Bu çini, seramik sergisini mutlaka ziyaret etmelisiniz

SADBERK HANIM MÜZESİ’nde çok önemli bir İznik çini ve seramikleri sergisi açıldı.

Ateşin Oyunu adını taşıyan serginin önemli bir özelliği var.

Müze’nin demirbaşında bulunan çini ve seramiklerle Ömer M. Koç’un özel koleksiyonundan parçalar bir arada sergilenmekte. Sergi ziyaretçisi, ilginç ve önemli eserlerin bulunduğu Ömer M. Koç Koleksiyonu’nu ilk kez bu sergide görebilecek.

Ömer M. Koç’un serginin kataloğundaki, bu serginin özelliğini vurgulayan Önsöz’ünden bir bölümünü okuyalım:

"Sadberk Hanım Müzesi’nde ve koleksiyonumda yer alan İznik çini ve seramiklerini bir arada sergileme projesi yaklaşık üç sene önce tasarlandı. Müze koleksiyonunda yer alan eserlerin bir bölümü zaman zaman yapılan yurtiçi ve yurt dışındaki sergiler ve yayınlarla tanıtılmıştı. Oysa 1999 yılında başladığım ve nüvesini Tevfik ve Nihal Kuyaş koleksiyonundan eserlerin oluşturduğu koleksiyon toplu olarak ilk defa sergilenecekti. Sadberk Hanım Müzesi’nde bu iki koleksiyonu bir arada sergileme, sanatseverlere, akademisyenlere tanıtma ve onlarla paylaşma arzusu heyecan vericiydi."

* * *

SERGİ için iki katalog hazırlanmış, biri ufak boy, İznik Çini ve Seramikleri adını taşıyor 127 sayfa, diğeri büyük boy, Ateşin Oyunu başlığıyla yayınlanmış, 504 sayfa.

Büyük kataloğun başında Ömer Hayyam’ın bir rubaisinin serbest çevirisi var:

"Ellerine kili alan şu çömlekçiler, akıllarını başlarına alsınlar da bir düşünsünler! / Ne vakte dek o kili yumruklayacaklar, tekmeleyecekler, dövecekler? / Yumrukladıkları, tekmeledikleri, dövdükleri kil, çürümüş bedenlerin toprağıdır, ne sanıyorlar?"

Küçük kataloğun başında da Ömer Hayyam’dan bir rubai yer alıyor.

Ateşin Oyunu sergisinin kataloğunu Hülya Bilgi hazırladı.

Sergiyi gezerken mutlaka bir katalog almalısınız, çünkü sergilenen eserlerin yanında bilgi kartları olsa da, çini, seramik hakkındaki temel bilgiyi bu kitaptan elde edebilirsiniz. Gördüğünüz çok önemli, çarpıcı, seçkin parçaları çinicilik tarihi içinde doğru yere yerleştirebilmeniz için bu katalog gerekli.

Çini tarihinin, bizim görsel estetik tarihimiz, süsleme tarihimiz içindeki yerini bu kitaptan ayrıntılı bir biçimde öğrenebilirsiniz. Hiç kuşkusuz gördüklerinizin sadece birer süsleme aracı değil, günlük gereksinimleri karşıladığını da okuyacaksınız.

Bazı kataloglar o serginin kapsamı kadardır, oysa bu iki katalog da, çini hakkında ayrıntılı bilgiler içeriyor. Kitaplığınızda saklayacağınız bir kitap.

Katalogda İznik hakkında bilgi edindikten sonra, yüzyıllar boyu çininin gelişmesini, tekniklerini, kullanma alanlarını okudukça, çini ve çiniciliği daha yakından tanıyacaksınız.

Sözgelimi, çini üretiminin bağlı olduğu özellikler:

"İznik’te duvar çinilerinin büyük miktarda üretimine ancak 1550-1557 tarihlerinden itibaren, İstanbul Süleymaniye Camii’nin çini süsleme programı ile başlanmış ve caminin çinileri 1552 tarihli bir fermanla İznik’e sipariş verilmiştir."

Bu tür sergilerin çok önemli bir işlevi vardır. Çiniyi hepimiz görmüşüzdür, hayran kalarak seyretmişizdir. Ama ne tarihini, ne geçirdiği evrimi, yapım tekniğini çoğumuz pek merak etmemiştir. Etmediğimiz için de çininin güzelliğine gereği, hak ettiği kadar varamamışızdır.

Ben gittiğim her müzeden, sergiden bir anı parçası almak isterim, şimdi siz de Ateşin Oyunu sergisinden, hediyelik çini eşya alabilirsiniz.

* * *

ZAMANINIZI ayırmaya değer bir sergi. Gezerken ya da gezdikten sonra kataloğu alıp okuyup sindirirseniz daha da yararlı olacağı kanısındayım.
Yazarın Tüm Yazıları