"Yabancıların mal edinimi net şekilde izleniyor"

Tapu ve Kadastro Genel Müdürü Zeki Adlı, yabancıların Türkiye'de taşınmaz mal edinmesinin çok açık ve net şekilde izlendiğini vurgularken, “bu iş başıboş değil” dedi. Adlı, her isteyenin, istediği yerde istediği şekilde gayrimenkul alamadığını da vurguladı.Adlı, son zamanlarda basında yer alan yabancıların Türkiye'de gayrimenkul edinmesine ilişkin haberlere açıklık getirmek amacıyla, Genel Müdürlük binasında bir basın toplantısı düzenledi.Türkiye'de her isteyen kişinin istediği yerde, istediği şekilde gayrimenkul alamadığına işaret eden Adlı, “Bu iş çok titiz şekilde, hem hükümet hem ilgili kuruluşlar tarafından koordinasyonlu ve sağlıklı şekilde izlenip, değerlendiriliyor” diye konuştu.2644 sayılı Tapu Kanunu'nda yapılan değişiklikle, 'yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin Türkiye'de taşınmaz mal ve sınırlı ayni haklar edinimlerine' ilişkin esaslar getirildiğini anlatan Adlı, ancak bu kişiler ve şirketlerin Türkiye'de edinebileceği alanın 30 hektar ile sınırlandırıldığını ve bu miktarın, ancak hükümet izni ile aşılabildiğini belirtti.Yabancıların taşınmaz alımlarında, özellikle turizm bölgelerine rağbet ettiğine ve bu bölgelerdeki yazlıklar, siteler ve beldeler genellikle köy sınırları içinde bulunduğundan, köylerde taşınmaz mal edinimini yasaklayan maddenin yürürlükten kaldırıldığına dikkati çeken Adlı, bununla ayrıca yatırımları teşvik etmeyi amaçladıklarını söyledi.KİM NE KADAR MAL EDİNMİŞ?2644 sayılı Tapu Kanunu'nun yürürlükte olduğu 1934 tarihinden Temmuz 2003 tarihine kadar, toplam 58 ülkenin 38 bin 229 vatandaşı tarafından, 37 bin 336 adet taşınmaz mal edinildiğini anlatan Adlı, yabancı gerçek kişiler tarafından edinilen taşınmaz malların toplam alanının ise 265 bin 872 dönüm olduğunu, bu alanın büyük kısmının da Suriye uyrukluların Hatay, Gaziantep, Kilis bölgelerindeki taşınmaz malları olduğunu belirtti. Yasa değişikliliğinin yürürlüğe girdiği 19 Temmuz 2003 tarihinden günümüze kadar da, toplam 48 ülkenin 7 bin 138 vatandaşı tarafından 6 bin 80 adet taşınmaz mal edinildiğini kaydeden Adlı, bunun 5 bin 713'ünün satış, 445'inin ise intikal ve miras gibi farklı nedenlerle edinilen malları olduğunu söyledi.DEĞİŞİKLİK SONRASI İNGİLTERE BAŞI ÇEKİYORKanun değişikliği yürürlüğe girmeden önceki dönemde, Türkiye'de en fazla taşınmaz mal edinen 10 ülkenin başında 12 bin 355 adet taşınmaz mal ile Yunanistan'ın bulunduğunu belirten Adlı, bunların yaklaşık 11 bininin Türk kökenli Yunan uyruklu vatandaşlara ait olduğunu bildirdi.Toplam 9 bin 709 taşınmaz ile ikinci sırada bulunan Almanya'yı ise 4 bin 573 adet taşınmaz ile Suriye'nin izlediğini anlatan Adlı, 2003 yılından önceki dönemde en çok taşınmaz mal edinilen illerin başında ise 9 bin 49 gayrimenkul ile İstanbul, 5 bin 562 adet taşınmaz ile de Antalya olduğunu kaydetti.Adlı, yasa değişikliğinin yürürlüğe girdiği 2003 tarihinden itibaren de, Türkiye'de en fazla taşınmaz mal edinen ülkelerin başında 2 bin 402 adet taşınmaz ile İngiltere, bin 428 adet taşınmaz ile Almanya, 482 adet taşınmaz ile de Hollanda'nın bulunduğunu, en çok taşınmaz edinilen illerin başında ise Antalya, Muğla ve Aydın'ın geldiğini söyledi.2003'DEN BU YANA 44 TRİLYONLUK SATIŞ YAPILDIKanun değişikliğinin yapıldığı 2003 yılından bu yana, Tapu kayıtlarına geçen yabancıların satın aldığı taşınmaz malların bedelinin 44 trilyon lira olduğunu bildiren Adlı, bunun Merkez Bankası reel kayıt değerinin ise 600 milyon dolar olduğunu vurguladı.Bugüne kadar Türkiye