Ölümsüzlüğün yan etkileri

Tarihin başlangıcından beri insanlığın bazı kolektif hayalleri olmuştur. Çoğunlukla “Ah keşke…” diye başlayan fantezilerin konusu olsa da tarihin belli dönemlerinde “çılgın” olarak adlandırılan ve bu kolektif hayallere ulaşmak için daha somut adımlar atan, bu hayaller üzerinden dünyayı dizayn etmeye hevesli hırslı insanlar da olmuştur. Bu tür hayallerin bir listesi çıkarılsa en tepede şüphesiz ölümsüzlük yer alır. İkincilik madalyası da muhtemelen acılardan arınmış bir yaşam hayaline gidecektir.
İlk kitabı “Nehir ve Tüm Diğer Şeyler”de insanın yaşadığı acıları hafızasından silen bir nehrin hikâyesini anlatan ödüllü senarist ve yönetmen Mustafa Nuri, tıpkı ilk kitabı gibi Mona Yayınları tarafından yayımlanan ikinci romanı “Dün Gece Nerede Öldün?”de de ölümün yeryüzünden yok olduğu, bütün insanların ölümsüz olduğu kurgusal bir evren sunuyor okuruna. Ancak herkesin erişmeyi arzuladığı bu hayali bambaşka bir bakış açısıyla ele alıyor ve ölümsüzlüğün, tabiri caizse, yan etkilerine odaklanıyor.

Çok eski bir dizide, “Ölüm hayata yaklaştıkça, hayat değer kazanır,” diye bir söz geçmişti. “Dün Gece Nerede Öldün?”ü okurken sık sık hatırladım bu cümleyi. Ölüm denen mefhumun birden ortadan kalktığı bir dünyada yaşamın değeri nasıl bir yön alır? Neler yaşar, daha mühimi neler hisseder ölümün / bitiş çizgisinin olmadığı bir yarışta insanlar? Yaşamlarını değerli kılmak, ona bir değer atfetmek için neleri göze alırlar?
Mustafa Nuri, birbirinden farklı karakterler üzerinden bu soruların peşine düşüyor. Ölümsüzlüğün ilk yan etkilerinden biri, başta sağlık sektörü olmak üzere pek çok sektörde ihtiyaçların yeniden belirlenmesi oluyor. Zaman içinde ihtiyaç duyulmayacak mesleklerin ortadan kalkması, o meslekleri icra eden insanların başka alanlara yönlendirilmesini sağlıyor. Çocukların büyümeye devam ettiği, belirli bir yaşa gelmiş yetişkinlerinse ölümsüzlüğün geldiği günkü gibi kaldığı dünyada, bu yeni durumun gerektirdikleri çerçevesinde yepyeni bir düzen tesis ediliyor ve insanlara, yeni düzene uyum sağlayabilmeleri için de her akşam ilaç veriliyor, bunu reddedenlerse zorla rehabilitasyon merkezlerine gönderiliyor.

Böyle bir geçiş döneminde Zehra, Tamer, Dilara, Ali, Elmas, Roksi ve Rıfat gibi farklı yaş gruplarından karakterlerin hem yeni dünyayı hem de kendilerini anlama, yaşamlarına değer katma çabasını okuyoruz. Ölümsüzlükle birlikte üreme ve cinsellik, dolayısıyla cinsel arzu ortadan kalkmışken eski düzende bunu yaşamış insanların bu isteksizlikle baş etme denemeleri ve kendi cinselliklerini keşfedemeden ölümsüzlük evresine girmiş gençlerin eski cinselliği keşfetme çabaları ön planda karakterlerin davranışlarına ve hayata bakışlarına etki ederken arka planda daha politik etkilere tanık oluyoruz. Ölmeyeceğini bilen insanın cesareti artarken, bazı şeylerden de hiç kurtulamayacağını idrak ediyor zira. “Ölümsüzlük bazı şeylere tahammülü de zayıflatmıştı. Hep fakir olmak gibi, hep engelli olmak gibi, hep yaşlı kalmak gibi.”
Birbirinden farklı hayatları olan bu yedi karakterin yollarını ölümsüz bir dünyada kesiştiren “Dün Gece Nerede Öldün?”, ölümsüzlüğe direnen insanlar üzerinden sevgi, bağlılık, aile, acı, ölüm ve yaşam gibi kavramların günlük hayatlarımızdaki yerini sorgulatıyor.

DÜN GECE NEREDE ÖLDÜN?
Mustafa Nuri
Mona Kitap, 2022
256 sayfa, 45 TL.