Evlilik programları Meclis gündeminde

Komisyon Başkanı Yahya Akman, konunun Türkiye’de ve yurt dışında yaşayan ve Türkçe bilen herkesi istisnasız ilgilendiren bir konu olduğuna işaret ederken, ilgili komisyona çok sayıda başvurunun geldiğine işaret etti.

Akman, bu tür programların Türk aile yapısına zarar verdiği, çocukların ve gençlerin gelişimini olumsuz etkilediği, şiddet, sigara kullanımı, küfür ve argo kullanımı gibi etkilerinin olduğu yoluda şikayetler olduğunu dile getirdi.

RTÜK’ÜN ELİ KOLU BAĞLI

RTÜK Başkanı Fatih karaca, 2005 yılının başından itibaren artan aile eksenli yarışma programları ile ilgili kamuoyundan çok olumsuz tepkiler aldıklarını ve kendilerine pek çok başvuru olduğunu dile getirdi. Bu tepkiler üzerine ilgili yayın kuruluşları ile yaptıkları toplantıda, TV kuruluşlarının  şikayetlere katılmakla birlikte, programların çok reyting aldığını ve kısa vadede bu programlardan vazgeçmelerinin mümkün olmadğını bildirdiklerini anlatan Karaca, gelinen süreçte bu tür programlar yapan üç ulusal kanaldan ikisinin bu yayınlardan vazgeçtiğini, sadece bir tanesinin bu yayınlara devam ettiğini aktardı.

RTÜK’ün bu tür programlara uyguladığı müeyyidelerin caydırıcı olmadığından şikayetçi olan Karaca, müeyyidelerin hukuki sürecin ağır işlemesi nedeniyle uygulanamadığından yakındı. Karaca, üst kurulun bu programlarla ilgili bir şey yapamadığını adeta elinin kolunun bağlı olduğunu yinelerken, müeyyidelerin, yaptırımların caydırıcı olabilmesi için bir yasal düzenlemeye ihtiyaç olduğunu söyledi.

Karaca, AB sürecindeki Türkiye’de ekran karartmaya, mikrofon susturmaya karşı olduklarını vurgularken, hukuki sürece takılan program durdurma cezası yerine, önce uyarı ardından da para cezasını savunduklarını söyledi.

TV’LER AİLEYE ALTERNATİF

Toplantıya katılan Aile Araştırma Genel Müdürü Nesrin Avşar, yaptıkları bir araştırmada, Türkiye’de çocukların sadece yüzde 4’ünün ailelerinin gözetiminde televizyon izlediği, televizyonların aileye güçlü bir alternatif olduğunu sonucunun ortaya çıktığını vurguladı. Avşar, kurum olarak bu konuda çok hassas olduklarını ancakyaptırım güçlerinin bulunmadığını söyledi.

EROİN DE İYİ PARA GETİRİYOR AMA...

AKP Adıyaman Milletvekili Mahmut Göksu, yayın kuruluşlarının yasada yer alan yayın ilkelerine uyması durumunda bu tür şikayetlerin olmayacağına işaret etti. Yayıncıların bu tür programlarla ilgili "iyi reyting getiriyor" şeklindeki savunmalarını da eleştiren Göksu, eroin ve esrar nasıl toplumu zehirliyorsa, bu programlar da Türk aile yapısına dinamit koyuyor. Eroin ve esrar da iyi para getiriyor ama devlet yasak koymuş" diye konuştu.

ODUN KESER GİBİ ADAM KESİYORLAR

AKP Bursa Milletvekili Abdülmecit Alp, özel bir televizyon kanalında yayınlanan "Kurtlar Vadisi" adlı diziden örnekler vererek, "Bir bölümde Testere Necmi diye biri geldi, bir odun gibi dizdi adamları ve kesti. Ertesi gün bakıyorsunuz bir ceza yok. Öbür hafta kılıcı soktu göbeğinden arkadan çıktı, gene hiç bir ceza yok. Başka bir programda kadın ellerini kaldırarak, boynuz gibi yaparak "siz şunu şunu yapıyorsunuz’ diyor, hiç bir ceza gelmiyor" diye konuştu.

ÇOCUKLAR VE AİLELER KÜLTÜR ŞOKU YAŞIYOR

Hacettepe Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Ferhunde Öktem ise şiddet ve cinsellik açısından bakıldığında televizyonların insan üzerindeki en önemli etkisinin duyarsızlaşma olduğunu vurguladı. Televizyonların ikinci etkisinin güven yitimi olduğuna işaret eden Öktem, evinde anne ve babasını çaresiz gören çocuk ve gençelerin, mafya ve televole kahramlarının yaşantısını gördüğünde, ait olma duygusunun çok ciddi şekilde örselendiğine işaret etti.

