Kompartman sendromu nedir, belirtileri nelerdir?
Güncelleme Tarihi:
Kompartman Sendromu (KS), damar ve sinir içeren kapalı boşluklarda doku basıncının, perfüzyonu engelleyecek kadar artması sonucu ortaya çıkan hipoksiyle birlikte kas ve sinir dokusunun iskemiye maruz kalması ve bunu izleyen değişiklikler sonucu ortaya çıkan tablodur. Uzamış kas hipoksisi sonucu nekroz ve kontraktür meydana gelir.
Yaralanmayla orantılı olarak hassasiyet ve ağrı. Aktif ve pasif hareketle ağrı. Hipoestezi , parestezi ve iki nokta duyarlılığında azalma. Gerilme, sertleşme ve eritamatöz görünüm. Kapiller geri dolumda azalma. Solukluk ve nabız alınamaması
Bulguları: Öyküde sıklıkla travma vardır. Çoğunda fraktüre neden olacak şiddettedir ancak fraktür olması şart değil. İskemi sonrası dolaşımın restorasyonu kaslarda ödeme neden olur. Ağrı hemen daima olan belirtidir. Derin, lokalize edilemeyen, rahatsız edicidir. Normal doz narkotiklerle geçmez. Kompartmandaki kas gruplarının pasif yada aktif gerilmesi ağrıyı arttırır. Distal motor ve duysal nörolojik semptomlar; güçsüzlük ve hissizlik (bacakta peroneal sinir ve kolda median sinir hasarı ), Nabızsızlık çok geç bulgudur, bazen hiç gelişmez. Palpasyonla hassas, gergin kas kompartmanları oluşur.
Tanısı İçin Neler Yapılmalıdır?
Stryker iğnesi veya arteryel yol basınç monitörüne iğne hattı ile bağlanarak kompartman içi basıncın ölçülmesiyle doğrulanabilir.
Tedavisi İçin Neler Yapılmalıdır?
Tanı konmuş KS’nin uygun tedavisi tam dermatomi ve fasyotomidir. Kompartmanların her birinin açılması gereklidir. Kompartmanın uzunluğu boyunca yapılan longitutinal kesi basıncı azaltır. Yara, birkaç gün, ödem gerileyene kadar açık bırakılır.
Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?
6-8 saat içinde giderilmeyen kompartmantal hipertansiyon geri dönüşümsüz kas ve sinir hasarına yol açabilir. Tanı konulmayan KS iskelet kası infarktına doğru ilerler. Rabdomiyolizis, miyoglobin, potasyum ve organik asidlerin salınımı gerçekleşir.