Borsa İstanbul’da 23 Temmuz’dan bu yana düşen bir trend var. Bir gün yükseliş, ertesi gün düşüş, öngörülemez bir görünüm hakim. Adeta sabır sınıyor. Bu ortamda hisse seçiminde kârlılık analizleri kadar bilançoların borçluluk yapısına daha yakından bakılması gereken bir süreçten geçiyoruz. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “BIST 50’deki açığa satış yasağını kaldırmayı değerlendiriyoruz” açıklaması bir tepki yükselişi getirse de borsadaki yaraya tek başına merhem olması zor.
#Borsa İstanbulBorsanın primsizliği kısmen yerli alıcının dikkatini çekiyor ancak para girişi ve beklenti tarafı zayıf kalınca çıkış denemeleri başarılı olmuyor. Bir patinaj durumu söz konusu. Beklenti bulmakta zorlanan piyasalarda Ortadoğu kaynaklı gündemin de ağırlığı var. İsrail-Lübnan-İran arasındaki çatışma ortamının coğrafi bakımdan bölgeye çok yakın Türkiye’yi rahatsız ettiği açık. Gündeme bağlı olarak Borsa İstanbul’da da temkinli görünüm korunuyor.
#Borsa İstanbuABD Merkez Bankası’nın (Fed) 50 puanlık faiz indirimi piyasalara moral verdi. Beklenti 25 baz puandı. Borsalarda yükseliş, tahvil faizlerinde düşüş, dolarda zayıflama, Euro’da değer kazanımı, altın ve gümüş gibi kıymetli madenler ile petrol ve emtia fiyatlarında çıkış görüldü. ABD ve Almanya borsalarında zirveler test edildi. Fed faiz indiriminin Türkiye’nin de dahil olduğu gelişen ülke piyasalarına olumlu yansıyacağına dair değerlendirmeler de gelmeye başladı.
#ABDTelafi edilen Japonya olayı dışında piyasa bozucu önemli bir haber akışı olmamasına rağmen, yabancı yatırımcıların hisse satışları, yerli yatırımcıların azalan ilgisi gibi nedenlerle ağustos ayı kayıtlara ‘kayıp ay’ olarak geçti. Ancak, eylül ayı itibarıyla farklı bir gündem söz konusu. 6 Eylül’de Fitch’den gelecek Türkiye’nin kredi notuna ilişkin haberler ve Fed’in faiz indirim sürecini başlatması borsada farklı fiyatlamalara konu olabilir.
#EnflasyonPiyasalarda olumlu fiyatlamaya konu olan Moody’s’in kredi not artırımı geldi. Bu artışı ekonomik programın sonuçlarından biri olarak görmek gerekir. 11 yıl sonra ve ilk defa iki kademe birden gelen artışın piyasalara olumlu yansımaları beklenebilir. Moody’s, S&P ve Fitch gibi en önemli reyting şirketlerine göre Türkiye halen yatırım yapılabilir seviyenin dört kademe altında bulunuyor. Ancak bu trend devam ederse Türkiye bu açığı hızla kapatabilir.
#Borsa İstanbulOlumlu haber akışları piyasada iyimserliği artırdı. Türkiye’ye sıcak para girişi devam ediyor. Şimdi dikkatler Moody’s’e çevrilmiş durumda. 19 Temmuz’da Moody’s Türkiye’nin kredi notu konusundaki görüşlerini açıklayacak. Piyasanın beklentisi, Türkiye’nin kredi notunun artması. İki kademe birden artış bekleyenler de az değil.
#Moody’SSon bir yıldır uygulanan ekonomik programın hedefleri gerçekleştikçe piyasanın güveni de artmaya başladı. Ekonomi yönetimi enflasyonda “Mayıs ayına kadar zirve, yılın ikinci yarısı için ise düşüş” yönlü bir takvim veriyordu. Bunun ilk adımı atıldı, temmuz ve ağustos sonrası baz etkisiyle düşüşün hız kazanması bekleniyor. Dezenflasyon sürecinin başlamış olmasının verdiği rahatlama ile piyasa bozucu olumsuz bir haber akışı olmadığı taktirde Borsa İstanbul başta olmak üzere piyasalarda olumlu etki sürebilir.
#TCMBGeçen hafta yabancı yatırımcılar tahvil bonoda haftalık bazda 2.832 milyon dolar, hisse senetlerinde ise 84.7 milyon dolarlık alım yaptılar. Yüksek faize bağlı olarak özellikle tahvil bonodaki alım haftalık bazda 2013 yılından bu yana en yüksek rakamdı. Son üç haftalık tahvil bono alımı 4.2 milyar dolar oldu. Son iki haftada hisse senetlerindeki alım tutarı ise 393 milyon dolara ulaştı. Türkiye’nin gri listeden çıkması yönündeki beklentiler gerçekleşirse piyasadaki iyimser tutum daha da güçlenecek.
