Babil Kulesi’nde ırkçı çatlak

New York yedi düvelden insanın bir arada yaÅŸadığı bir kentti. Ama bugünlerde koyu tenliyseniz, Müslüman olduÄŸunuza dair belirgin herhangi bir özellik taşıyorsanız, baÅŸ örtülüyseniz, sakallıysanız ya da George, Mary deÄŸil de Mohammed gibi OrtadoÄŸu ve Arap çaÄŸrışımlı bir adınız varsa, sizi çok zor günler bekliyor olabilir.Bu yazı, Dünya Ticaret Merkezi'ne yapılan saldırıdan tam bir hafta sonra yazıldı. Ve bu bir hafta içinde yalnızca New York ya da Amerika'da deÄŸil, dünyanın çeÅŸitli ülkelerinde yukarıdaki özellikleri taşıyan onlarca kiÅŸi sözlü ya da fiziksel saldırıya uÄŸradı. Olayların hepsine yetiÅŸmek mümkün deÄŸil. New York'un Brooklyn bölgesinde yaÅŸayan Arap kökenli bir Amerikalı kadın, çocuÄŸunun okulda öğretmeninin sözlü tacizine uÄŸradığını ve bu nedenle okula gitmek istemediÄŸini e-posta ile duyuruyor ve yardım istiyor. Dünyanın her bölgesinden lokantaların bulunduÄŸu New York'un Manhattan adasında Afgan Kebab House adlı restoranın sahibi Daily News Gazetesi'ne ÅŸunları anlatıyor: ‘‘Salı gününden itibaren sürekli tehdit telefonları geliyor. Kimisi sadece küfredip kapatıyor. Biz de olanlara ve ülkemizin adının bu iÅŸe karışmasına çok üzülüyoruz. Ama bütün Afganlar kötü insanlar deÄŸil. Biz bu ülkeye 20 yıl önce geldik. Biz de Amerikalı'yız.’’New York'ta Arap nüfusunun en yoÄŸun yaÅŸadığı bölge Brooklyn'deki Atlantic Avenue ve çevresi. Yoksul görünümlü mahallede iki tane büyük cami var. Ä°kindi namazı sonrasında cami önünde konuÅŸtuÄŸumuz Yemenli Ahmet 30 senedir Amerika'da yaşıyor. Soyadını vermek istemeyen Ahmet'in ilk söylediÄŸi çok yorgun olduÄŸu: ‘‘Sürekli gazeteciler geliyor. konuÅŸmaktan yorulduk. WTC'ye yapılan saldırılardan dolayı çok üzgün olduÄŸumu söylemek istiyorum sadece.’’ Ahmet Arap göçmenlere yapılan herhangi bir saldırıya ÅŸahit olmamış. Yapılanları da istisna olarak görmek istediÄŸini söylüyor: ‘‘İlk günden itibaren polis mahalledeki memur sayısını arttırdı. Korkmuyorum ama çok üzgünüm.’’BAÅžIM BELAYA GÄ°RERMısırlı olduÄŸunu öğrendiÄŸim bir adama yaklaşıyorum. Beni pek dostça karşılamayan Mısırlı ne adını söylüyor ne de fotoÄŸraf çektiriyor. Ama bu tavrının nedenini de hemen açıklıyor: ‘‘World Trade Center sekiz sene önce bombalandığında gazeteye çıkmıştım. O zaman başıma büyük belalar geldi. Bir daha istemem.’’Bu haberin Türkiye'de yayımlanacağını söyleyince kaygısı azalacağına daha da artıyor: ‘‘Türkleri hiç sevmiyorum. Size güvenmiyorum. ABD ve Ä°srail'le birlikte hareket ediyorsunuz. Müslümanları hiç düşünmüyorsunuz. Hergün kaç tane Filistinli ölüyor biliyor musunuz?’’Mısırlı adımın Zeynep olduÄŸunu öğrenince