Modernist hikaye nedir ve özellikleri nelerdir? Modernist hikaye temscileri (yazarları), eserleri ve örnekleri
Güncelleme Tarihi:
Gerçekleşme ihtimali bulunan ya da gerçeküstü olayların anlatıldığı, serim, düğüm, çözüm bölümlerinden oluşan kurgusal metinlere hikaye denir. Hikayeler anlatım tekniklerine göre üçe ayrılır. 1- Durum Hikayesi 2- Olay Hikayesi 3- Modernist hikaye. Modernist hikayenin özelliklerini ve temsilcilerini örnek metinlerle birlikte derledik.
Dava, Şato ve Dönüşüm kitaplarının yazarı Franz Kafka, modern hikayenin kurucusu sayılır. Çek yazar, kitaplarında, toplumdan dışlanan bireylerin iç hesaplaşmalarını metaforik bir dille anlatmıştır.
- Dünya Savaşından sonra ortaya çıkan ve klasik edebiyatın kurallarını reddeden hikaye türüne modernist hikaye denir. Varoluş felsefesinin temsilcileri arasında yer alan Jean Paul Sartre, modern hikayenin ortaya çıkmasında etkili olmuştur.
Modernist Hikayenin Özellikleri Nelerdir?
1- Modern hikayelerin birçoğunda çoklu anlatıcı vardır. Örneğim hikayenin bir kısmını A, bir kısmını B kişisi anlatır. Hikayenin birden fazla karakter tarafından anlatılması, öykülerin çok boyutlu ve derinlikli olmasını sağlamıştır.
2- Flashback tekniği ilk kez modernist hikayelerde kullanılmıştır. Yazar, olayların nedenini açıklamak için flashback tekniğini kullanabilir ve zamanda geriye giderek olayların öncesini anlatabilir.
3- Modern hikayelerin birçoğunda ana karakterler geleceğe dair umutsuz ve endişelidir. Bunun en büyük nedeni, II. Dünya Savaşının yeni bitmiş olmasıdır.
4- Bu tür öykülerde en çok kullanılan anlatım tekniklerinden bir diğeri iç monologdur. Bilinç akışı tekniği ile birlikte kullanılan iç monologda, karakterlerin olaylar karşısındaki tutumları ve ani duygu değişimleri, olduğu gibi okura aktarılır. Bu da öykülerin çok daha gerçekçi bir üslupla yazılmasını mümkün kılmıştır.
5- Varoluş felsefesinin etkisinde kalan yazarlar, öykülerinde insanı ''dünyaya fırlatılmış'' birer özne olarak konumlandırmıştır.
6- Modernist öykülerin birçoğunda zaman - mekan birliği yoktur. Belirsiz bir zamanda ve mekanda geçen hikayelerde düğüm, serim, çözüm bölümleri yer almaz.
7- Klasik edebiyatta daha çok ''Tanrı anlatıcı'' tercih edilirken, modern edebiyatta 1. tekil şahıs anlatıcıya geçilmiştir.
8- 20. yüzyılın başında psikoloji ve psikanaliz alanında yaşanan gelişmeler de, modern edebiyatı dolaylı olarak etkilemiştir. Bilinçaltına dair birçok keşfin yapılması karakterlerin bilinçaltına inilmesine imkan tanımıştır.
9- Daha öncesinde sadece manzum eserlerde kullanılan metaforlar ve alegoriler, 20. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren modernst hikayelerde de kullanılmaya başlanmıştır.
Modernist Hikaye Temsilcileri (Yazarları), Eserleri ve Örnekleri
Türk Edebiyatında Modernist Hikaye Temsilcileri ve Eserleri
1- Ferit Edgü - Do Sesi, Doğu Öyküleri, Eylülün Gölgesinde
2- Altay Öktem - Beni Yanlış Öptüler, Aslında Saçları Siyahtı, Sonsuz Sıkıntı
3- Süreyya Evren - Ur Lokantası, Hurra Aşağılara Yokuş Aşağılara
4- Gülseli İnal - Saklanmış Levha, Korku Metinleri, Melek Kolonisi
5- Haldun Taner - On İkiye Bir Var, Kızıl Saçlı Amazon
6- Leyla Erbil - Tuhaf Bir Kadın, Üç Başlı Ejderha, Gecede
7- Alper Canıgüz - Oğullar ve Rencide Ruhlar
Dünya Edebiyatında Modernist Hikaye Temsilcileri ve Eserleri
1- Istvan Örkeny - Bir Dakikalık Öyküler, Kedi Oyunu
2- John Fante - 1933 Berbat Bir Yıldı, Bahara Kadar Bekle Bandini
3- Robert Seethaler - Bütün Bir Ömür, Topak, Tütüncü
4- Don Delillo - Beyaz Gürültü, Oyuncular, Beden Sanatçısı
5- Albert Camus - Mutlu Ölüm, Düşüş, Veba
6- Jean Paul Sartre - İş İşten Geçti, Duvar, Sinekler
7- William Faulkner - Ses ve Öfke, Çılgın Palmiyeler, Emily İçin Bir Gül
8- Ozamu Dazai - İnsanlığımı Yitirirken, Mor Bir Serserinin Gezi Notları
9- Valeria Luiselli - Dişlerimin Hikayesi, Kalabalıkta Yüzler, Bana Sonunu Söyle
10- Wolf Wondratschek - Mozart'ın Berberi