Prenslerin servetleri tehlikede

PETROL devi Suudi Arabistan’da geçen hafta sonu yolsuzluk gerekçesiyle gerçekleştirilen büyük tasfiyede yeni hedef malvarlıkları. Riyad yönetiminden kaynaklara dayandırdığı haberinde Amerikan Wall Street Journal (WSJ) gazetesi 11 prens ve 4 bakanın da aralarında olduğu gözaltındakilerin mal varlıklarının değerinin 800 milyar dolar (3.1 trilyon TL) olabileceğini yazdı. Bu miktar, Türkiye’nin 2016 yılı gayrisafi yurt içi hasılasına (GSYH) 857.7 milyar dolar (3.3 trilyon TL) yaklaşırken, Suudi Arabistan’ın aynı yıla ait 646.4 milyar dolarlık (2.5 trilyon TL) GSYH’sinin de üzerinde.

WSJ, Veliaht Prens Muhammed bin Selman (32) liderliğindeki hükümetin gözaltındakilerin malvarlıklarına el koymayı planladığına dikkat çekerek, kraliyet elitine yönelik tasfiyenin yakın tarihteki en yaygın örnek olduğunu vurguladı. Gazete, Veliaht Prens bin Selman’ın ülke ekonomisinin petrol bağımlılığını azaltmak için yolsuzlukla mücadelenin elzem olduğuna dair görüşünü de hatırlattı.       

BÜYÜK KISMI YURTDIŞINDA: WSJ haber analizinde, tasfiye operasyonunun Suudi Arabistan devlet hazinesini doldurmaya yarayabileceğini de belirterek, “Hükümet, yolsuzluk yoluyla biriktirilmiş varlıkların kamu mülkü haline geleceğini açıkladı” diye yazdı. Gazeteye göre el konulması hedeflenen paranın büyük bölümü ise yurtdışında ve konuya yakın çevreler, bu paranın Suudi Arabistan’a getirilmesinin kolay olmayacağı yorumunu yapıyor. WSJ, siyasi risk danışmanlığı şirketi Eurasia Group’un, hükümetin yatırım planlarını fonlamak için Veliaht Prens’in nakde ihtiyacı olduğu saptamasını yapan bir notu da aktardı.    

SELEFİN HESABI ASKIDA: İngiliz Reuters haber ajansı da Suudi bankalarının el koyduğu yurt içi banka hesaplarının sayısının 1.700’ü geçtiğini açıkladı. Mal varlığı dondurulanların arasında Kral Selman’ın talimatıyla 21 Haziran’da görevden alınan yeğeni Veliaht Prens Muhammed bin Nayef de bulunuyor. Tasfiyenin boyutunun uluslararası iş çevrelerini kaygılandırmaması için Riyad yönetiminden açıklamalar geldi.

PİYASALARA GÜVEN: Suudi ajansı SPA’nın haberine göre, Ekonomi ve Kalkınma Konseyi, Riyad’daki Yemame Sarayı’nda Veliaht Prens başkanlığında önceki akşam toplandı. “Yolsuzluk” operasyonunun ele alındığı toplantıda, yolsuzlukla suçlanan ve şahsi hesapları dondurulan kişilere ait şirketlerin çalışmalarına rutin olarak devam edeceği bildirildi. Suudi Ticaret Bakanı Majid al Qasabi de yaptığı açıklamada yolsuzluk soruşturmasının normal iş operasyonlarını etkilemeyeceğini söyledi. 

İKİNCİ DALGA BAŞLADI: Öte yandan dün tasfiye operasyonunda ikinci dalga başladı. Kara para aklama, rüşvet, kamu kaynaklarını istismar gibi suçlardan yüzlerce kraliyet üyesi ve işadamı daha gözaltına alındı. Son gözaltıların 2011’de ölen Savunma Bakanı Prens Sultan bin Abdülaziz ile ve ailesi ile yakın bağlantısı olan kişilerle ilgili olduğu yorumu yapılıyor. Diğer şüpheliler ise daha düşük kademedeki bürokratlar.   

BİLGİ NOTU: Suudi Arabistan’da Veliaht Prens Muhammed bin Selman başkanlığında geçen cumartesi gecesi Yolsuzlukla Mücadele Yüksek Komisyonu kurulmuş ve aralarında 11 prens ile 4 bakanın da olduğu eski ve mevcut onlarca yetkili görevlerinden el çektirilerek gözaltına alınmıştı.

ABD: ADİL VE ŞEFFAF OLMALI

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert, Suudi Arabistan’da çok sayıda prens, bakan ve üst düzey devlet yetkilisini içeren gözaltı dalgasının “adil ve şeffaf” olması gerektiğini söyledi. Sözcü Nauert, Suudi Arabistan’da aralarında prensler, bakan, bakan yardımcıları, eski bakanlar ve iş adamlarının olduğu onlarca kişinin “yolsuzluk ve rüşvet iddiasıyla” gözaltına alınmasına ilişkin günlük basın toplantısında açıklama yaptı. Nauert, “Suudi yetkilileri, yolsuzluk yaptığını düşündükleri yetkililere ilişkin yürüttükleri soruşturmaları devam ettirmeleri konusunda teşvik ediyoruz. Bu süreci adil ve şeffaf bir şekilde yürütmelerini umut ediyoruz” dedi. ABD Başkanı Donald Trump, operasyona destek vermişti.

HARİRİ’NİN AKIBETİ MERAK KONUSU OLDU

Suudi Arabistan’da başlayan tasfiye operasyonundan saatler önce kendisine suikast düzenleneceği gerekçesiyle görevinden istifa eden Lübnan Başbakanı Saad Hariri’nin nerede olduğuna dair soru işaretleri arttı. İstifa sonrası Riyad’a giden Saad Hariri’nin önceki gün basın ofisinden yapılan açıklamada, buradan Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) geçtiği açıklanmıştı. Sonrasında da Hariri’nin Bahreyn’e hareket edeceği söylenmişti. Ancak eski Başbakan Hariri tekrar Riyad’a geri döndü. Lübnan eski Başbakanı Fuad Sinyora, Saad Hariri’nin ülkesine geri döneceğini söylemişti.