Depremlerin kaynağı Bitlis Bindirme Zonu

ABD Ulusal Bilim Vakfı'nın Boğaziçi Üniversitesi ve ABD Cornell Üniversitesi işbirliğiyle gerçekleştireceği araştırma, Türkiye'de kaynağı Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da olan depremlerin yolunu belirleyecek. Araştırmanın Türkiye Koordinatörü Prof. Dr. Niyazi Türkelli, Türkiye'deki depremlerin Arap platosuyla Anadolu'nun, Güneydoğu'da yay çizen Bitlis Bindirme Zonu'nda çarpışmasından kaynaklandığını söyledi.

Prof. Dr. Türkelli, Bitlis Bindirme Zonu'nda yaşanan çarpışma sonucu oluşan yükseltinin Bingöl Karlıova'da çıplak gözle görülebildiğini söyledi. Kuzey Anadolu Fay Zonu ve Doğu Anadolu Fay Zonu'ndaki hareketlerin kaynağının Doğu Anadolu'da olduğunu belirten Prof. Dr. Türkelli, şöyle konuştu:

‘‘Arabistan platosunun Anadolu'yu sıkıştırmasının nedeni, Kızıldeniz'deki açılma. Bu açılma nedeniyle plato, kuzeye doğru hareket ediyor. Bitlis Bindirme Zonu'nda 2 plato karşı karşıya geliyor. Türkiye'de geçmiş yılları içeren Depremsellik Haritası'na baktığınızda, batıda büyük bir depremsellik görüyoruz. Aslında tüm Türkiye'de depremsellik çok fazla. Ancak doğuda yeterli sayıda istasyon yok.’’

DOĞUYA İSTASYON

ABD Ulusal Bilim Vakfı'nın sponsorluğunda gerçekleşen ve temelleri 1995 yılında atılan araştırma kapsamında IRIS/PASSCAL'ın da katkılarıyla Doğu ve Güneydoğu Anadolu'ya ekim ayında 30 ölçüm istasyonu kurulacak. 18 ay boyunca bölgede kalacak olan istasyonların elde ettiği bilgiler de araştırmanın ikinci yarısında değerlendirilecek.

Prof. Dr. Türkelli, toplam 3 yıl sürecek araştırma sonrasında, bölgedeki deprem etkinliğinin ve bunun batıya etkisinin ortaya çıkacağını belirterek ‘‘Elde ettiğimiz sonuçlar, deprem zararının azaltılması amacıyla kullanılabilecek. Etkilerin yerküre içinde nasıl yayıldığı, nereleri daha çok etkilediği anlaşılınca, yapılaşma ve yapıların kalitesi açısından çok yararlı olacak’’ dedi.

Türkiye'ye yerleştirilecek istasyonlardaki teknolojinin Türkiye'de sadece Ankara, İstanbul ve Isparta'da olduğunu belirten Prof. Dr. Türkelli, Boğaziçi Üniversitesi Araştırma Fonu'nun da araştırmaya katkıda bulunduğunu söyledi. Araştırmanın ABD'li yöneticisi Muawia Barazangi, Cornell Üniversitesi'nden araştırmacılar Dr. Doğan Şeber ve Dr. Eric Sandvol ile Boğaziçi Üniversitesi araştırmacıları 3 yıllık çalışmalarına ekim ayında başlayacaklar.