genelinde 45 bin 252 yabancı uyruklu gerçek kişilerin 43 bin 307 adet taşınmaz edindiğini belirten Adlı, bunun 15 bin 908'inin arsa, arazi, 4 bin 526'sının binalı arsa, 22 bin 873'ünün de bağımsız bölüm olduğunu kaydetti.Türkiye'nin 780 bin kilometrekarelik toplam yüzölçümünden yabancıların mülkiyetinde olan alanın 269 bin 296 dönüm olduğuna dikkat çeken Adlı, bunun 10 binde 3 civarında olduğunu söyledi. Adlı bu arada, yabancıların taşınmaz mal ediniminin 2004 Ağustos ayı itibarıyla, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 26 artarak 3 bin 564 adet olarak gerçekleştiğini vurguladı. SURİYELİLERE, 1939'TAN BERİ TAŞINMAZ MAL SATIŞI YASAKTürkiye'de yabancılara ait toplam 269 bin 296 dönümlük alanın 241 bin 451 dönümlük kısmının Suriye uyruklu yabancılara ait olduğuna işaret eden Adlı, dolayısıyla Suriye uyruklular dışında tüm yabancı ülke vatandaşlarının edindiği alanın, 27 bin 845 dönüm olduğunu söyledi.Adlı, Hatay'ın Türk sınırlarına dahil olduğu 1939 yılından bu yana Suriyelilere taşınmaz mal satışının yasak olduğunu ve bu tarihten itibaren mal ediniminin söz konusu olmadığını belirtti.Suriyelilerin 1939 yılından önce aldığı gayrimenkullerin de Hazine tarafından kontrol edildiğini anlatan Adlı, Suriye uyrukluların Türkiye'de edindiği toplam 4 bin 590 adet taşınmazın daha çok Hatay, Gaziantep, Kilis ve Mardin illerinde bulunduğunu ifade etti. Tapu ve Kadastro Genel Müdürü Adlı, şöyle devam etti: “Türk vatandaşlarının Suriye'de, Suriye uyrukluların ülkemizde, mevcut taşınmaz mallarından daha fazla taşınmaz malı bulunmakta olup, iki ülke arasında uzun süreden bu yana emlak müzakereleri sürdürülmektedir. Buna karşılık, Suriye uyrukluların ülkemizdeki taşınmaz mallarıyla ilgili herhangi bir tasarruf yaptırılmamakla birlikte, devletimizin kontrolünün sağlanması amacıyla bu mallar kayıt altına alınmıştır.”GAP BÖLGESİ'NDE İSRAİL UYRUKLULARIN TAŞINMAZI YOKGAP Bölgesi'nde yabancıların edindiği taşınmaz mallarla ilgili de basına açıklamalarda bulunan Adlı, bölgedeki toplam 9 ilde, yabancılara ait 939'u 1939 yılından önce Suriye uyruklulara ait olmak üzere, toplam bin 961 adet taşınmaz olduğunu bildirdi.Resmi kayıtlara göre GAP bölgesinde İsrail uyruklular adına kayıtlı bir taşınmaz bulunmadığına dikkati çeken Adlı, Türkiye genelinde ise toplam yüzölçümü 63 dönüm olan 133 adet taşınmaz malın, 101 İsrail uyruklu kişiler tarafından edinildiğini kaydetti.YABANCILARIN ALDIĞI EN BÜYÜK ALAN 19 DÖNÜMDaha sonra gazetecilerin sorularını yanıtlayan Adlı, yüzölçümü bakımından Türkiye'de yabancıların satın aldığı en büyük arazilerin, Türkiye'de doğup daha sonra yabancı ülkelerin vatandaşlığına alınan kişilere ait olduğunu anlattı. Adlı, ancak yabancı isimli kişilerin ülkede aldığı en büyük alanın 19 dönüm olduğunu söyledi.İsrail uyruklu kişilerin, Türk vatandaşları adına gayrimenkul alıp almadığına ilişkin soru üzerine Adlı, “normalde satış işlemlerinde kimin adına satış yapıldıysa, onun adına geçerlidir. İsraillilerin ülkemizden mal almaları serbestken, neden başka adlarla alsınlar?” diye sordu.Basında çıkan haberler sonrası, GAP Bölgesi'ne kamu kuruluşlarından yetkililer gönderdiklerini anlatan Adlı, bu incelemelerin kamuoyunu bilgilendirmek ve resmi olmayan satış varsa bunu öğrenmek için olduğunu söyledi. Adlı, 'geniş arazilere sahip olmak isteyen kuşku yaratacak kişiler olup olmadığına' ilişkin soruya karşılık da, kurum ve kuruluşlarla periyodik iletişim halinde olduklarını belirterek, “bugüne kadar tehlike noktasında bir şey hissetmedik” dedi.