzenlenen bienal bu yıl sanata, ekoloji ve antropoloji gibi farklı disiplinlerin gözünden bakan pek çok farklı esere ev sahipliği yapacak. Sanatçıların bienal için özel ürettiği 36 yeni eser de ilk kez İstanbul’da görülebilecek. ‘Yedinci Kıta’ başlığını okyanuslarda yüzen devasa atık yığınına verilen isimden alan bienal, sanat ve ekoloji arasındaki ilişkiyi de tartışmaya açacak. MSGSÜ İstanbul Resim ve Heykel Müzesi’nin Tophane’deki yeni binası, Pera Müzesi ve Büyükada’daki bienal mekânlarında yer alacak ücretsiz sergilerin yanı sıra çeşitli buluşmalar, konuşmalar ve film programıyla farklı bakış açıları da ‘Yedinci Kıta’ya dahil edilecek.

Çağdaş sanatın yeni çekim merkezi Arter
Vehbi Koç Vakfı’nın merakla beklenen çağdaş sanat müzesi Arter, nihayet 13 Eylül’de açılıyor. Sergiler, etkinlikler, öğrenme, film ve yayınlardan oluşan çok disiplinli programıyla herkes için erişilebilir bir sanat platformu olmayı hedefleyen Arter’in açılış programında yedi sergi yer alıyor. Emre Baykal ve Eda Berkmen küratörlüğünde Arter Koleksiyonu’ndan oluşturulan ‘Saat Kaç?’ başlıklı sergi, bellek, zaman ve mekân kavramları etrafında şekilleniyor. Küratörlüğünü Selen Ansen’in yaptığı ‘Kelimeler Pek Gereksiz’ adlı koleksiyon grup sergisi ise jest, kalıntı ve iz temaları etrafında kurgulanıyor. Altan Gürman retrospektifi, 1976’da ölen sanatçının tüm üretimini bir araya getiriyor. Ayşe Erkmen’in sergisi ‘Beyazımtırak’, sanatçının 1970’lerden bu yana gerçekleştirdiği işlerinden bir seçkinin yanı sıra bu sergi için özel ürettiği yeni işleri de bir araya getiriyor. Rosa Barba’nın ‘Gizli Konferans’ adlı yerleştirmesi sanatçının 2010–2015 arasında müze depolarında çektiği üç filmden oluşuyor. İnci Furni’nin ‘Bir An İçin Durdu’ başlıklı kişisel sergisi, sanatçının yeni işlerini bir araya getiriyor. Céleste Boursier-Mougenot’nun ‘offroad, v2’ yerleştirmesi, dışarıdaki rüzgârla etkileşim içinde hareket eden üç kuyruklu piyanodan oluşuyor.
Program kapsamında ilk dört ay içinde Arter’de yer alacak sanatçılar arasında Aydın Esen, Portrait and a Dream, Elif Çağlar Quartet, Can Çakmur, In Hoodies, Emin Fındıkoğlu Quartet ile Tolgahan Çoğulu ve Sinan Ayyıldız Duo bulunuyor. Meggy Rustamova, Noé Soulier, Gizem Karakaş ve Etem Şahin, Kate McIntosh ise özgün performanslarıyla Arter’in etkinlikler programına dahil olacak.
22 Ekim’de Jonas Mekas Retrospektifi’yle başlayacak film programı bir hafta boyunca sanatçının neredeyse tüm üretimini izleyicilerle buluşturacak. Film programı, Agnes Varda, Chantal Ackerman, Alain Resnais, Chris Marker, Laurie Anderson, Apichatpong Weerasethakul gibi yönetmen ve sanatçılarla devam edecek.
İçinde yaşadığımız zamanı sanat aracılığıyla yorumlamaya yönelik Öğrenme Programı kapsamında kamuya açık olarak düzenlenecek konuşmalar, atölye çalışmaları, seminerler ve sergi turlarıyla beraber Gençlik Konseyi ve Arter Araştırma Programı adıyla iki uzun soluklu program hayata geçirilecek. Kısaca Arter, sanatın yeni çekim merkezi olacak.  

