Fidan, Güler ve Kalın birlikte Bağdat’ta… Irak zirvesinin şifreleri

Ankara bölgedeki terör örgütü varlığını bu yaz sona erdirmeye kararlı. “Bu işi ya beraber yapalım ya siz yapın, aksi takdirde kendi mücadelemizi vermeyi sürdüreceğiz” mesajını her zaman ifade eden Türkiye son dönemde Bağdat’tan bu konuda pozitif mesajlar alıyor. Bu nedenle de iki ülke arasında dikkat çekici şekilde artan temasların ardından Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ve Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın ile muhatapları arasında dün bugüne kadar yapılan en önemli güvenlik zirvesi yapıldı:

- Hakan Fidan ile Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hussein önce baş başa görüştüler.

- Ardından Savunma Bakanı ve MİT Başkanı’nın da bulunduğu iki buçuk saatlik zirve yapıldı.

- Fidan ayrıca Irak Türkmen Cephesi Başkanı Hasan Turan ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi ile de görüştü.

Bakanlar Fidan ve Güler ile MİT Başkanı Kalın Türkiye’nin beklentilerini anlattı.

ANKARA’NIN TALEPLERİ

Öncelikle şunun altını çizelim, Bağdat hükümeti Kalkınma Yolu Projesi’nin bir an önce hayata geçmesinden yana. Bu proje için terör örgütünden arınmış bir bölge olmazsa olmaz koşul. Bir yanda terör örgütü PKK Irak topraklarını kullanırken, diğer yanda Bağdat hükümetinin yanı sıra Irak deyince, bölgesel yönetimi ve Haşdi Şabi’nin gücünü de unutmamak gerekiyor. Ankara terör örgütüne karşı Irak’ta başta Bağdat hükümeti olmak üzere, tüm taraflarla görüşmelerini sürdürüyor. Gelelim Ankara’nın amacına:

- Türkiye, 2019’da başlattığı Pençe-Kilit Operasyonu ile mücadelesini Türkiye’nin Irak sınırındaki hatta taşıyarak, geçici üs bölgeleri oluşturmuştu.

- Hedef şimdi bu hattın tamamen kapatılması... Yani açıkta bulunan boşlukların doldurulması, güvenliğin tam anlamıyla tesisi için kimi yerlerde daha da derine inerek, 30-40 kilometrelik bir güvenlik koridoru oluşturmak.

- Metina- Zap arasının tamamen kapatılması, Gara’nın tehdit olmaktan çıkartılması, Hakurk’un arındırılması gibi önlemler masada.

- Kandil’e operasyonların sürmesi ancak asıl Türkiye sınırına yaklaşık 150-200 kilometre mesafede bulunan ve terör örgütünün üslendiği Asos’un ortak operasyonlarla örgütten temizlenmesi de iki ülke arasında konuşulan başlıklardan. TSK son dönemde zaten Asos’a hava harekâtlarını sürdürüyor.

ORTAK HAREKÂT MERKEZİ

- Ankara’nın gündeme getirdiği Ortak Harekât Merkezi’nin oluşturulması durumunda iki ülke terör örgütüne karşı daha hızlı sonuç alabilecek.

Ancak bazı gerçeklerin de altını çizmek gerekiyor:

- Kalkınma Yolu’nu bu kadar isteyen, topraklarında terör örgütünün kendine verdiği zararın farkında olan Irak’ın, PKK’yı terör örgütü listesine alması yani resmi olarak terör örgütü ilan etmesi gerekir. Ortak açıklamada PKK’nın yasaklandığının duyurulması ilişkilerin gelişmesi açısından olumlu bir adım oldu.

IRAK-SURİYE ARASINA DUVAR

- Başta Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere bölgede heyecan uyandıran Kalkınma Yolu’nun ve Irak’ın güvenliği açısından, Suriye- Irak arasındaki geçişkenliğin de sona erdirilmesi zorunludur. Bunun için Türkiye dahil birçok ülkenin uyguladığı güvenlik duvarı bir an önce hayata geçirilmelidir. Bağdat hükümetinin bu konuda çalışmaları yoğunlaştırdığı da biliniyor.

- Gelelim işin Bölgesel Yönetim Bölümü’ne... Süleymaniye merkezli KYB ve Bafel Talabani’nin terör örgütüne verdiği desteğin son bulması gerekiyor. Gerekirse Ankara’nın “ileri tedbirler” alacağı biliniyor.

Yukarıda dikkat çekilen tüm maddeler göz önünde bulunursa, Bağdat hükümetiyle görüşmelerde üç ismin aynı anda yer alması tesadüf değil. İşin diplomasi, askeri, istihbarat ve nokta operasyonlar boyutunun bulunduğunu söylemek gerekir.

Iraklı yetkililerle PKK terörüne karşı birlikte mücadele konuşuldu.

TARİHİ BİR ZİYARET

Irak’a yapılan ziyaretin sonuçlarına gelirsek, görüşmeler olumlu geçti. Ortak sonuç bildirisi müzakereleri gece saatlerine kadar devam etti. Her iki taraf da ilişkilerin her alanını kurumsal bir çerçeveye oturtma anlayışında olduğunu vurguladı ve bu kapsamda güvenlik, ticaret, enerji, tarım, ulaştırma, su, sağlık gibi konularda bakanlar düzeyinde ortak daimi komiteler kurulmasında uzlaşıldı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın bu yıl içinde yapacağı Irak ziyareti de ele alındı. Irak tarafı büyük önem verdiği bu ziyaret için “İlişkilerde yeni bir dönemi başlatacak, tarihi bir ziyaret” değerlendirmesinde bulundu.

‘YASAKLI ÖRGÜT’ KARARI

Güvenlik Zirvesi’nin sonuçları hemen alındı. Irak, terör örgütü PKK’yı yasaklı örgüt ilan ederken zirve sonrası yapılan ortak açıklamada “Türkiye, Irak Ulusal Güvenlik Konseyi tarafından PKK’nın Irak’ta yasaklı bir örgüt olduğu yönünde alınan kararı memnuniyetle karşılamıştır” denildi.