Eğit-donat Türkiye'de başlamayabilir

ABD ve Türkiye arasında ilk olarak 2014 Eylül ayında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın New York’ta yaptıkları toplatıda üzerinde prensip anlaşmasına varılan, 19 Şubat 2015’te de ABD’nin Ankara Büyükelçisi John Bass ve Dışişleri Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu arasında imzalanan belgeyle kağıda dökülen, Suriyeli muhaliflere sağlanacak eğit-donat programı çökme noktasına geldi.

Süren müzakerelere rağmen, Esad rejiminin devrilmesini öncelik sayan Ankara ve IŞİD’le savaşa odaklanmak isteyen Washington, programda düşmanın kim olacağı konusunda halen uzlaşamayınca, Pentagon tartışmanın başından beri ilk kez programın Türkiye’de başlamayabileceğini söyledi.

Türk yetkililer tarafından önce martta olacağı iddia edilen, sonra mayısa sarkan program konusunda Hürriyet’e açıklama yapan üst düzey bir Pentagon yetkilisi şunları söyledi:

“Suriyeli muhaliflere eğit-donat programının baharda başlayacağını söyledik. Ve programın baharda (21 Haziran’a kadar geçecek süreye işaret ettiği belirtiliyor) başlayacağı konusunda size garanti verebilirim. Ancak dört farklı lokasyon (Türkiye dışında Suudi Arabistan, Katar ve Ürdün de Suriyeli muhalifler için eğit-donat programına evsahipliği yapmayı kabul ettiler) var. Ve programın bu lokasyonların hepsinde birden başlaması gerekmiyor.

FARKLILIKLARDA İLERLEME YOK

Düşmanın kim olacağı konusunda Türklerle yaşadığımız farklılıklarda halen bir ilerleme yok. Bizim için öncelik IŞİD.

Türkler ise önce Esad rejimini devirmek istiyorlar. Bir değişiklik olmazsa, Türkiye’deki eğit-donat programı başlamayabilir...

Türklerle Suriye’deki farklılıklara rağmen bir işbirliği yürütmeye çalışıyoruz. İşbirliği Suriye’de olacak.

Türkler eğit-donat konusunda bir adım atarsa, Suriye’deki güvenli bölgeler konusunda da bir ilerleme olabilir. (Savunma) Bakan Carter da (önceki gün) güvenli bölge konusunda konuştu...

Nusra Cephesi’nin kuzey Suriye’de artan etkisinden endişeliyiz. Bu IŞİD’e karşı bir savaş. Nusra da bizim için bir terör örgütü.

Türklerle muhalif grupların Kuzey Suriye’deki kazanımları konusunda da bazı farklılıklarımız var. Suriye’deki radikal grupların yarattığı tehdit konusunda Türklerle mutabık kaldık.

Ama sahadaki durumu aynı perspektiften değerlendirmiyoruz. Farklılıklar var.”

GÜVENLİ BÖLGE ASKERİ AÇIDAN UYGULANABİLİR AMA...

ABD Genelkurmay Başkanı General Martin Dempsey ve Savunma Bakanı Ashton Carter, Pentagon’un 2016 yılı bütçesiyle ilgili ABD Senatosu’nda düzenlenen oturumda Suriye’de güvenli bölge oluşturulması tartışmalarıyla ilgili konuştu.

Genelkurmay Başkanı Dempsey, güvenli bölgenin uygulanabilirliği ve etkinliğinin bölgesel partnerlerin dahil olmasını gerektirdiğini belirterek şunları söyledi:

“ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı, Avrupa Komutanlığı ve Türk meslektaşlarımızla, bir süredir bu tür bir olasılığın planlamasını yapıyoruz. Askeri olarak bunu yapabiliriz. Ancak bu büyük bir siyasi bir karardır. Ek maliyete yol açar ve bunu yapmak çok ciddi politika kararıdır.”

Savunma Bakanı Ashton Carter da “Böyle bir güvenli bölge kurmanın hem bir yandan IŞİD, El Nusra ve diğer gruplar hem de Suriye rejim güçleri tarafından itiraz göreceğini ve komşular tarafından da desteklenmeyebileceğini” belirterek, ABD’nin bunu tek başına kurmak zorunda kalacağını söyledi.

Carter, “Böyle bir alan yaratmak için savaşmamız ve sonra da o alanı elimizde tutmak için yeniden savaşmamız gerekir. O yüzden böyle güç bir işe niyetlenmek zor” dedi.