Saf şiir nedir ve özellikleri nelerdir? Saf şiir temsilcileri ve örnekleri
Güncelleme Tarihi:
Öz şiir adıyla da bilinen saf şiir, 20. Yüzyılın ikinci yarısında Ahmet Haşim'in öncülüğünü üstlendiği bir edebiyat akımıdır. İkinci Yeninin öncülü kabul edilen saf şiirde, anlam ve retorik değil, kafiye ve ahenk ön planda tutulmuştur. Saf şiir nedir ve özellikleri nelerdir? Sizin için temsilcileri ve örnekleri ile birlikte ayrıntılı olarak derledik.
Saf şiir ile II. Yeni akımının belli başlı özellikleri benzerdir. Örneğin her iki akımda da üslup ve söyleyiş güzelliğine önem verilmiştir. İki akımın temsilcileri de Garip akımını eleştirmiş, şiirin sade ve anlaşılır değil, pitoresk ve sanatlı bir üslupla yazılması gerektiğini savunmuştur.
Saf Şiir Nedir ve Özellikleri Nelerdir?
1- Saf şiir, imge ve üslubun, içerik ve konu bütünlüğünden daha önemli sayıldığı bir şiir anlayışıdır.
2- Bu akımın temsilcileri, her şairin kendine özgü bir şiir dili inşa etmesi gerektiğini savunur. Bu anlayışa göre, okurlar, bir şiiri okuduktan sonra kim tarafından yazıldığını tahmin edebilmelidir.
3- Şiirde kafiyeye önem verilir çünkü kafiye şiirin çok daha ahenkli bir şekilde okunmasını sağlar.
4- Manzum eserlerde açık bir üslubun kullanılması, okurun hayal gücüne hiçbir şey bırakmaz. Bu nedenle şair, mümkün olduğunca anlamı gizlemelidir.
5- Saf şiirde en çok kullanılan söz sanatları şu şekilde sıralanabilir: Tezat, akis, aliterasyon, murassa ve tecahül-i arif
6- Verilmek istenen mesaj, doğrudan değil, çağrışım yoluyla okura aktarılır.
7- Saf şiir akımının temsilcileri, eserlerinde her okuyanın farklı bir şekilde yorumlayacağı alegorilere ve metaforlara yer vermiştir.
8- Sanat sanat içindir anlayışını benimseyen şairler, eserlerinde toplumsal konulara yer vermemiştir.
9- ''Önemli olan ne anlattığın değil, nasıl anlattığın'' sözü, saf şiirin mottosu kabul edilir.
Saf Şiir Temsilcileri ve Örnekleri
1- İsmet Özel:
İsmet Özel, saf şiir anlayışının son temsilcileri arasında yer alır. Şairin Devriye Nöbeti adlı kitabında ''bizim şiirden başka kültürel binamız yoktur'' ifadelerini kullanan İsmet Özel, şiir sanatının ne kadar önemli olduğunu vurgulamıştır.
Eserleri: Taşları Yemek Yasak, Üç Frenk Havası, Celladıma Gülümserken Çektirdiğim Son Resmin Arkasındaki Satırlar
Örnek Şiir:
Oturmadı yerine laf kocaman gedik dar
Latin danışmanlar bir söylerse ikidir
Köydekilerin aklı farzı erene kadar
Tilki kümese girer gerisini sen getir
2- Necip Fazıl Kısakürek
Tiyatro, şiir, deneme, hikaye ve anlatı türünde toplam 91 kitap yazan Necip Fazıl Kısakürek, saf şiir akımının en üretken isimlerinden biridir. Necip Fazıl Kısakürek şiirinde metafizik ögeler ve tasavvufi terimler önemli bir yer tutar.
Eserleri: Çile, Bir Adam Yaratmak, Hesaplaşma, Yüz Karası, Eski Rafta
Örnek Şiir:
Başım çığlıklı çocuk onu nasıl avutsam
Ne yapsam da ölümü bir saatçik unutsam
3- Ahmet Haşim:
Saf şiir akımının kurucusu kabul edilen Ahmet Haşim 1921 yılında kaleme aldığı makalede, şiiri bir hikaye değil sessiz bir şarkı olarak tanımlamıştır.
Eserleri: Göl Saatleri, Piyale
4- Cahit Zarifoğlu:
Cahit Zarifoğlu, şiir yazmayı muğlak ama mutlak zorunluluğun, mutlak ama muğlak sorumluluğu olarak tanımlamıştır. Doğu - Batı çatışması, içsel hesaplaşmalar ve ahiret özlemi, Cahit Zarifoğlu'nun şiirlerinde ele aldığı konuların başında gelir.
Eserleri: Yedi Güzel Adam, Bir Değirmendir Bu Dünya, Korku ve Yakarış
5- Yahya Kemal Beyatlı:
Son divan şairi olarak nitelendirilen Yahya Kemal Beyatlı, gazel, tahmis ve kaside türünde birçok şiir kaleme almıştır.
Eserleri: Kendi Gök Kubbemiz, Eski Şiirin Rüzgarıyla
Saf şiir akımının diğer temsilcileri ise şu şekilde sıralanabilir: Ahmet Hamdi Tanpınar, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Cahit Sıtkı Tarancı.