Eskişehir’in yeni simgesi: OMM
Eskişehir, gerek etkileyici mimarisi gerekse çağdaş müzecilik anlayışıyla dünya çapında bir müzeye kavuşuyor. Polimeks’in başkanı ve koleksiyoner Erol Tabanca’nın kurucusu olduğu Odunpazarı Modern Müze (OMM), 8 Eylül’de kapılarını açıyor. Mimarlık dünyasının yaşayan efsanelerinden Kengo Kuma’nın tasarladığı OMM, Haldun Dostoğlu küratörlüğünde Erol Tabanca koleksiyonundan seçilen önemli eserlerin yer aldığı serginin yanı sıra bambu ustası Tanabe Chikuunsai IV’ün müzeye özel ürettiği görkemli enstalasyonuna ev sahipliği yapacak. Farklı disiplinlere açık yenilikçi sergi programları ve etkinlikleriyle Eskişehir’de yepyeni bir sayfa açmayı hedefleyen OMM’un kısa süre içinde bu ‘öğrenci kenti’nin yeni çekim merkezi olacağını tahmin etmek güç değil.

Bill Viola ilk kez İstanbul’da
Borusan Contemporary, yeni sezonda video sanatının öncülerinden Bill Viola’nın İstanbul’daki ilk sergisini izleyiciyle buluşturuyor. ‘Bill Viola: Geçici’ başlıklı sergi, kariyerinin ilk yıllarından bugüne farklı üretim dönemlerine ışık tutarak sanatçının pratiğini inceliyor. Küratör Necmi Sönmez ise Turgut Uyar’dan ilhamla Borusan Çağdaş Sanat Koleksiyonu’na yeni dahil olan eserlerin de bulunduğu seçkiyi ‘Söylenir ve Yarım Kalır Bütün Aşklar Yeryüzünde II’ başlığıyla bir araya getiriyor. 14-15 Eylül tarihlerinde Karaköy’den direkt Borusan Contemporary’ye ücretsiz tekne seferleri yapılacak. Sefer saatleriyle ilgili bilgiye www.borusancontemporary.com adresinden ulaşılabilir.

İnternet çağında zamanın ağırlığı
Üç katını 16. İstanbul Bienali sergisine ayıran Pera Müzesi, sanatçı Nicola Lorini’nin müzenin ‘Anadolu Ağırlık ve Ölçüleri Koleksiyonu’ndan esinlenerek ürettiği ‘Tüm Zamanlara, Tüm Üzgün Taşlara’ başlıklı video yerleştirmeye ev sahipliği yapacak. 5 Eylül - 24 Kasım tarihleri arasında ziyaret edilebilecek eser, internetin teorik kütlesinin hesaplanması ve kilogramın tanımının değişmesi gibi yakın zamanda bilim ve teknoloji dünyasında yaşanan önemli gelişmelere sanatsal bir yorum getiriyor.

Avni Lifij’e kapsamlı bakış
Sabancı Müzesi, çok yönlü üretimi ve sanatına getirdiği kavramsal çerçeveyle Türk resim tarihinde özgün bir yere sahip, ancak şimdiye kadar bu konumuna ışık tutulmamış ‘1914 Kuşağı’nın dev ismi Hüseyin Avni Lifij’in sergisine ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor. Ekim ortasında açılacak sergi, daha çok poşadları ve alegorik eserleriyle tanınan Avni Lifij’in bu özelliklerinin yanı sıra yazı ve fotoğraf alanlarındaki çalışmalarını, dekoratif sanatlardaki öncü rolünü de aydınlatarak, onun sanatına ayrıntılı bakış sunmayı amaçlıyor. Tüm aile koleksiyonu ile devlet müzelerinden Avni Lifij eserleri ilk kez bir arada sergilenecek.

