Otobüs firmaları uykusuzluÄŸa duyarsız

Türk Uyku AraÅŸtırmaları DerneÄŸi'nin, bireysel nedenli trafik kazalarında alkolden sonra en fazla kaza nedeni olan gündüz uykusuna son vermek amacıyla otobüs firmalarına, ÅŸoförlerini testten geçirme önerisi, yanıtsız kaldı.Erciyes Ãœniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Ãœyesi ve Türk Uyku AraÅŸtırmaları DerneÄŸi Yönetim Kurulu Ãœyesi Doç. Dr.Murat Aksu, gündüz uykululuk halinin iÅŸ gücü kaybı, iÅŸ kazası, trafik kazaları gibi kiÅŸi ve toplumu zarara uÄŸratan sonuçlar ortaya çıkardığını kaydetti. Aksu, üniversitelerindeki uyku laboratuvarına baÅŸvuran kiÅŸilerin yüzde 84`ünde gündüz uykululuk haline rastlanıldığını, bu oranın kendini saÄŸlıklı hisseden kiÅŸilerde de küçümsenmeyecek oranda olduÄŸunu belirtti. ABD`de yapılan bir araÅŸtırmada gündüz uyuklamanın neden olduÄŸu trafik kazası sayısının yılda 120 bin olarak belirlendiÄŸini anlatan Aksu, "Bireysel nedenli trafik kazalarında alkolden sonra en fazla kaza nedeni gündüz uykusudur. KiÅŸiye ve topluma oldukça büyük zararı olan bu hastalığın tedavisi ne yazık ki ihmal ediliyor ya da umursanmıyor" dedi.  Aksu, gündüz uykusunun neden olduÄŸu trafik kazalarının ABD dışında son iki yıldan beri Fransa, Ä°talya ve Almanya`da da araÅŸtırma konusu olduÄŸuna iÅŸaret ederek, ÅŸunları söyledi:  "DerneÄŸimiz, özellikle uzun yol ÅŸoförlerinin gündüz uykusunun yolaçacağı kaza riskini gidermek için 8 ay önce otobüs firmaları ile temasa geçti. Uyku laboratuvarlarının bulunduÄŸu Ankara, Ä°stanbul ve Kayseri`de merkezleri olan 20 otobüs firmasına ÅŸoförlerinin uyku testinden geçirilmesi önerildi. Ancak, aradan geçen süre içinde bir tek firmadan dahi olumlu yanıt alamadık. Åžoförler, kendilerinde uyku hastalığı çıkarak iÅŸini kaybedeceÄŸi endiÅŸesi, firmalarda 196 milyon lira olan maliyet nedeni ile büyük önem taşıyan bu teste sıcak bakmıyorlar.  Oysa gündüz uykululuk halinin tedavisi çok kolay. Bir hafta içinde tedavisi sonuç veriyor, kiÅŸi kısa sürede tedavinin etkisini çok iyi hissettiÄŸi, daha dinç olduÄŸu için diÄŸer bazı hastalıkların aksine tedaviyi sonuna kadar devam ettiriyor. Maliyet konusunda ise ÅŸoförler zaten bir sosyal güvenlik kurumuna üye oldukları için bu test firmalara ek külfet getirmiyor. DerneÄŸimiz, her yıl binlerce can kaybına yol açan kazaların en aza indirilmesi için üzerine düşen görevi yapmaya hazır, tek isteÄŸimiz firmaların da duyarlı olması."     03.00-06.00 Ä°LE 14.00-16.00 SAATLERÄ° ARASINA DÄ°KKAT     Doç. Dr. Aksu, uyku hastalığı olsun, olmasın gündüz uyku arzusu olan, kendini iyi hissetmeyen kiÅŸilerin trafikte, özellikle belli saat dilimlerine çok fazla dikkat etmesi gerektiÄŸini belirterek, şöyle devam etti:  "Gündüz uyku arzusunun olduÄŸu saat dilimleri, gece uyuma ve sabahkalkma saatlerine göre kolayca hesap edilebilir. ÖrneÄŸin saat 24.00`deuyuyan, saat 07.00`de kalkan kiÅŸinin, bu saat diliminin yarısı olan 3.5 ile 12`yi toplaması durumunda gündüz en fazla uyku arzusu olduÄŸu saatin 15.30 olduÄŸu ortaya çıkar. Bu hesaba göre saat 23.00`de yatıp, 07.00`de kalkan bir kiÅŸinin gündüz uyku isteÄŸinin dorukta olduÄŸu saat 15.00`dir. Yatma ve kalkma alışkanlıklarına göre gündüz uykusunun en fazla istendiÄŸi saatler 14.00-16.00 arasıdır. Bu nedenle uykunun en yoÄŸun olduÄŸu 03.00- 06.00 ile 14.00-16.00 arası, trafikte en tehlikeli saatlerdir."       Aksu, gündüz uykululuk halinin en önemli belirtilerinin çaba harcamadan trafikte yolculuk sırasında, sınıf, iÅŸyeri gibi uygun olmayan ortamlarda uyuma, dikkat toplayamama, hızlı zeka aktivitesi gerektiren iÅŸlerde zorlanma, sabah kalkıldığı zaman kendini dinç etmeme olduÄŸunu bildirdi.  Aksu, ayrıca, diÄŸer hastalıklara baÄŸlı, sabahları baÅŸ aÄŸrısı, horlama, gece nefes durması, ağız kuruluÄŸu, cinsel fonksiyonlarda azalma, akÅŸam ve gece saatlerinde bacaklarda huzursuzluk ve buna baÄŸlıgezme isteÄŸi, uyurken çok hareketli olma, aniden başın düşmesi, uykuyadalarken ve uyanırken kol ve bacağı hareket ettirememe gibi sorunlarında gündüz uykululuk halinin belirtileri olduÄŸunu söyledi.      Â