Güncelleme Tarihi:
UYUM SAĞLAYAN HAYATTA KALIR
Prof. Dr. Zuhal Baltaş, stresin yönetilebilir olduğunu söylüyor: “Kişi, işinin özellikleri, kendi özellikleri, yaşam ortamını ayrı ayrı değerlendirerek tanımalı ve eylem planı geliştirmelidir. İş stresleriyle başa çıkabilmek, kişisel özelliklerimizle işin özellikleri arasındaki uyumla ilişkilidir. Bu uyum bilgi, beceri ve yetkinliklerle tanımlanan kişisel özelliklerle zorlanmaları içeren iş özellikleri arasında sağlanan dengeye bağlıdır. Hangi meslekte çalışırsanız çalışın önemli olan stres altında olmak değil, dayanıklılık özelliklerine sahip olmaktır.
İş hayatında dalgalanma, belirsizlik, karmaşıklık ve muğlaklıkla tanımlanan VUCA dönemi yaşanmaktadır. Bu yeni ortamda dış şartlar sabit değildir ve değişim hayatın gerçeğidir. Unutmayalım güçlü olan değil uyum yeteneği olan hayatta kalır.”
HAYIR DEYİN, MİZAHİ BAKIN
Doç. Dr. Bahadır Bakım stresle başa çıkmak için şu tavsiyelerde bulunuyor.
· Kişi kendinin farkında olup, sınırlılıklarını kabullenmeli, gerektiğinde “hayır” demeli, iş ve başkaları ile ilgili gerçekçi beklentiler içinde olmalı,
· Gelecekten ümitli olmalı, kendi ve ailesi için kısa-orta-uzun vadeli hedefler belirlemeli.
· Kendindeki ve çevredeki olumluları görmeye çalışmalı,
· Nefes alma ve gevşeme tekniklerini öğrenmeli, müzik dinlemek, spor yapmak, hobi edinmek, yakınlarıyla bir arada olmak gibi iş dışında da bir şeyler yapmalı.
· İşe başlamadan önce işin zorluk ve riskleriyle ilgili bilgi edinmeli,
· Zamanı iyi ayarlamalı, iş ve özel hayattaki tekdüzeliği azaltmalı,
· Olaylara “bıyık altından gülecek” şekilde mizahi bakış geliştirmeli,
· Duygu ve zorlukları paylaşıp, gerektiğinde yardım isteyebilmelidir.
EN STRESLİ MESLEKLER
Amerikan Stres Enstitüsü’nün yaptığı araştırmalara göre hayat süresini kısaltma ihtimali olan mesleklerin özellikleri şunlar:
- Günlük hayat problemleri ile etkili şekilde başa çıkmayı zorlaştıran meslekler (örn. öğretmenlik, hava trafik kontrol memurluğu),
- İş üzerinde yeterli kontrol imkânı vermeyen meslekler (örn. telefon operatörlüğü, kasiyerlik),
- Fizik şartları ağır olan meslekler (örn. maden işçiliği, gürültülü ve tozlu kavşaklarda trafik polisliği),
- Zaman baskısı, rekabet ve riskle oynamayı gerektiren meslekler (örn. gazetecilik, borsa simsarlığı),
- Biyolojik ritmi bozan çalışma saatleri (vardiyalı çalışmalar).
- Yoğun olarak duygusal taleplere maruz kalınan ve sürekli diğer insanlarla birebir ilişki durumunda kalınan meslek çalışanları örneğin polis, avukat-savcı, doktor, hemşire, hasta kaydı yapan sekreter ve hostesler, temizlik görevlileri, garson, çağrı merkezi çalışanları, banka çalışanları, şoförler iş stresini yaşama açısından daha yüksek riske sahipler.