TV'lere şeffaf patron

Özel TV ve radyolarla ilgili yasada değişiklik yapılarak, TV'lerin gerçek sahiplerinin ortaya çıkması sağlanacak. ‘Hamiline yazılı’ hisse seneti uygulaması, ortağın bilinmesi için ‘nama yazılı’ senede dönüştürülecek. Ayrıca, yıllık izlenme oranı yüzde 30'u aşıyorsa, RTÜK'ün bildirimini izleyen 3 ay içinde hisseler devredilecek. Bu gerçekleşmezse kuruluşun yayın izni iptal edilecek.

Özel radyo ve televizyonların kuruluşuna ilişkin yasa maddesinde yapılacak bir değişiklikle, televizyonların gerçek patronlarının ortaya çıkması sağlanacak. Yeni düzenlemeyle, ‘hamiline yazılı’ hisse senedi uygulaması, ortağın bilinebilmesi için ‘nama yazılı’ senede dönüştürülecek.

Hükümet, 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun'da değişiklik yapmaya hazırlanıyor. TBMM'ye sevkedilen yasa tasarısına göre, halen yürürlükteki yasada bulunan, hisse senetlerinin hamiline yazılı olması hükmü değiştirilerek, ‘‘Hisse senetlerinin nama yazılı olması gerekir’’ hükmü getiriliyor. Bu hükümle birlikte artık televizyonların ortakları belirlenebilecek.

Ayrıca halen yürürlükte olan, ‘‘Bir hissedarın, bir kuruluştaki hisse miktarı, ödenmiş sermayenin yüzde 20'sinden ve birden fazla kuruluşta hisse sahibi olanların bu kuruluşlardaki tüm hisselerinin toplamı da yüzde 20'den fazla olamaz’’ fıkrası da değiştiriliyor. Yeni düzenlemeyle, ‘‘Bir gerçek veya tüzel kişi ulusal yayın yapan ve yıllık ortalama izlenme oranı toplamı yüzde 30'u aşan kuruluş ya da kuruluşlarda aynı anda hisse sahibi olamaz’’ hükmü getiriliyor. Böylece yüzde 20 sınırı kalktığı için televizyonlar gerçek sahiplerinin üzerinde gözükebilecek. Halen birçok televizyon kanalı yüzde 20 sınırı nedeniyle başka kişiler üzerinde gözüküyor.

İzlenme oranları Üst Kurul tarafından her takvim yılı için belirlenecek. Bu oranlar ocak ayı içinde açıklanacak.

YAYIN İZNİNE İPTAL

Hissedarı olduğu kuruluş ya da kuruluşların yıllık ortalama izlenme oranı toplamı yüzde 30'u aşan hissedar, RTÜK'ün bildirimini izleyen 3 ay içinde, yasal sınırı aşan hissesini devirle yükümlü olacak. Bu yükümlülüğün ihlali durumunda kuruluşun yayın izni iptal edilecek.

Halen yürürlükte olan yasada bulunan, ‘‘Türkiye'de gazete çıkartan gerçek ve tüzel kişiler ile basınla ilgili mevzuata göre gazete sahibi olanlar, birarada yüzde 20'den fazla hisse sahibi olamazlar’’ hükmü de yürürlükten kaldırılıyor.

AYKIRI YAYINA PARA CEZASI

Ayrıca yasa değişikliğiyle birlikte kapatma cezaları da para cezasına dönüştürülüyor. Buna göre yasaya aykırı yayın yapan radyo ve televizyonlara 1 milyar lira ile 50 milyar lira arasında para cezası verilmesi öngörülüyor. Ancak Türkiye Cumhuriyeti'nin bağımsızlığına, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, toplumu şiddet, terör ve etnik ayrımcılığa sevkeden, toplumda nefret duyguları oluşturacak yayınlara, para cezası yerine doğrudan kapatma işlemi uygulanabilecek.