‘Akdenizli’ Contemporary İstanbul
22 ülkeden 75 sanat galerisinin temsil ettiği 510 sanatçının yaklaşık 1400 eserini bir araya getirecek çağdaş sanat fuarı Contemporary İstanbul’un 14. edisyonu 12-15 Eylül tarihleri arasında İstanbul Kongre Merkezi ve Lütfi Kırdar Rumeli Salonu’nda düzenlenecek. Fuarın bu yılki özel projelerinden biri ise ‘Recent Acquistions / Son Edinimler’ sergisi olacak. Küratörlüğünü Hasan Bülent Kahraman’ın üstlendiği ‘Son Edinimler’de 42 koleksiyoncunun son iki yılda koleksiyonlarına kattıkları eserler yer alacak. Akbank’ın ana sponsorluğunda gerçekleşen fuarın artistik direktörlüğünü Fransız küratör ve sanat araştırmacısı Anissa Touati üstleniyor. Lütfi Kırdar’ın teras alanı Touati’nin küratörlüğünde ‘Garden of Eden’ isimli bir heykel parkına dönüşecek. CIF Dialogues konferans programında ise ‘Akdeniz Ufukları’ teması işlenecek.

Mutluluğun resimleri
Fotogerçekçilik akımının Türkiye’deki ilk temsilcilerinden Nur Koçak, bugüne kadarki en kapsamlı sergisi ‘Mutluluk Resimlerimiz’le 4 Eylül’den itibaren SALT Beyoğlu ve SALT Galata’da. Eşküratörlüğünü Ahu Antmen ve Amira Akbıyıkoğlu’nun üstlendiği sergi, Koçak’ın 1960’lar ile 2010’lar arasındaki desenleri ve ‘Vitrinler’, ‘Fetiş Nesneler’, ‘Nesne Kadınlar’ gibi serilerinden oluşuyor. 1981 tarihli bir seriden esinle adlandırılan ‘Mutluluk Resimlerimiz’, kadın dergilerinden Hollywood sinemasına popüler kültürün yaygınlaşması ve Türkiye’deki yansımalarını eleştirel bir gözlemci anlatıcı olarak irdeleyen sanatçının üretimine ayrıntılı bir bakış sağlıyor.

Akaretler’de üç haftalık sanat maratonu
Akaretler Sıraevler’de bu yıl üçüncü kez düzenlenecek Artweeks@Akaretler, 3 Eylül’den itibaren üç hafta sürecek. Dünyanın en büyük varlık yöneticisi UBS ana sponsorluğunda, Bilgili Holding ve Sabiha Kurtulmuş organizasyonuyla düzenlenen etkinlikte Aria, Ambidexter, Gama, Baraz, Artnivo, artSumer, Mixer, Empire Project, Krank, Martch Art, Anna Laudel, Ferda Art Platform ve MERKUR gibi galerilerin sergileri olacak. Ercan Akın’ın küratörlüğündeki ‘Kusurlu Güzellik’, 10 sanatçının eserlerini bir araya getirecek. Öner Kocabeyoğlu, Agah Uğur, Hacı Sabancı koleksiyonundan seçkiler de Artweeks’te olacak.

Halil Altındere’den ‘Abrakadabra’
Yapı Kredi, 75. yaşına girdiği eylül ayında doğum gününü Halil Altındere’nin ‘Abrakadabra’ sergisiyle kutluyor. Venedik Bienali’nin uluslararası ana sergisinde bu yıl üç eseri yer alan Altındere’nin sanatçıyı bir sihirbaz, eserleri sihir malzemesi, sergi alanını ise sahne olarak kurguladığı ‘Abrakadabra’ sergisi, 11 Eylül’de Yapı Kredi Kültür Sanat Binası’nda açılacak. Sergide sanatçının son dönemde ürettiği ‘Telephone Call’, ‘Magic Touch’ gibi hiper-realistik heykelleri, bronz işleri ve enstalasyonlarından oluşan 20’den fazla eseri yer alacak. 