Televizyonların bir diğer etkisinin özdeşim olduğunu dile getiren Öktem, "Çocuk ana okulu çağından itibaren önce anne ve babaya öykünüyor, daha sonra öğretmenine öykünüyor, giderek televizyon kahramanları özdeşim nesnesi oluyor. Sadece çocuklar değil, yetişkinler de özdeşim kuruyor" dedi.

Mafya dizileri nedeniyle çocuk ve gençlerde sorun çözmenin daha çok şiddete dayalı olduğunun gözlemlendiğini anlatan Öktem, mesela Kurtlar Vadisi adlı dizide çocukların iyi mafya-kötü mafya arasında seçim yapma zorunluluğunda bırakıldığını söyledi. Öktem, yüzde 10’luk bir kesimin yaşantısının yüzde 90’ın yaşantısı gibi televizyonlarda sergilenmesinin aileler ve çocuklarda bir kültür şoku yaşanmasına neden olduğunu dile getirirken, bu durumun insanlarda çaresizlik duygusunun yerleşmesine neden olduğunu vurguladı. Öktem, çocukların en çok televizyon izledikleri saatlerde yayınlanan programların yüzde 33’ünün şiddet içerdiğine işaret etti.

EĞİTİM PROGRAMLARI YAYINLANSIN

AKP Sinop Milletvekili Cahit Can, söz konusu programlarla ilgili üç ayda 23 bin dilekçe geldiğine işaret ederken, "Demek ki ortada vahim bir durum var" dedi. Ekrar karartmaya herkesin karşı olduğunu anımsatan Can, ekran karartma yerine televizçyon kuruluşlarının eğitim programı yayınlama zorunda bırakılmalarını istedi.

MEDYAYI HİZAYA GETİRMELİYİZ

CHP Trabzon Milletvekili Şevket Arz, televizyonlar reyting alacak, reklam gelirlerinden para kazanacak diye ulusal değerlerden, örf, adet, geleneklerden vazgeçildiğini kaydederken, "Medya patronları ticaret yapıyorsa, özelleştirmeden aslan payını alıyorsa, siyaseti yönlendiriyorsa, biz medyayı denetleyemeyiz" dedi. Arz, "Türkiye’de medyayı hizaya getirmediğimiz sürece sorunlar devam edecektir" diye konuştu.

SEMRA HANIM YARATILMIŞ DEĞİL, GERÇEK

Show TV Genel Müdürü Saner Ayar ise tartışılmakta olan programları savundu. Sonuçta televizyonların birer ticari kuruluş olduğunu dile getiren Ayar, bahsedilen programların tüm programlar içindeki oranının yüzde 7 olduğunu söyledi. Reyting tartışmalarına da değinen Ayar, "Bu bizim işimizin gerçeği, doğası" diye konuştu. Ayar, Semra Hanım, Ata gibi karakterlerin yaratılmış karakterler olmadığını dile getirirken, "Bunlar gerçektir. Bu kişiler halkın içinden seçilen kişilerdir. Bugün Türkiye’de kaç kaynana gelinine hakaret ediyor" diye konuştu.

"ŞU AN EVLERİMİZDEN LAĞIM AKIYOR"

TGRT’yi temsilen komisyona gelen Murat Odabaş ise söz konusu programları yabancı bir sözden örnek vererek eleştirdi. "Su akar Türk bakar" diye bir söz bulunduğunu dile getiren Odabaş, "Şu an evlerimizde lağım akıyor, etrafa pis kokular saçılıyor, Türk bakıyor" dedi.

SUÇLU AGB

TRT Televizyon Daire Başkanı Kürşat Özkök ise televizyonlarda bir kirlilik varsa bunun sorumlusunun AGB olduğunu savundu. Türkiye’deki 18 milyon 188 bin 132 konuttan sadece 2 bininde AGB tarafından ölçüm yapıldığını dile getiren Özkök, Türkiye’deki reklam pastasının AGB’nin ölçümlerine göre dağıtıldığını aktardı. Özkök, bu yüzden televizyon kuruluşlarının AGB’nin sıralamasında üst sıralarda yer almak için çaba sarf ettiğini dile getirirken, bu ölçümlerin RTÜK tarafından yapılmasını istedi.

Bunun üzerine RTÜK Başkanı Fatih Karaca, yapılacak yasal bir düzenlemeyle RTÜK’ün bu görevi üstlenebileceğini söyledi.