Yazıya güzelleme

Üç ayda bir yayımlanan P Dergisi her sayısında belli bir temayı bütün yönleriyle işliyor. Genel Yayın Yönetmenliğini Celal Üster'in yaptığı bu kaliteli sanat ve kültür dergisinin bahar sayısı, yazıya ayrılmış.

İngiliz araştırmacı Albertine Gaur yazının başlangıcını, yani 8 bin yıl öncesini, Sumerolog Veysel Donbaz, Mezopotamya ve Anadolu uygarlıklarında çivi yazısını, Fransız Mısırbilimci Florence Maruejol eski Mısır hiyerogliflerini, Fransız araştırmacı Michel Boccara Mayaların yazı eylemine yüklediği kutsallığı, Sotheby's Japon sanatı uzmanı Suzanna Yip Japon saray hattatı Honami Koetsu'yu, Timon Screech Zen felsefesini hattına yansıtan Budist rahip Hakuin Ekaku'yu, Türk İslam Eserleri Müzesi'nden Şule Aksoy büyük Osmanlı hattatı Ahmet Karahisari'yi, Ahu Antmen modern Batı resminde kaligrafinin etkilerini, Jale Erzen ressam Sabri Berkel'den yola çıkarak modern Türk resminde hat sanatının etkilerini araştırmış.

Hemen hemen bütün uygarlıklarda yazıya bir çeşit kutsallık atfedilmiş. Çünkü yazı, bilgiyi nesilden nesile geçiren, kaydeden, unutulmasını engelleyen en önemli iktidar araçlarından biri.

Matbaanın olmadığı çağlarda yazı, aynı zamanda bir sanat ve zanaat dalı. Bir 12. yüzyıl Avrupa elyazmasında Silos Beatus bitmek bilmeyen bir metni kopya eden bir zanaatçının ağzından şöyle yazıyor:

‘‘Bilmeyene yazı yazmak kolay görünür. Ama yazı yazmanın ne demek olduğunu öğrenmek istiyorsan, hemen söyleyeyim ki, çok ağır bir iştir. Gözlerin bulanık görmeye başlar, belin bükülür, kaburgalarına, karnına, böbreklerine sancılar girer...’’

Sanki Beatus, bilgisayar başında bedeni eğrilen 21. yüzyıl insanını tarif ediyor!