Öztrak: Program aylık hedeflere ulaÅŸtı

Hazine Müsteşarı Faik Öztrak, Ekonomi Muhabirleri Derneği üyeleriyle yaptığı sohbet toplantısında, ekonomideki son gelişmelerle ilgili bilgi verdi. Öztrak, haziran ayı TÜFE rakamlarının öngörülenin altında, TEFE'de ise öngörülen seviyesinin yakalandığını belirtirken, "Bu da enflasyon konusunda tahminlerimizin gerçekleştiğini gösteriyor.

Ortalama aylık yüzde 2'lik hedefe yaklaÅŸtığımızı gösteriyor. Temel dengeler yerleÅŸtikçe enflasyon da tahminler seviyesinde gittiÄŸine göre, diÄŸer parametrelerin istikrara kavuÅŸmasını beklemek normal" ÅŸeklinde konuÅŸtu. Öztrak, yapısal reformların önemli bir kısmının sahibinin ilgili bakanlıklar olduÄŸunu söylerken, bu reformların Meclis'ten hızlı bir ÅŸekilde geçtiÄŸini ancak bunların altyapısının çok uzun yıllardır hazırlandığını kaydetti. Enflasyonu düşürme gayretinden faizler nedeniyle vazgeçilmesinin kesinlikle mümkün olmadığını belirten Öztrak, "Enflasyon sadece gelir dağılımı deÄŸil, birçok çarpık geliÅŸmeyi saklıyor. Enflasyon düşürme hedefi, "Faizin istikrara kavuÅŸması lazım ki reel sektör çalışsın. Kurun istikrara kavuÅŸması, güven ortamının geri gelmesi gerekiyor. Bu canlanmanın üçüncü çeyrekte oluÅŸması lazım. Güven üçüncü çeyreÄŸin sonu, dördüncü çeyreÄŸin başında tekrar gelmesini bekliyorum" dedi.  Bu ortamın aslında mayıs ayında yakalandığını, ancak haziran ve temmuz ayındaki dalgalanmalar nedeniyle bir gecikme yaÅŸandığını da ifade etti. Öztrak, "Programası gerektiÄŸini söylerken, likiditeyi artırmak için çalışmalarının sürdüğünü kaydetti.Â

Faiz konusunda önemli bir marjları bulunduğunu belirten Öztrak, faizler bu yıl ve önümüzdeki yıl öngörülenlerin üzerine çıksa da borcu sürdürülebilir olarak götürebileceklerini bildirdi. Faizlerin tahmin edilen enflasyonla uyumlu bir seviyeye gelmesi gerektiğini kaydeden Öztrak, hazirandan sonrası 12 ayda enflasyonun yüzde 35 seviyesine gelmesini beklediklerini belirtti. Öztrak, "Çok ciddi risk pirimleri ödüyoruz. Allah'tan çok uzun vadeli borçlanmıyoruz da bunun etkileri sınırlı kalıyor" dedi.

'MALİ VE REEL SEKTÖR BİRBİRİNDEN AYRI DÜŞÜNÜLEMEZ'

Ekonominin mali sektörle reel sektör arasında bir ayrım bulunmadığına işaret eden Öztrak, mali sektörün tasarrufları yatırımcılara aktaran bir boru olduğunu, bu boruda çatlak bulunması halinde reel sektöre kaynak gitmediğini belirtti. Öztrak, "Bir şeyi anlamamız lazım, Türkiye'de mali sektör ve reel sektör ayrı değil. Mali sektör reel sektöre kaynak aktaran bir ajan. Bu ajanı çalıştırırsanız reel sektör ayağa kalkar. Reel kesimi ihmal ederek hiçbir şeye ulaşamazsınız. Biz programın başından beri reel sektörü gözden uzak tutmadık. Çünkü biliyoruz ki bir sorun çıkarsa asıl oradan çıkacak. Yapmaya çalıştığımız bu sektörü biran önce derinleştirip alış-verişi tekrar artırmak" diye konuştu. Öztrak, güven ortamının sağlanması gerektiğini belirterek, reel sektör konusunda da bazı adımların atılması gerektiğini söyledi. Bu kapsamda bazı şirketlerin mali durumlarının incelenmesi gerektiğini kaydeden Öztrak, bunun helikopterle para atmak olarak da algılanmaması gerektiğine işaret etti. Kaynaklarla uyumlu bir şekilde reel sektöre destek verilmesi gerektiğini söyleyen Öztrak, dışarıdan sağlanan kredinin bir miktarının bu kapsamda ihracatçıya kaynak sağlanması için Eximbank'a aktarıldığını belirtti. Öztrak, aynı şekilde Halk Bankası'na önümüzdeki günlerde dış kaynaklardan bir miktar kaynak aktarma imkanı bulunulacağını bildirdi. Öztrak, "Faizin istikrara kavuşması lazım ki reel sektör çalışsın. Kurun istikrara kavuşması, güven ortamının geri gelmesi gerekiyor. Bu canlanmanın üçüncü çeyrekte oluşması lazım. Güven üçüncü çeyreğin sonu, dördüncü çeyreğin başında tekrar gelmesini bekliyorum" dedi. Bu ortamın aslında mayıs ayında yakalandığını, ancak haziran ve temmuz ayındaki dalgalanmalar nedeniyle bir gecikme yaşandığını da ifade etti.

