Starling hipotezi nedir? Kısaca Starling Hipotezi hakkında bilgiler
Güncelleme Tarihi:
Yetişkinlerde böbrek dışı kılcal damarlar her gün hücreler arası boşlukla birlikte yaklaşık 20 litre suyu süzer. Bunun büyük çoğunluğu aynı kılcal damarlar tarafından geri emilir. Bu kılcal değişim, atık ürünleri uzaklaştırırken, su ve glikoz gibi hayatta kalmak için gerekli maddeleri ekstravasküler hücrelere sağlama rolüne sahip dinamik bir süreçtir. İşte, merak edilen tüm detayları derledik.
Starling, bir kılcal damar boyunca herhangi bir yönde su ve küçük çözünen madde geçişinin kapsamının, iki karşıt kuvvetin dengesine bağlı olduğunu varsaymıştır.
"Starling kanunları", kılcal damarlar arasındaki hareketi, kılcal damar içindeki ve çevreleyen interstisyumdaki hidrostatik ve onkotik basınç gradyanları arasındaki bir denge olarak tanımlar. Kılcal membran boyunca filtrasyon, tüm uzunluğu boyunca gerçekleşir ve net bir tahrik basıncı gradyanına dayanır. Kanun dört farklı kuvvetle özetlenir. Bunlar;
Kılcal sıvı basıncı (CP), sıvıyı kılcal damardan dışarı çıkmaya zorlar (hidrostatik kılcal basınç olarak da bilinir),
İnterstisyel sıvı basıncı (IP), sıvıyı kılcal damara zorlar,
Plazma kolloid ozmotik basıncı (PCOP), sıvıyı kılcal damara çeker,
İnterstisyel sıvı kolloid ozmotik basıncı (IFCO), sıvıyı kılcal damardan çeker.
Bu kuvvetler, net filtrasyon basıncı için bir denklem olarak temsil edilebilir:
Net Filtrasyon Basıncı = [(CP – IP0)] – (PCOP – IFCO)]
Starling kuvvetlerine ek olarak, kılcal damarların kendileri de filtrasyonu temsil eden bir geçirgenlik sabitine (CAPP) sahiptir. Net filtrasyon basıncından ve CAPp'den net sıvı akışını hesaplayabilirsiniz:
Net Akışkan Akışı = (Net Filtrasyon Basıncı) (CAPp)
Hidrostatik basınç, suyu damardan dışarı iten kılcal duvarın birim yüzey alanı başına intravasküler kuvvettir. Bu 'filtreleme kuvveti' kan basıncına, kendisi de kalbin pompaladığı kuvvete ve lokal vasküler dirence bağlıdır
Suyun intravasküler bölmeye hareket etmesine neden olan kuvvetler, onkotik basıncı ve interstisyel doku hidrostatik basıncını içerir. Onkotik basınç, genel olarak kılcal damarların büyük proteinlere ve kan hücrelerine karşı geçirgen olmamasından kaynaklanır; ikincisi, suyu içeriye doğru çeken ozmotik bir yük görevi görür.
Kuvvetler normalde, bir kılcal damarın arteriyel ucunda filtrasyon ve venöz ucundan yeniden emilme meydana gelecek şekilde dengelenir. Herhangi bir elementin bozulması, cilt turgorunda veya ödemde olduğu gibi aşırı doku dehidrasyonuna neden olabilir. Oksijen gibi küçük metabolitlerin hücrelere transferi, kılcal membran boyunca sıvı geçişlerine bağlı değildir. Basit moleküller için, bir konsantrasyon gradyanında difüzyon yeterlidir.
Transüda ve Eksüda Nedir?
Ekstravaze sıvı, nedensel mekanizmaya ve denklemdeki değişen kuvvete bağlı olarak transüda veya eksüdadır.
Bir transudattan olan bir aşırı sıvı olan, protein açısından zengin artan kılcal basınca; düşük özgül ağırlığı 0.5 ve LDH >0.6 olacaktır. Yetersiz beslenme ve protein kaybettiren enteropatiler gibi düşük protein seviyelerine yol açan koşullardan kaynaklanması muhtemeldir.
Eksüda, genellikle enfeksiyonlara ve malign süreçlere bağlı iltihaplanma nedeniyle kılcal hücrelerin etrafına sızan fazla sıvıdır. Efüzyon proteini/serum protein oranı > 0,5, efüzyon LDH/serum LDH oranı > 0,6 ve efüzyon LDH düzeyi laboratuvarın serum LDH aralığının üst sınırının > üçte ikisi ise sıvı eksüdadır.