Hukukçulardan ‘hayvan’ çağrısı: Anayasal güvence getirilsin

Üniversitenin Mali Hukuk Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr Murat Batı ve Doç. Dr. Zekiye Özen İnci’nin editörlüğünde hazırlanan 728 sayfalık yayın “Hayvanlar ve Hukuk” ismini taşıyor. Kitapta, hayvan hakları ve hayvanların korunmasına dair mesele ve tartışmaları farklı hukuk dallarının perspektiflerinden inceleyen 25 akademisyenin yazılarına yer verildi. Akademisyenler, hayvan hakları hukuku konusunda şunları aktardılar:

- Prof. Dr. Mehmet Köksal (Avrupa Liderlik Üniversitesi Rektörü): Hukukta hayvan kavramını yeniden düzenleme zorunluluğu vardır. Öncelikle havyanlara anayasal bir temel norm altında koruma sağlanmalıdır. Her türlü hayvan eziyetinin yasaklanması gerekmektedir.

- Prof. Dr. Mehmet Merdan Hekimoğlu (Uluslararası Final Üniversitesi): Yürürlükteki Anayasamıza, tıpkı Federal Almanya, İsviçre ve Avusturya anayasalarında olduğu üzere, hayvan haklarını koruyan ve güvence altına alan özel bir norm konulması, böylelikle hayvan haklarının anayasal düzeyde hukuksal bir güvenceye kavuşturulması gerekmektedir.

- Prof. Dr. Murat Batı (Ondokuz Mayıs Üniversitesi): Türk vergi hukukunda hayvanlar beslenmesinden kesimine, ithalatından taşınmasına kadar vergilendirilen bir mal varlığı unsuru olarak kabul görmektedir. Birer canlı olmaktan ziyade emtia olarak görülmektedir.

- Prof. Dr. Selma Çetiner (İstanbul Gedik Üniversitesi): Yönetim planında bağımsız bölümde hayvan beslenmesinin yasak olmadığı hallerde bağımsız bölüm malikinin, ev hayvanı olarak beslenmesi yasaklanmamış hayvanları besleyebileceklerini söyleyebiliriz.

- Dr. Zehra Karakuş Işık (Ondokuz Mayıs Üniversitesi): Yaban hayvanlarının yaşam ortamlarının korunması amacıyla yaptırıldığı iddia edilen av turizmi sebebiyle yaban hayvanlarının doğal yaşam alanlarını özgürce kullanmaları sınırlanmaktadır.

- Doç. Dr. Damla Gürpınar (Dokuz Eylül Üniversitesi): Sokak hayvanlarının veya ev hayvanlarının mülkiyetini kazanmak kural olarak Eşya Hukuku kuralları çerçevesinde gerçekleşir.

12 MADDELİK ÖNERİ

- Prof. Dr. Ahmet Erol (Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı):

1- Hayvan edinimi, bakımı, korunması.

2- Hayvan sicilinin oluşturulması.

3- Belediyeler tarafından verilecek zorunlu ve bedelsiz hizmetler.

4- Şiddet ve işkenceyle ölümüne yol açan eylemlere 10-15 yıl arasında hapis ve para cezaları getirilmesi.

5- Evcil hayvanların terk edilmesine ağır para ve 1-5 yıl arasında hapis cezası getirilmesi.

6- Av ve avcılık konusunda yeni hukuki normlar benimsenmesi.

7- Sokaktan ve barınaktan hayvan ediniminin desteklenmesi.

8- Evcil hayvan ithalatının sıkı kontrol altına alınması.

9- Evcil hayvan satın alınmasının vergiye tabi tutulması.

10- On daireyi geçen apartmanlarda, her 10 daire başına bir sokak kedisi ve köpeğine bakma zorunluluğu getirilmesi.

11- Emlak vergisinin yüzde 5-10’u arasında hayvan vergisine ilişkin hüküm eklenmesi.

12- Belediye Kanunu’na evcil hayvan sahiplerinden beslenen her hayvan başına yılda bir kez olmak üzere (100-500 TL arasında) evcil hayvan vergisi alınmasına ilişkin hüküm konulması.