#BonoBorsa İstanbul’da kâr satışlarına bağlı yorgunluk emareleri görülse de çıkış hareketi sürüyor. Döviz kurları ve tahvil faiz oranında gerileme söz konusu. Yabancı yatırımcıların Türkiye’ye yönelik portföy yatırımları sürüyor. İleriye yönelik beklentiler de iyileşmeye başladı. CDS’teki düşüş, notlardaki artış gibi tüm bu olumlu gelişmelerin arkasında ise ekonomik programa olan güven var.
#TCMBDış piyasalarda son açıklanan verilerin beklentilerin üzerinde gelmesiyle olumlu hava sorgulanmaya başlandı. Özellikle ABD enflasyonunda düşüşün hafif de olsa yerini yükselişe bırakması, haziran sonrası Fed’den beklenen faiz indiriminin ertelenmesi kaygısını beraberinde getirdi. Bu durum borsalara kâr satışı olarak yansırken ABD tahvil faiz oranlarında yükselişe, dolarda değerlenmeye ve bu gelişmelere bağlı olarak altına kâr satışı olarak yansıdı. Faiz indirimiyle ilgili baz senaryo değişmese de zamanlaması konusunda tereddütler oluştu.
#FEDBorsa İstanbul’da ‘yeni yıl rallisi’ denilebilecek bir hareket var. Dış borsalarda ise durum uzun süredir böyle. ABD borsaları yeni zirveler deniyor, Avrupa’da da durum çok farklı değil. Bizde ise BIST 100 Endeksi’nde yılın ilk günlerinden itibaren yüzde 14’e ulaşan bir prim söz konusu. Bilançolar hisse bazlı hareketliliği artırabilir. Borsa istanbul’da olumlu hava korunabilir.
#FEDİç piyasalarda olumlu hava sürüyor. Yabancı yatırımcıların pozitif hareketleri dikkat çekici. 12 Ocak ile biten haftada yabancı yatırımcılar; hisse senetlerinde 157.4 milyon dolar, tahvil bonoda 424.9 milyon dolarlık alım yaptılar. Tekrar alıma geçmeleri olumlu bir gelişme. Bunda uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının son dönemde Türkiye ile ilgili açıkladıkları raporlar da etkili oldu. Bu aşamada yabancı yatırımcıların katkısıyla Borsa İstanbul’da olumlu havanın korunduğunu söylemek mümkün. Gelecek hafta ise 25 Ocak’taki PPK toplantısı dikkatle takip edilecek.
#PiyasaPiyasalar yılın son haftasına dalgalı bir seyirle girdi. Borsa İstanbul yön arayışını sürdürüyor. Toparlanmaya çabaları güç kazanamadı. İki ana neden öne çıkıyor; yüksek faiz ve yerli yatırımcının piyasaya zayıf katılımı. Öte yandan uygulanan ekonomik program ve parasal sıkılaşma politikası dış finans çevrelerinden sermaye çekmeye başladı. Yabancının ilgisi artmaya devam ederse bu durum Borsa İstanbul’a katkı sağlayabilir.
#Borsa İstanbulPiyasalarda iyimserlik hâkim. Dışarıdaki olumlu havaya iç piyasalar da uyum sağlamaya başladı. Bunda son haftalarda artan yabancı sermaye girişlerinin de önemli payı var. 8 Aralık ile biten haftada yabancı sermaye girişi uzun bir aradan sonra ilk defa toplamda 1 milyar dolar sınırını geçti. Yabancı alımları yerli tasarrufları da biraz tetiklemeye başladı. Bu talep yabancı ağırlıklı olmakla birlikte BIST100 Endeksi’ni 7.500’lerden 8.000 seviyesine yaklaştırdı. Çıkışın devamı yine yabancı yatırımcıya ve yerli yatırımcının çıkışa ne ölçüde katılacağına bağlı olacak.
#Yabancı YatırımcıSon dönemde Borsa İstanbul’da yabancı yatırımcı girişlerinde artış var. Daha yoğun giriş için hem programın uygulamasını biraz daha görmek hem de yerel seçimleri bekliyor olabilirler. Ön almak için küçük montanlı girişler de sürebilir. Bunu zamanla göreceğiz. Ancak şimdiye kadar gözlenen durum, küçük rakamlarla istikrarlı bir yönelimin başladığı şeklinde. Hisse senetlerinde son beş haftalık yabancı alımları 800 milyon doları bulurken, tahvil bonodaki alımlar 400 milyon doları geçti.
