İran olmazsa etkili olmaz
Güncelleme Tarihi:
SUUDİ Arabistan’ın, İran ve Irak gibi Şii nüfusun yoğun olduğu ülkeleri dışlayarak Teröre Karşı İslam İttifakı oluşturmayı planlaması ve bu oluşuma Türkiye’nin destek vereceğini açıklaması yeni bir tartışmayı da beraberinde getirdi.Yeni oluşumla ilgili Hürriyet’e değerlendirmede bulunan uzmanlar özetle şunları söyledi:
İlter Türkmen (Eski Dışişleri Bakanı): Olumlu sonuç vermesini zor görüyorum. İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), şimdiye kadar nerede somut bir işbirliği gösterdi? Batı’da böyle mi? NATO’ya ‘tehdit var’ diyorsun, adamlar sana füze ve uçak gönderiyor. Arap dünyası içinde uyum yoktur, kendi içlerinde büyük sorunları var. En önemlisi de, bölgenin ciddi gücü olan İran yok. İran’ın olmadığı bir yerde böyle bir şeyin etkili bir güç haline gelmesi pek mümkün görünmüyor.
Hikmet Çetin (Eski TBMM Başkanı ve Dışişleri Bakanı): Batı dünyasındaki siyaset çevrelerinde, ‘İslam dünyasında yaşanan sıkıntıyı İslam dünyası kendisi çözsün’ diye bir görüş seslendiriliyor. Bir süredir Suudi Arabistan üzerinde çalışılıyordu. Ancak şöyle bir tehlike var; İran’ın bu oluşumun dışında bırakılması, meseleye hâlâ mezhepçi şekilde yaklaşıldığının bir göstergesi. Sünnilerin oluşturacağı bir ordu, mezhep kavgasını daha da artıracak ve daha tehlikeli boyuta götürecektir. Ortadoğu’da İran olmadan meseleleri çözmek, çözme girişiminde bulunmak artık çok güç.
Özdem Sanberk (Eski Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı): Maalesef dış politikamızda öncelik kavramından yoksunuz. Bir nevi her topa giren oyuncu gibiyiz. Bu oluşuma katılacağımızı açıklamak da, uzun vadeli stratejik öncelikleri belli olmayan dış politikadaki savrulmalarımızdan bir tanesi. S.Arabistan liderliğinde oluşturulması planlanan bu gücün etkili olabileceğini düşünmüyorum. İİT şimdiye kadar ne kadar etkili olmuşsa, en fazla o kadar etkili olabilir. Tek olumlu yanı, bu ülkelerde terörle mücadele siyasi bir iradenin oluştuğunun görülmesidir. Bu desteklenebilir.
BİLGİÇ: ASKERİ GÜÇ DEĞİL
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç, Suudi Arabistan’ın öncülüğünde İslam ülkelerinin teröre karşı oluşturacağı koalisyonun terörle mücadelede askeri, istihbari ve ideolojik boyutun koordine edilmesi açısından önemli olduğunu belirtti. İslam ülkelerinden oluşan koalisyona ilişkin detayların Suudi Arabistan yetkilileri tarafından daha net bir şekilde açıklanacağını belirten Bilgiç, “Bunun bir askeri güç olmadığını buradan söylemem gerekiyor. Askeri güç oluşturulması gündemde değil” diye konuştu.