Türkiye’nin yüzde 3’ü sanık ya da ÅŸüpheli

BaÅŸbakanlık Ä°nsan Hakları BaÅŸkanlığı, Türkiye’de nüfusun yüzde 3’ünün sanık veya şüpheli olduÄŸu saptanınca, bu kiÅŸilerin haklarının neler olduÄŸunu anlatan bir broşür hazırladı. Doç. Dr. Vahit Bıçak amaçlarının, iÅŸkence ve kötü muameleyi önlemek olduÄŸunu vurguladı.TÃœRKÄ°YE nüfusunun yüzde 3’ünün sanık ya da şüpheli durumunda olduÄŸu saptamasından yola çıkan BaÅŸbakanlık Ä°nsan Hakları BaÅŸkanlığı, ‘Şüpheli ya da sanık hakları broşürü’ hazırladı. BaÅŸkan Doç. Dr. Vahit Bıçak, hakları konusunda vatandaÅŸların bilgilendirilmeye ihtiyaçları olduÄŸunu belirterek, ‘Bu ihtiyacı karşılamak, iÅŸkence ve kötü muameleyi artık Türkiye’nin gündeminden tamamen çıkarabilmek için 300 bin broşür hazırladık’ dedi.Bıçak, şüpheli ve sanık sayısının, Türkiye’de nüfusla orantı yapıldığı zaman fazla olduÄŸunun görüleceÄŸini söyledi. Bıçak, Türkiye’de 1986 yılında 1 milyon 79 bin 593 kiÅŸi şüpheli ya da sanık iken, bu sayının 2003’te 2 milyon 109 bin 11’e ulaÅŸtığını belirtti. Bıçak, şüpheli ya da sanık sayısının, genel ülke nüfus oranına bakıldığında da 1986’da 2.07, 2003’de de 2.97’ye çıktığını kaydetti. Bıçak, şöyle konuÅŸtu:‘Yani 2003 yılında, bir yıl içerisinde toplumun yüzde 3’ü şüpheli ya da sanık oluyor. Bu rakam, bir yılda yüzde 3 ise 33 yılda yüzde 99’a ulaşıyor. Bu marjinal bir sorun deÄŸil. Günlük hayatı, herkesi ilgilendiren bir sorun ve rakamlar çok yüksek.’ VATANDAÅž HAKKINI BÄ°LSÄ°NBıçak, şüpheli ya da sanıkların baÅŸta iÅŸkence veya kötü muamele olmak üzere bazı riskler altında olduÄŸunu anlatarak, şöyle devam etti:‘Toplumda genel olarak şüpheli ile sanık karıştırılıyor. Basın da zaman zaman bunu yapıyor. Yıllara göre şüpheli ya da sanık sayısı çok. Ama mahkemeler, bir yılda bu kadar kiÅŸiden yaklaşık 50 bin kiÅŸiyi mahkûm ediyor. Dolayısıyla büyük kitle hakkında gereksiz yere iÅŸlem yapılmış oluyor. Hakları konusunda vatandaÅŸların bilgilendirilmesi ihtiyacı var. Bu ihtiyacı karşılamak, iÅŸkence ve kötü muameleyi artık Türkiye’nin gündeminden tamamen çıkarabilmek için şüpheli ya da sanık hakları broşürünü hazırladık.’ Haklardan bazılarıKimse, iÅŸlendiÄŸi zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı şüpheli veya sanık konumuna konulamaz. Ceza sorumluluÄŸu ÅŸahsidir. Şüpheli veya sanık, yakınlarının veya diÄŸer kiÅŸilerin davranışlarından sorumlu tutulamaz.SuçluluÄŸu hükmen sabit oluncaya kadar suçlu sayılamaz. Sanık ve şüpheliler arasında dil, din, ırk, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, siyasal veya diÄŸer fikir yahut düşünceleri, felsefi inanç, milli veya sosyal köken, doÄŸum, ekonomik ve diÄŸer toplumsal konumları yönünden ayrım yapılamaz ve hiçbir kimseye ayrıcalık tanınamaz.Keyfi olarak özgürlüğünden mahrum bırakılamaz.Yakınlarına gözaltında olduÄŸunu haber verebilme hakkına sahiptir. Kendisine yöneltilen suçlamayı öğrenme hakkına sahiptir. Ä°ddia makamı ile eÅŸit imkanlara sahip olma hakkına sahiptir. Ä°ÅŸkence ve kötü muameleye maruz kalamaz.Â