#Borsa İstanbulPiyasalarda iyimserlik hâkim. BIST100 Endeksi’ndeki geri çekilmeler alım fırsatı olarak görülüyor. Bir yandan da dokuz aylık bilançoları bekleyen yatırımcılar, bir yandan da para piyasalarındaki yükselişi takip ediyor. Önümüzdeki aylarda TCMB faiz oranlarını artırırsa bu mukayaseler biraz daha faiz lehine dönebilir. Henüz ibre ağırlıklı olarak borsadan yana. Mevcut şartlarda bu durum korunsa da borsada seçicilik daha artacak. Hisseler belli bir prime ulaştı. Pahalı mı primli mi ayrımı yapılacak. Bazı hisseler için ‘primli ama pahalı değil’ tanımı rahatlıkla yapılabilir.
#FaizTürkiye’nin risk primindeki düşüş eğiliminin sürmesi, Moody’s’den gelen “Ortodoks politikalar sürerse Türkiye’nin kredi notu artabilir” açıklaması ve Borsa İstanbul’da yabancı alımlarının sürüyor olması Türkiye’ye dış finans çevrelerinin bakışı açısından olumlu gelişmeler. Borsa’da banka hisseleri derin ve likit olmalarından dolayı öne çıkıyor. Yabancıların da ağırlıklı olarak bu sektörde yer aldığını görüyoruz.
#Borsa İstanbulBorsa İstanbul’da uzun soluklu bir ralli yaşanıyor. Son günlerde daha çok dış piyasalar için dillendirilen ‘yıl sonu rallisi’ olup olmayacağı konusunda değerlendirmeler yapılıyor. Yatırım bankalarından bu yönde olumlu net görüşler henüz gelmiş değil. Borsada yaşanan çıkışın devamı için yerli yatırımcı ilgisinin devamı önemli. Ancak o kaynak da sonsuz değil. Yabancı alımları BIST100 endeksindeki çıkışı destekleyecek güce henüz ulaşmadı. Yılın son ayında sıklaşan kâr satışlarıyla dalgalanma artabilir.
#Borsa İstanbulKüresel ekonomiye ilişkin uyarılar ve piyasalarda dalgalı seyir sürerken, gözler 2 Kasım’daki ABD Merkez Bankası (Fed) toplantısında. Beklentiler 75 baz puanlık artırım yönünde ağırlık kazanıyor. Fed toplantısını bekleyen dış piyasalarda iyimserlik korunurken Borsa İstanbul’da daha temkinli görünüm öne çıkmaya başladı.
#BorsaPandemi ile birlikte bozulan ekonomik verilerde toparlanma sürüyor. ‘Düşük faiz ve bol para’ ortamının bir süre daha devam etmesi bekleniyor. Borsa İstanbul ve dış borsalarda şirketlerin 3. çeyrek bilançoları yayınlanmaya devam ediyor. Bilanço performanslarının oldukça iyi gelmesi de borsaları destekliyor. Yaşanan bu gelişmelere paralel olarak borsalarda da tarihi zirveler test ediliyor.
#PiyasalarSon günlerde 3. çeyrek bilançoları yayınlanmaya devam ediyor. Türkiye’de şimdiye kadar açıklanan banka bilançolarına göre, bankaların kâr artışları enflasyo-nun üzerinde. Bazı sanayi şirketleri için de aynı durum geçerli. Dış piyasalarda da benzer bir durum hakim. Pandemi sonrası görülen toparlanma bilançolara yansırken, piyasaların da bu durumdan olumlu etkilendiği söyleyebiliriz.
#BorsaÇarşamba günü sert düşüş yaşayan Borsa İstanbul, Merkez Bankası’nın faiz kararının ardından güç kazandı ve dış borsalardan olumlu yönde ayrıştı. Merkez Bankası duyuru metninde yer alan ‘parasal sıkı duruş ve enflasyonun üzerinde faiz politikası’ vurgusu iç piyasalara moral verdi. Döviz kurlarında da düşüş görüldü.
#YAZAREnflasyondaki yükseliş, merkez bankalarının para politikasının devamlılığı konusundaki belirsizlik, pandemide artan vaka sayıları ve tekrar kısıtlama tedbirlerine başvurulması, ekonomik verilerdeki olumlu seyrin son günlerde biraz zayıflaması kayda değer gelişmeler. Hal böyle olunca, risk iştahında bir parça zayıflama ve güvenli limanlara ilginin artması olağan bir gelişme olarak görülebilir.
#Yazar