Akdenizli Picasso İzmir’de
İzmir’deki Arkas Sanat Merkezi, 18 Eylül - 5 Ocak tarihleri arasında 20. yüzyılın en büyük ressamlarından Pablo Picasso’nun eserlerine ev sahipliği yapacak. ‘Picasso-Méditerranée’ projesi kapsamında Akdeniz ülkelerini dolaşan ‘Picasso & Gösteri Sanatı’ isimli sergi, Picasso’nun gösteri dünyasını konu aldığı birçok önemli tablosu, tasarladığı kostümler, eskizler, heykelleri içeriyor. Paris Picasso Müzesi, Fondation Julio Gonzalez, Opera Garnier ve Brüksel’deki Kontaxopoulos-Prokopchuk Koleksiyonu’ndan 83 eserin olduğu sergide, sanatçının yazarlar, şairler ve müzisyenler gibi pek çok sanatçıyla sürdürdüğü yakın bağları belgeleyen fotoğraflar da yer alacak.

En büyük Canan Tolon sergisi
Soyut resmin en özgün isimlerinden Canan Tolon, Türkiye’de ilk kez bir müze çatısı altında İstanbul Modern’de gerçekleşen en kapsamlı kişisel sergisiyle karşımızda. 6 Eylül - 2 Şubat tarihleri arasında açık kalacak ‘Sen Söyle’ başlıklı sergi, sanatçının 1980’li yıllardan günümüze uzanan sanatsal birikiminden bir kesiti yansıtıyor. Küratörlüğünü Levent Çalıkoğlu’nun üstlendiği sergi, insanın doğayı değiştirme ve dönüştürme süreçlerinin yarattığı kaos, mücadele ve belirsizliği tedirgin edici bir atmosferde yapıtlarına yansıtan Tolon’un ikonik işlerini bir araya getirirken, sanatçının zamanla ‘yok olmuş’ bazı çalışmalarının yeniden üretimine de yer veriyor.

GALERİLER
Akbank Sanat: Hintli çağdaş sanatçı Sudarshan Shetty’nin dönüşüm kavramına odaklandığı ‘Öz/çeviri-m’ başlıklı sergisi 10 Eylül’de açılacak.
Galeri Nev İstanbul: Ahmet Doğu İpek’in mürekkep ve suluboya çalışmalarının yanı sıra doğadan toplayıp ufak müdahalelerle düzenlediği üç boyutlu heykelsi yerleştirmelerinin yer aldığı ‘Aşı’ sergisi 6 Eylül’de açılıyor.
Dirimart: 9 Eylül’de açılacak Ceren Erdem küratörlüğündeki ‘Ad Infinitum’ başlıklı sergide Ayşe Erkmen, Lucia Koch, Alicja Kwade, Sarah Morris, Sarkis, Taldans, Nasan Tur, Ebru Uygun, Jorinde Voigt’in eserleri yer alacak.
Zilberman Gallery: Pedro Gómez-Egaña’nın yaşam alanları ve beyaz küp arasında sıkışıp kalmış araf mekânlar fikriyle oynadığı ‘Islands’ isimli sergisi 11 Eylül - 8 Aralık arasında.
Pilot: İrem Tok’un doğaya ve insana ilişkin bilgiyi, mikroorganizmaların ve küçük habitatların dünyasında aradığı ‘Close Up’ isimli sergisi 6 Eylül - 13 Ekim arasında.
Öktem&Aykut: Aret Gıcır’ın ‘Yaşamı Beklerken’ başlıklı sergisi 6 Eylül’den itibaren...
Meşher: Eski Arter binası Meşher adıyla farklı bir konsepte büründü. Meşher’in 13 Eylül’de açılacak ilk sergisi ‘Kalıpları Aşınca: Mit, Efsane ve Masallarla Avrupa’dan Çağdaş Seramik’ başlığını taşıyor.
Galerist: Nilbar Güreş’in beden ve coğrafya ile kurgu ve fanteziye dair imgeleri cinsellik ve hazla ilişkileri içinde irdelediği son dönem üretimlerine odaklanan ‘Mıknatıs ve Ay’ başlıklı sergisi 6 Eylül - 12 Ekim arasında...
artSümer: Bahar Yürükoğlu’nun plastiğin yüceliğine adanmış bir çeşit sunak inşa ettiği ‘Organ Panic’ sergisi 5 Eylül’de açılıyor.
Bozlu Art Project: Beden odaklı çalışmalarıyla dikkat çeken Ali Alışır’ın tüm dönemlerinden yapıtlarını içeren seçki 24 Eylül - 26 Ekim arasında görülebilir.
Pi Artworks: 6 Eylül’den itibaren İz Öztat’ın özne ve iktidar ilişkisini ele aldığı ‘Askıda’ isimli sergiye ev sahipliği yapıyor.
C.A.M. Galeri: Sinan Tuncay, 5 Eylül’de açılacak ‘Olamadığım Adamlara Mahsustur’ sergisinde, erkeğin ‘adam gibi’ olma/görünme halini ele alıyor.
Merdiven Art Space: Ahmet Öğüt’ün dünyaca ünlü bir tatil destinasyonunun zihinlerdeki parıltısını kazıyınca ortaya çıkan sosyo-politik olguları odağına aldığı ‘The Missing T’ ile ‘Winter is Coming’ başlıklı iddialı bir grup seçkisi 5 Eylül’den itibaren...
Ekavart Gallery: Bilge Alkor ve Pınar Yoldaş’ın son dönem işlerinin yer aldığı ‘Witnesses’ ve ‘Ecophilia’ sergileri 17 Eylül’den itibaren...
x-ist: Minyatür ve tezhip sanatına çağdaş yorum getiren Murat Palta’nın eğlence kültürüne odaklandığı ‘All Work and No Play’ sergisi 5 Eylül - 19 Ekim arasında.
The Pill: Leyla Gediz’in son dönem resimleri 5 Eylül’den itibaren...
Evin Sanat Galerisi: 6 Eylül’den itibaren Nihal Elvan Erturan’ın küratörlüğünde ‘Bitimsiz!’ başlıklı sergiye ev sahipliği yapacak.