ÅŸaşırıyor. Hatta inanmıyor ve kimliÄŸimi görmek istiyor. Gösteriyorum, ilk andaki katı tavrı biraz yumuÅŸuyor: ‘‘Türkiye için söylediklerim sizi üzmesin. Ama hergün bir sürü insan sessiz sedasız ölüyor. Artık bütün dünyada barış olmalı.’’7 milyon müslüman varAmerika BirleÅŸik Devletleri'nin toplam nüfusu 280 milyon. Nüfusun yüzde 75'i beyaz. Yüzde 12.3'ü siyah. Yüzde 12.5'i Güney Amerika kökenli (onlara Hispanik ya da Latino deniliyor). Yüzde 0.2'si diÄŸer etnik kökenlerden geliyor.ABD'de 7 milyona yakın Müslüman nüfus var. Bu Müslümanlar çok çeÅŸitli etnik gruplardan geliyor.Tüm ABD'de 3.3 milyon Arap-Amerikalı var. Bunların yaklaşık 120 bin kadarı New York'ta yaşıyor.Ä°RAN DEVRÄ°MÄ° YÃœZÃœNDEN ABD’YE GÖÇEDEN SHIVA BALAGHIBiz iki kat acı çekiyoruzShiva Balaghi, New York Ãœniversitesi'nde tarih dersi veriyor. OrtadoÄŸu uzmanı. Amerika'da dünyaya gelen daha sonra Ä°ran'a giden ve devrimden sonra tekrar Amerika'ya dönen Ä°ran kökenli bir göçmen. Balaghi'yle Dünya Ticaret Merkezi'ne yapılan saldırıdan bir hafta sonra görüştük.WTC'ye yapılan saldırıdan sonra azınlıklara, özellikle Arap kökenlilere karşı gösterdiÄŸi tavrıyı, tepkiyi nasıl deÄŸerlendiriyorsunuz?-Amerikalıların bu olaya gösterdiÄŸi tepki, daha önceki tepkilerden, mesela 1979'da ABD elçiliÄŸi personelinin Ä°ran'da rehin alınmasından sonra Ä°ranlılara duyulan ya da Körfez Savaşı sırasında başörtülü kadınlara ya da Müslümanlara duyulan tepkilerden çok farklı. Tepki çok hızlı geliÅŸti ve daha önceki tacizlerden çok daha vahÅŸiydi. ‘‘Arap’’ ve ‘‘Müslüman’’ diyoruz, ama aslında daha geniÅŸ bir kitle tehdit altında. Mesela New York'ta Pakistanlı bir taksi ÅŸoförü saldırıya uÄŸradı, Ä°ranlı bir halıcının dükkanına saldırı oldu. Oysa bu kiÅŸi Yahudi'ydi. Yani tehlikede olan sadece Araplar, Müslümanlar deÄŸil.-DeÄŸil tabii. Koyu bir teniniz varsa ve izminiz kulaÄŸa biraz yabancı geliyorsa ÅŸu anda hedefsiniz. Başörtülü Afgan öğrencilerimizden biri geçen gün tenis oynamaya gitmiÅŸ. Üç yaşında bir kız çocuÄŸu onu görünce aÄŸlamaya baÅŸlamış. Öğrencimiz kızın annesine 'ne oldu' diye sormuÅŸ. Annesi de 'sizden korktu' diye cevap vermiÅŸ. Doktorlar, avukatlar, hatta televizyonda yorum yapanlar bile çok ırkçı mesajlar veriyor. NY Belediye BaÅŸkanı Giuliani Arapların yoÄŸun yaÅŸadığı yerlerde güvenlik önlemlerini sıklaÅŸtırdı. Bu olumlu bir mesaj. Amerikan BaÅŸkanı Bush'un tavrını nasıl buluyorsunuz?