Sıcak dalgalarıyla nasıl mücadele edilecek?
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin afet riskini azaltma özel temsilcisi Mami Mizutori geçenlerde iklim değişikliği nedeniyle dünya genelinde her hafta bir doğal afet yaşandığını açıklamış.
Pek çoğu medyaya yansımıyor bile.
Zaten Mizutori de afetlerin uluslararası arenada ilgi çekmediğini özellikle vurgulamış.
İklim değişikliğinin bir başka boyutu sıcak dalgalarının sağlığa etkisi.
Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi İklim Değişikliği Çalışmaları Koordinatörü Dr. Ümit Şahin’in kaleme aldığı ve bir süre önce açıkladığı rapor sağlık meselesine parmak basıyor.
Raporun başlığı şöyle:
“Sıcak Dalgaları: İklim Değişikliğiyle Artan Tehdit ve Sağlık Eylem Planları”.
Küresel iklim değişikliğiyle sıcak dalgalarının sıklığının ve şiddetinin giderek artacağına dikkat çeken Şahin, bunun insan sağlığına büyük bir tehdit oluşturduğunu hatırlatıyor.
Ne ki, Türkiye bu tehdide karşı önlem almakta daha çok yolun başında.
Ümit Şahin, en kısa zamanda yerel yönetimlerin, üniversitelerin ve konuyla ilgili sivil toplum kuruluşlarının iller ve bölgeler düzeyinde Sıcak Sağlık Eylem Planlarını’nın hazırlanması için harekete geçmeleri gerektiğini söylüyor.
Dr. Ümit Şahin
SICAK BASTIRMADAN EYLEM PLAN
Ümit Şahin diyor ki:
“Sıcak dalgaları başlamadan Sıcak Sağlık Eylem Planları’nın hazırlanmış olması gerekir”.
Ne yapılmasını gerektiğini şöyle açıklıyor:
Bunun için şehirlere ve bölgelere özgü uzun dönemli meteoroloji istatistiklerine ve sıcağın sağlık üzerinde etkilerine dayanarak uyarı eşikleri belirlenecek.
Ayrıca uydu verileri ve yerel demografik verilerle kentin hangi mahallelerinde risk altındaki grupların (yaşlılar, yoksullar, kronik hastalıkları olanlar vs) tespit edilecek.
Çoğrafi Bilgi Sistemleri kullanılarak, risk altındaki gruplar yakından izlenecek.
Kamu yönetiminin ve sağlık hizmetlerinin “Sıcak dalgasına” hazırlıklı olması sağlanacak.
Çevre sağlığı konusunda uzman olan Dr. Şahin, Türkiye’de son 50 yılda, özellikle 1998’den sonra sıcak dalgalarının sayısının, süresinin ve yoğunluğunun çok arttığına dikkat çekiyor.
Zaten Meteroloji Genel Müdürlüğü’nün yaptığı bir araştırma alarm niteliğinde bilgiler içeriyor.
Söz konusu araştırmaya göre, iklim değişikliği nedeniyle sıcak dalgası yaşanan gün sayısı önlem alınmadığı takdirde 21. Yüzyılın sonuna kadar yolda ortalama 78 gün artacak.
BETONLAŞMA EN BÜYÜK NEDEN
Sıcak dalgalarına karşı nasıl önlem alınabilir?
Dr. Şahin’in bunun ipuçları veriyor ki aslında bunları hepimiz tahmin ediyoruz.
“Daha fazla betonlaşmanın önlenmesi, çevre ormanlarının ve kent ormanlarının ve yeşil alanların korunması ve hatta bunların arttırılması. Refüjler, kaldırımlar, çatılar dahil günlük hayatımızdaki pek çok alanın serinlemeyi sağlayacak toprak ve bitkilerle kaplanması”.
“Ancak en belirleyici olan, kentsel yapıların, yolların ve ortak kullanım alanlarının şehir planlama ve kentsel tasarımın bilimsel ilkelerine uygun olarak termal konforu sağlayacak şekilde planlanmasına önem verilmesidir” diyor Şahin.