Öztrak, enflasyonu artırmak suretiyle borç ödemek gibi bir yaklaşımlarının olmadığını söyledi.

Öztrak, faizlerle ilgili bir başka soru üzerine de, faizler konusunda önemli bir marjın bulunduğunu kaydederek, ''Yaptığımız sürdürülebilirlik çalışmaları içinde biz bu yıl ve önümüzdeki yıl, öngördüğümüzün çok üstünde faizlerle dahi borcu sürdürülebilir halde götürebiliriz'' dedi.

Ancak bir an önce faizlerin, özellikle reel faizlerin tahmin edilen enflasyonla uyumlu bir yere gelmesi gerektiğini Öztrak, şöyle devam etti:

''Nedir bu? Haziran'dan sonraki 12 ayda TÜFE'nin yüzde 35'ler civarında olacağını tahmin ediyoruz. 18 olan rakam da son kur hareketleri çerçevesinde 2. yarı için 1 puan yukarı gitti. Son açıklanan TÜFE kapsamında 19'lar civarında.''
Öztrak, faizlerin bir an önce düşürülmesini, istikrarında bir an önce yerine gelmesini saÄŸlayacağını kaydederken, bunun da büyük ölçüdeenflasyonist bekleyiÅŸlerin, kamunun borcunun döndürülebilirliÄŸiyle ilgili risk algılamalarının normale kavuÅŸmasına baÄŸlı olduÄŸunu söyledi.Â

Faik Öztrak, şu anda ciddi risk primlerinin ödendiğini kaydederek,''Yani gerçek faizin içine baktığımızda reel faizde çok yüksek risk primleri var. Allahtan çok uzun vadeli borçlanmıyoruz. Bu nedenle etkileri sınırlı kalıyor'' diye konuştu.
Firmaların ne durumda olduğuna ilişkin bir başka soruyu da Öztrak,firmaların durumlarının çeşitli anketler ve yayınlardan takip ettiklerini anlatırken, Türk firmalarının mali sektörden borçlanma oranlarının çok yüksek olmadığını söyledi. Teknolojisi iyi olan firmaların dış pazar bulmakta zorlanmadığını ifade eden Öztrak, özellikle beyaz eşya ve tekstil sektörlerinde durumun böyle olduğunu kaydetti. Öztrak, kurdaki gelişmelere paralel olarak belli problemler yaşandığını da anlattı.
Müsteşar Öztrak, reel sektör ve mali sektör arasındaki ilişkinin gevşemiş olduğunu, öbür taraftan da tasarrufçuyla mali sektör arasındaki ilişkinin iyi durumda olmadığını anlatırken, vadelerin giderek kısaldığını, faizlerin yükseldiğini söyledi. Bu durumun sistemin tamamındaki güvensizlikten kaynaklandığına işaret eden Öztrak, güven ortamının gelmesiyle durumun düzeleceğini kaydetti.
  Â
GELÄ°R DAÄžILIMI
  Â
Hazine Müsteşarı Öztrak, gelir dağılımı iyi olan bir ülkede insan kaynağına yatırım yapmanın kolay olacağını vurgularken, bu yatırım yapıldığında özellikle nüfusu genç ülkelerde ileriye dönük zenginlik kaynaklarının hazırlanacağını bildirdi.
Bu nedenle Türkiye'de gelir dağılımının önemli bir konu olduğuna dikkat çeken Öztrak, Türkiye'nin ileriye dönük en önemli varlığının genç nüfusu olduğunu söyledi.
Öztrak, özellikle toplumun yoksul kesimlerini çeşitli imkanların aktarılması gerektiğini ifade ederken, topluma motivasyonu kaybettirilmemesi gerektiğini ve özellikle de genç nüfusa gördüğü izlediği yaşamı asgari düzeyde de olsa vermeye çalışılması gerektiğini kaydetti.