-Ä°slami terörün 'cihad' kavramını kullandığı gibi Bush da 'haçlı seferi'nden bahsetti. Bu da Hıristiyan dünyasının cihadı! Ä°ÅŸte bu çok tehlikeli bir durum. Oysa WTC'de çalışan Arap, Ä°ranlı, Türk, Müslüman birçok insan vardı. Tabii hepimiz teröristlerin bu vahÅŸeti gerçekleÅŸtirmeden önce yakalanmalarını isterdik. Ama çoÄŸu çaman bir etnik köken ya da din, terörizmle özdeÅŸleÅŸtiriliyor. Arap ve pilot sertifikası olanlar terörist ilan edildi bu olayda. Uçak kullanan bir sürü Arap var. Bunların hepsi terörist olmak zorunda deÄŸil.Okulunuzda çok sayıda Arap ve OrtadoÄŸu kökenli öğrenci var. Onlar kendilerini nasıl hissediyor?-Arap öğrenci ve öğretim üyelerimizden çok sık duyduÄŸum bir ÅŸey var. Ä°ki kat daha fazla acı çektiklerini söylüyorlar. Çünkü tüm New Yorklular gibi onlar da terör dehÅŸetini yaÅŸadı, patlayan binaları gördü, korktu, kızdı. Bazılarının orada arkadaÅŸları vardı. Ama onlar bir de kendilerine yapılacak saldırılardan, tacizden korkuyorlar. Terörist olmadıklarını kanıtlamak zorunda hissediyorlar kendilerini.Amerika'da ırkçılık yalnızca çok ayıp deÄŸil, yasalarla da engelleniyor. Bu insanlar bir anlamda suç iÅŸlemiyor mu?-Amerika'da bir insana etnik kökeninden dolayı sözlü ya da fiziksel saldırıda bulunursanız yargılanırsınız. Ama Araplara ve Müslümanlara yapılan ırkçılık siyahlara yapılandan daha fazla hoÅŸgörülüyor. Bu olaydan önce de böyleydi bu. Åžimdi daha da arttı. Beni en çok rahatsız eden ÅŸu: Uçakla bir binaya saldıran bu insanlar, o binalarda çalışan onbinleri, anneleri, çocukları düşünmedi. Onlar, 'Amerikan kapitalizmine', 'pis káfir domuzlara' saldırdıklarına inandılar. Arapları, Müslümanları, koyu tenlileri terörist olarak görmek de bundan çok farklı deÄŸil. Ä°nsanları tek tek insan olarak deÄŸil, ırkları dinleri yüzünden 'pis Arap teröristler' olarak görüyorsun. Bir de Arap, Türk, Hintli farkını bilmedikleri için, türbanlı, koyu tenli, DoÄŸu çaÄŸrışımlı adı olan kim varsa saldırıyorlar. Bu yüzden öğrencilerimize sokakta yalnız dolaÅŸmamalarını söylüyoruz. Ä°lk defa o binamıza üniversite tarafından bir koruma tahsis edildi.Amerika ve özellikle de New York'ta yaÅŸamak bundan sonra göçmenler için daha zor olacak mı?-Amerika'daki göçmenlerin iÅŸi bundan sonra daha zor olacak. Göçmenlerin çoÄŸu Amerika'ya kendi ülkelerinde yaÅŸadıkları zorluklardan kaçarak geliyorlar. Özellikle New York farklı etnik gruplara açık, hatta tarihsel olarak bu etnik çeÅŸitlilik üzerinde yükselen bir ÅŸehirdi. Herkes buranın dünyanın gerçek anlamdaki tek dünya ÅŸehri olduÄŸunu söylüyordu. Bu nedenle bu renklerin dışlanması göçmenleri çok üzecek.Yakınlarını kaybeden insanların acıları çok büyük. Acaba siz de bir yakınınızı kaybetseydiniz, saÄŸduyunuzu yitirebilir miydiniz?-Benim de çok yakın bir arkadaşım kayıp. Ä°ran kökenli bir Amerikalı. En son merdivenlerden inerken görülmüş. Hala haber alamadık.Â