Art On İstanbul: 4 Eylül’de başlayacak ‘Parça Bütün’ sergisinin ikinci ayağında Guido Casaretto, Canan Dağdelen, Şakir Gökçebağ, Nuri Kuzucan ve Seçkin Pirim’in eserleri var.
Yapı Kredi Bomontiada: Karikatürist Erdil Yaşaroğlu’nun ilk heykel sergisi ‘Oyun’, 3 Eylül’de açılıyor.
Mixer: Ali Şentürk’ün ‘Biz Bu Değiliz, Bu Bizden Geriye Kalan’ ile Nazlı Erdemirel’in ilk sergisi ‘Seeing’ 5 Eylül’den itibaren...
Pg Art Gallery: 5 Eylül’den itibaren Hasan Pehlevan’ın ‘Anı(t)sal Tahribat’ ve Derya Kazan’ın ‘Taş Mektuplar’ sergileri görülebilir.
Evliyagil Dolapdere: Beral Madra küratörlüğündeki doğa temalı ‘Tek Bir Usta Seç-Doğa’ başlıklı sergi 9 Eylül’de açılacak.
Pilevneli: Dolapdere’deki mekânında Tobias Rehberger 9 Eylül, Mecidiyeköy’dekinde ise Cleon Peterson, Erdoğan Zümrütoğlu ve Johan Creten’in sergileri 10 Eylül’den itibaren...
Sanatorium: Kerem Ozan Bayraktar’ın yeryüzünde yaşamı düşünmekle ilgilendiği ‘Kayalar ve Rüzgârlar, Mikroplar ve Kelimeler’ sergisi 5 Eylül’de açılıyor.
Anna Laudel: 3 Eylül’de açılacak ‘İntergalaktik’ sergisinin küratörü İpek Yeğinsü.
Sevil Dolmacı Art: Kolombiyalı sanatçı Rafael Gomezbarros’un sergisi 9 Eylül’de açılacak.