Türkiye aleyhine 10 bin 661 dava açıldı
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Kasım 21, 2000 00:00
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Avrupa Konseyi'ne üye ülkelerdeki temel hak ve özgürlüklerin güvenceye alınması amacıyla 1953 yılında yürürlüğe girdi. Sözleşmenin işletilmesini sağlamak için de 1959 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kuruldu. Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni 18 Mayıs 1954 tarihinde imzaladı. Türkiye vatandaşlarına AİHM'ye bireysel başvuru hakkı ise 28 Ocak 1987 tarihinde tanındı. Bugüne kadar, Türkiye aleyhine AİHM'de toplam 10 bin 661 dava açıldı. Bu davalardan Türkiye aleyhine sonuçlananlar ağırlıkla işkence, yakılan köyler ve kayıplardan oluşuyor.
AİHM'in yapısı
AİHM'de toplam 41 yargıç bulunuyor. Avrupa Konseyi üyesi 41 ülkeden gelen yargıçlar, 3 ile 6 yıl arasında görev yapıyor. Yargıçlar AİHM'de ülkelerini temsil etmiyorlar. Bağımsız olan yargıçların 70 yaşını geçmemiş olmaları gerekiyor.
AİHM yargıçları arasından her 3 yılda bir, bir başkan ve 2 başkan yardımcısı seçiliyor. AİHM'e bu dönemde İsviçreli Luzius Wildhaber başkanlık ediyor. Yunanlı yargıç Hristo Rozakis ile Öcalan'ı yargılayacak olan 1. Daire'nin başkanı İsveçli Elisabeth Palm ise başkan yardımcısı sıfatıyla görev yapıyor.
AİHM, iç tüzüğü gereği, 4 ayrı bölümden oluşuyor. Her 3 yılda bir yenilenen bu bölümler, 41 ülkenin coğrafi konumu, hukuk sistemleri ve kadın-erkek temsiliyet eşitliği dikkate alınarak belirleniyor. AİHM'deki davalar, 4 bölume bağlı daireler tarafından görülüyor. Her dairede 7 yargıç bulunuyor.
Dairelerin dışında bir de Büyük Daire adı verilen, 17 yargıçlı bir üst mahkeme bulunuyor. Büyük Daire, doğrudan bazı davalara bakabildiği gibi, alt dairelerde ele alınan davalar için de temyiz işlevi görüyor. AİHM'de davalar Fransızca ve İngilizce olarak görülüyor.
Abdullah Öcalan davasına bakan 1. Daire'nin yargıçları şu isimlerden oluşuyor :
Mrs Elisabeth PALM (İsveç, başkan)
Mr Josep CASADEVALL (Andora)
Mr Luigi FERRARI BRAVO (İtalya)
Mr Gaukur JÖRUNDSSON (İzlanda)
Mr Rıza TURMEN (Türkiye)
Mr Corneliu BIRSAN (Romanya)
Mr Bostjan ZUPANCIC (Slovenya)
Mrs Wilhelmina THOMASSEN (Hollanda)
Mr Tudor PANTIRU (Moldova)
Mr Rait MARUSTE (Estonya)
AİHM'in yapısı
AİHM'de toplam 41 yargıç bulunuyor. Avrupa Konseyi üyesi 41 ülkeden gelen yargıçlar, 3 ile 6 yıl arasında görev yapıyor. Yargıçlar AİHM'de ülkelerini temsil etmiyorlar. Bağımsız olan yargıçların 70 yaşını geçmemiş olmaları gerekiyor.
AİHM yargıçları arasından her 3 yılda bir, bir başkan ve 2 başkan yardımcısı seçiliyor. AİHM'e bu dönemde İsviçreli Luzius Wildhaber başkanlık ediyor. Yunanlı yargıç Hristo Rozakis ile Öcalan'ı yargılayacak olan 1. Daire'nin başkanı İsveçli Elisabeth Palm ise başkan yardımcısı sıfatıyla görev yapıyor.
AİHM, iç tüzüğü gereği, 4 ayrı bölümden oluşuyor. Her 3 yılda bir yenilenen bu bölümler, 41 ülkenin coğrafi konumu, hukuk sistemleri ve kadın-erkek temsiliyet eşitliği dikkate alınarak belirleniyor. AİHM'deki davalar, 4 bölume bağlı daireler tarafından görülüyor. Her dairede 7 yargıç bulunuyor.
Dairelerin dışında bir de Büyük Daire adı verilen, 17 yargıçlı bir üst mahkeme bulunuyor. Büyük Daire, doğrudan bazı davalara bakabildiği gibi, alt dairelerde ele alınan davalar için de temyiz işlevi görüyor. AİHM'de davalar Fransızca ve İngilizce olarak görülüyor.
Abdullah Öcalan davasına bakan 1. Daire'nin yargıçları şu isimlerden oluşuyor :
Mrs Elisabeth PALM (İsveç, başkan)
Mr Josep CASADEVALL (Andora)
Mr Luigi FERRARI BRAVO (İtalya)
Mr Gaukur JÖRUNDSSON (İzlanda)
Mr Rıza TURMEN (Türkiye)
Mr Corneliu BIRSAN (Romanya)
Mr Bostjan ZUPANCIC (Slovenya)
Mrs Wilhelmina THOMASSEN (Hollanda)
Mr Tudor PANTIRU (Moldova)
Mr Rait MARUSTE (Estonya)