Sokak canlarına Gaziantep modeli: Topla, kısırlaştır ‘doğa’ya döndür

Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, “uyutulup uyutulmayacakları” tartışmalarıyla gündem olan sokak köpekleri için, “Belediyeler de elini taşın altına koysun, ülke çapında kısırlaştırma kampanyası başlatalım, kısırlaştırılanları da sokağa bırakmayalım” önerisinde bulundu. Şahin, sokak köpekleriyle ilgili uyguladıkları modeli ve çözüm önerilerini Hürriyet’e şöyle anlattı:

Fatma Şahin

10 ARAÇ, BİR AMBULANS

“7/24 hizmet veren 10 adet köpek toplama aracı, bir adet ambulansımız var. 11 veteriner, 6 veteriner teknisyeninin içinde bulunduğu 85 kişilik ekibimiz bu işi severek, canla başla on yıldır yürütüyor. Bir vatandaşımız yaralı ya da hasta sokak hayvanı ihbarında bulunduğu zaman 7/24 çalışan ambulansımız içinde veteriner nöbetçi hekimle gidip alıyor. Hayvanın her türlü tedavisi yapıldıktan sonra ikinci ekibe devrediyorlar. Sınırlarımız içinde bulunan dokuz ilçe ve 780 mahalledeki başıboş kedi ve köpekler rutin olarak toplatılıp kısırlaştırıldıktan sonra çip takılıyor.

ORMANDA DOĞAL PARK

Türkiye’de ilk kez Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından ‘Doğal Hayatı Koruma Dairesi Başkanlığı’ kuruldu. Burç Tabiat Parkı içinde 60 bin metrekarelik bir alana Doğal Yaşam Parkı açtık. İçindeki 7 bin 500 metrekarelik bir alanda Tedavi ve Kısırlaştırma Merkezi, Yazıbağ’da ise 15 bin metrekare üzerine kurulu Tedavi, Kısırlaştırma ve Rehabilitasyon Merkezimiz var. Köpekler, bu parkta doğal ortamlarında rehabilite ediliyor. Alanındaki uzman görevliler tarafından sosyalleştiğine, diğer hayvanlar arasında rahatlıkla yaşayabileceğine emin olunduğunda o köpekler doğal ortamlarına bırakılıyor.”

İŞTE 10 YILLIK BİLANÇO

Şahin, Gaziantep’te toplanan sokak hayvanlarıyla ilgili şu bilgileri verdi: “Geçen yıl şehir merkezi ve 9 ilçede 116 bin 56 köpek toplandı. Köpek sayısındaki artışa paralel toplanan köpek sayısı da arttı. Gaziantep merkezinde 2014-2024 yılları arasında toplanan köpek sayısı ise 76.237. Bu köpeklerin 71 bin 53’ünün aşı ve tedavisi yapıldı. 63.476’sı kısırlaştırıldı. 40.773’ü ise sahiplendirildi. Bu süreçte 68 bin 20 de kedi toplandı.”

BAKAN YUMAKLI: TÜM ÖNERİLER ÇOK DEĞERLİ

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda başıboş sokak köpekleri sorununun temelinde, bu hayvanların sorumluluklarını yasal olarak üstlenen sahip bir kişi veya kurumun olmaması yattığını söyledi. Bu konuya dair çözüm tartışmalarında, teknik bazı bilgilerin göz önünde bulundurulması mecburiyeti olduğuna da dikkat çeken Bakan Yumaklı, “Başıboş köpek sayısının 4 milyona yakın olduğu tahmin edilmektedir. Yıl içinde 1-2 defa doğum yapabilmeleri, her seferinde ortalama 6-8 yavru doğurmaları ve sürekli yer değiştirmeleri sebebiyle yerel yönetimlerce sağlıklı kayıt tutulamamakta ve net sayı belirlenememektedir. Bilimsel verilere göre, başıboş köpeklerin çoğalmalarının kontrol altına alınabilmesi, bir sene içinde toplam sayının yüzde 70’inin kısırlaştırılması ile mümkündür. Ancak son 5 yılda ortalama 260 bin, bir yılda en fazla 350 bin köpek kısırlaştırılabilmiştir” dedi. Ayrıca Türkiye’nin Dünya Sağlık Örgütü tarafından kuduz riski açısından yüksek risk kategorisinde tanımlandığını vurgulayan Yumaklı, özetle şu açıklamalarda bulundu: “Birçok ülke, ülkemize gelecek vatandaşlarına kuduz riskine ve başıboş köpeklerden kaynaklı tehlikelere karşı seyahat uyarısı yapmaktadır. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, evcil hayvanlar da dahil olmak üzere 2018-2022 yılları arasında kuduz riskli temas sayısı ortalama 267 bin iken, 2023 yılında bu sayı iki katına yakın artarak 438 bine ulaşmıştır. Bu tablonun insan hayatı ve sağlığı açısından ürkütücü boyutlarda olduğu aşikârdır. İçişleri Bakanlığı verilerine göre son 5 yılda hayvana çarpma ile gerçekleşen 3 bin 534 trafik kazasında 55 ölüm ve 5 bin 147 yaralanma vakası kayıtlara geçmiştir. 

İbrahim Yumaklı

UZMANLARI DİNLEYECEĞİZ

Bu soruna dair son günlerde kamuoyunda yapılan sağduyulu tüm tartışmalar, görüş ve öneriler, doğru çözüme ulaşmak için son derece değerlidir. Biliminsanları başta olmak üzere konunun uzmanlarının gerçekçi çözüm önerileri ve vatandaşımızın desteği ile ülkemizin bu sorunun da üstesinden geleceğine inanıyorum.”