Fransa kaostan çıkış arıyor! Macron’un işi zor

Fransa’da 17 yaşındaki Nahel’in polis kurşunuyla öldürülmesini protesto etmek amacıyla başlayan ve günlerdir yoğunluğu artarak süren eylemler, aşırı sağın hiç olmadığı kadar güçlü olduğu, siyasi kutuplaşmanın en üst seviyeye ulaştığı ülkede, akut toplumsal gerilimlerin bir kez daha gözler önüne serilmesine neden oldu. Olayları bastırmak için her gün daha fazla kolluk gücünü sahaya süren ancak istediği sonucu elde edemeyen hükümet çıkış yolu ararken, polisteki rahatsızlık yönetime ültimatom verecek seviyeye geldi. Olaylar nedeniyle Almanya’ya yapacağı resmi ziyareti iptal etmek zorunda kalan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un olağanüstü hal ilan edip etmeyeceği merak konusu.

BİLANÇO AĞIRLAŞIYOR

İçişleri Bakanlığı’nın önceki geceki olaylara ilişkin verileri tablonun giderek kötüleştiğini gösteriyor. Bakanlığa göre 1311 kişi tutuklandı, 2560 yangın çıkarıldı, 1350 araç ateşe verildi, 234 bina kundaklandı ya da zarar gördü. Özel birimlerin de destek verdiği 45 bin kolluk gücünün olaylar karşısında etkisiz kalması dikkat çekiyor.

POLİSTEN UYARI

Fransa polisi son dönemde aşırı güç kullanımı, ırkçı şiddet, sokakla güven bağını koparması ve asayişi sağlamada beceriksizlik suçlamalarıyla karşı karşıya. Polis içinde aşırı sağa verilen destek de dikkat çekici boyutta. İki sendikanın yaptığı ortak açıklama, polis teşkilatında da rahatsızlık olduğunu ortaya koydu. Eylemlere katılanlar için “vahşi güruhlar, haşereler” gibi ifadelerin kullanıldığı ültimatom gibi açıklamada, “Polis memurları mücadele ediyor çünkü biz bu zararlılara karşı savaşıyoruz. Yarın direnişte olacağız ve hükümet bunun farkına varmak zorunda kalacak” denildi. Sendikalar, Macron’dan ülkede düzeni sağlamasını istedi.

ÖFKE PATLAMASI

Fransa’da hükümetin yıllardır süren ekonomik ve sosyal sorunları ihmal etmesinin ve belli kesimlerin sürekli ayrımcılığa maruz kalmasının yarattığı öfkenin çok yüksek olması her fırsatta toplumsal patlamaya neden oluyor. Sokaklardaki eylemlere katılanların bir bölümü gerçekten Nahel’in öldürülmesini protesto ediyor olsa da yağmalama ve olayları sosyal medyada kullanma amacıyla sokakta olanların sayısı da oldukça fazla.

OHAL BASKISI ARTIYOR

Merkez ve aşırı sağ olağanüstü hali ilan edilmesi için bastırıyor. Hükümet açısından yenilgi olarak görülebilecek bu adımın atılması şu aşamada frenleniyor. Siyaset bu konuda da bölünmüş durumda. Aşırı sağcı siyasilerden Eric Zemmour, “şiddetli bir baskı” çağrısı yaparken radikal sol siyasetçi Jean Luc Melenchon, “tırmanan güvenlikçi yaklaşımı” kınadı. Merkez sağdaki Cumhuriyetçilerin lideri Eric Ciotti, “Cumhuriyetin bir uçurumun eşiğinde olduğunu” söyledi. İçişleri Bakanı Gerald Darmanin ise, “Olağanüstü halin olmaması olağanüstü kaynakların olmadığı anlamına gelmez” dedi. Eylemlerin uzaması halinde hükümetin olağanüstü hale direnmesinin giderek zorlaşacağı yorumları yapılıyor.

İMAJ DA TURİZM DE ETKİLENİYOR

Olaylar Fransa’nın imajını da olumsuz etkiliyor. Olimpiyatlara bir yıl kala yaşananlar organizasyonun güvenliğine ilişkin soru işaretleri oluşmasına neden olurken, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu çok sayıda ülke vatandaşlarını uyardı. Birleşmiş Milletler, Fransa’yı poliste ırkçılık ve ayrımcılık sorunlarına eğilmeye çağırdı. Çok sayıda konser ve kültürel etkinlik de iptal edildi. Seyahat şirketlerinin de birçok iptal aldığı belirtildi.

NAHEL TOPRAĞA VERİLDİ

Polisin yakın mesafeden ateş açarak vurduğu Cezayir asıllı 17 yaşındaki Nahel M.’nin cenaze töreni dün Paris’in banliyölerinden Nanterre’de yapıldı. Çok sayıda kişinin katıldığı cenaze törenine ailenin isteği üzerine basın alınmadı. Cenaze namazı Ibn Badis Camisi’nde kılınan Nahel, Mont-Valérien mezarlığının Müslüman bölümüne defnedildi.

MBAPPE VE MİLLİ TAKIMDAN ÇAĞRI

Nahel’in öldürülmesini ilk kınayanlardan olan Fransa Milli Takımı’nın kaptanı Kylian Mbappe, bu kez itidal çağrısı yaptı. Cezayir ve Kamerun kökenli Mbappe, “Şiddet dönemi sona ermeli ve yerini yas, diyalog ve yeniden inşa dönemine bırakmalıdır” dedi. Milli Takım açıklamasında da, “Bu trajik olaydan beri özünü anladığımız ancak biçimini destekleyemeyeceğimiz popüler öfkenin ifadesine tanık oluyoruz” denilerek şiddetin yerini, barışçıl ifade etme yollarına bırakması gerektiği belirtildi.