Prof. Dr. Batum: Seçim, demokrasinin tek unusuru değil

Çanakkale Sanayicileri ve İşadamları Derneği (ÇASİAD) ile Türkiye-Avrupa Birliği Derneği Çanakkale Şubesi tarafından, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Anafartalar Yerleşkesi Süleyman Demirel Konferans Salonu'nda, ‘Türkiye ve AB’de Seçim Sistemleri’ konulu konferans düzenlendi. Konferansa konuşmacı olarak katılan Bahçeşehir Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süheyl Batum, AB'ye gireceğiz diye 2001 yılından beri çok önemli yasalar yapıldığına dikkati çekerek, “Türk hukukunun değişik yönleri, AB yolunda eksiklikler yaşıyordu. Bu eksikleri ortadan kaldırmak için çok önemli bir yol aldık. Başarılması çok zor bir yol katettik” dedi.

Prof. Dr. Batum, bunlar yapılırken bir takım sıkıntılar yaşandığına işaret ederek, 30 yıldır tartışılan bazı konuların parlamentoda 1 gecede karara bağlandığını, bunun da kötü bir şey olmadığını kaydetti. Seçim dönemlerinde, son zamanlarda Türkiye'de her şeyin tartışılmaya başlandığını da ifade eden Prof. Dr. Batum, “Konuşmalar yapılırken, kavramlar artık karıştırılmaya başlandı. Bütün sosyal kavramların ve kurumların yıllar içinde nitelik ve boyut değiştirdiği gibi demokrasi de değişti. Bugün demokrasiyi çok iyi algılamamız gerekir. Demokrasi kesinlikle sadece seçimle bir parlamento oluşturup iktidar olmak değildir. Dünyanın her rejiminde seçerek bir parlamento oluşturulabilir. Seçim demokrasinin en önemli, ama tek unsuru değildir” diye konuştu.

Prof.Dr. Süheyl Batum, demokrasilerde çoğulculuk, azınlıkların görüşlerinin değerlendirilmesi, temel hak ve özgürlükler, hukukun ve anayasanın üstünlüğünün olması gerektiğine de değinerek, “Seçim konusunda, Türkiye, gurur duyması gereken, çok önemli ayrıcalığa sahip ülkelerden birisi. Türkiye, seçimlerin meşrutiyetini sağlamış, yargıç güvencesine bağlamış çok sınırlı ve önemli ülkelerden bir tanesidir” dedi.

Prof. Dr. Batum, dünyanın her ülkesinde farklı bir seçim sisteminin uygulandığını da vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ama esas itibariyle iki tane büyük seçim sistemi vardır. Ya nispi temsil sistemi, yani ne kadar oy alırsan o kadar sandalyeye sahip olursun sistemi uygulanır. Ya da çoğunluk sistemi, yani bir fazla oy alırsın, milletvekilliğini veya Cumhurbaşkanlığı'nı alırsın sistemi uygulanır. Bizim sistemimiz, nispi temsildir. Hesaplama yöntemleri de, dünyada çok farklıdır. Türkiye'de, Belçikalı matematikçi Victor d’Hondt'un bulduğu kendi adıyla anılan sistemi uyguluyoruz. Ama, temelde barajlı nispi temsil sistemi. Düzeltici olarak sisteme yüzde 10 barajını eklemişiz. Bu haliyle dünyanın en inanılmaz sonuçlarını yaratan sistem haline dönüştü. Bizdeki sistem, dünyadaki tek model. Yüzde 34 oyla, neredeyse yüzde 70 sandalye verdiren bir sistem. Hemen değiştirmemiz gereken bir sistem. Bunun için yapmamız gereken iki şey var. Ya barajı biraz daha düşüreceğiz, ya da yargı denetimi altında ön seçim mutlaka getireceksiniz.”