Milli Eğitim ihalelerinde yolsuzluk uyarısı

DDK'nın, Temel Eğitim Programı'nın uygulamalarına ilişkin yürüttüğü inceleme tamamlanarak rapor halinde yayınlandı.

 

DDK'nın hazırladığı raporda, MEB'in Dünya Bankası kredi desteğiyle yürüttüğü ve 8 yıllık zorunlu eğitimin altyapısına yönelik uygulanan "Temel Eğitim Programı"nın "savsaklandığını" ortaya koydu.

 

Raporda, "Dünya Bankası ihale kurallarına göre, satın alınacak mal ya da hizmetin keşif bedeli açıklanmamaktadır. Yüklenicilerin, idarece gizli tutulması gereken keşif bedellerine bu ölçüde yakın fiyat verebilmelerinin, yaşamın doğal akışına çok uygun olmadığı düşünülmektedir" denildi.

 

DDK, ihalelerin zamanında bitirilmediğini, Temel Eğitim Programı için istihdam edilen personelin dil bilmediğini, ihalelerin gizli tutulması gereken keşif bedele yakın ücretle sonuçlandırıldığını, "tarih olan" teknolojinin satın alındığını bildirdi.

 

Rapora göre, 8 yıllık zorunlu eğitimin altyapısına yönelik en önemli uygulama olan Program'da istenilen hedeflere ulaşılamadığı kaydedildi.

 

Özellikle dış kredilerin kullanılmasına ilişkin sorunlar yaşandığı ve sözkonusu kredilerin özenle kullanılmadığı belirtilen raporda, tespit edilen MEB'in eksiklikleri şöyle sıralandı:

 

Ä°HALELER-KREDÄ°LER

 

" Dünya Bankası ihale kurallarına göre, satın alınacak mal ya da hizmetin keşif bedeli açıklanmamaktadır. Yüklenicilerin, idarece gizli tutulması gereken keşif bedellerine bu ölçüde yakın fiyat verebilmelerinin, yaşamın doğal akışına çok uygun olmadığı düşünülmektedir.

 

 Dış kredilerin ülke ekonomisine getirdiği yük dikkate alınarak, bu kaynağa zorunlu durumlarda başvurulmalı, zamanında, yerinde ve en yüksek yararı sağlayacak biçimde kullanılmasına özen gösterilmeli, uygulama izlenmeli ve karşılaşılacak sorunlar gecikilmeksizin giderilmelidir. Ancak, sekiz yıllık kesintisiz zorunlu temel eğitim programının yaşama geçirilebilmesi için alınan dış kredilerin özenli kullanıldığını söyleyebilmek olanağı yoktur.

 

DÄ°L BÄ°LMESÄ° GEREKENLER KURS ALIYOR

 

 Bakanlıkta dış kaynaklı kredileri yönetmek üzere oluşturulan birimler ve görevlendirilen personel çok sık değiştirilmiştir. Bu nedenle; dış kaynaklı projelerin düzenli bir biçimde yönetilebilmesi için gerekli olan bilgi birikimi, deneyim ve gelenek oluşamamıştır.

 

Proje Koordinasyon Merkezinin görevi, dış kaynaklı kredileri yönetmek olan bir birimde çalışacak personelin; krediyi veren kuruluşun mevzuatını ve dilini biliyor olması gerekmektedir. Oysa, ne Bakan onayı ile görevlendirilen personelde ne de sözleşmeli olarak göreve alınanlarda, yabancı dil bilme koşulu aranmamakta, görevlendirme sonrasında dil kurslarına gönderilerek yabancı dil öğretilmeye çalışılmaktadır.

 Personelin, deneyim kazandıkça görevden alınarak yenilerinin atanması, hizmetin sürekli olarak deneyimsiz personel eliyle gördürülmesine ve dolayısıyla niteliğinin düşmesine yol açmaktadır.

 

 İhale sürecinde gecikmeler olmuştur. Bir hizmete karar verilip, Bakan onayı alındıktan sonra başlayan süreç, 100 - 300 gün sonra ancak ihale yapılabilecek düzeye getirilebilmektedir.

 

 Milli Eğitim Bakanlığı il özel idarelerince gerçekleştirilen ilköğretim yatırımlarını, izleme formları aracılığıyla izlemeye çalışmaktadır. Raporlar özenli gönderilmemektedir. Formlar aracılığıyla toplanan bilgiler ise raporlamaya elverişli bir biçimde derlenmediği için yatırımlardaki aksaklıklar ve nedenleri konusunda yeterli bilgiye ulaşılamamaktadır.

 

 262 ihale sözleşmesinin; 40'ı cezalı, 88'i süre uzatımı verilerek sürdürülmüş, 21'i fesih, 21'i ise tasfiye ile sonuçlanmış, yalnızca 92'si süresinde bitirilebilmiştir.

 

 Eğitimin aksamadan yürütülebilmesi için, okulların bakım ve onarımlarının tatil dönemlerinde başlatılıp bitirilebilmelidir. Bu yapılmamış, eğitim döneminde onarımlara gidilmiştir. İki ayda bitirilecek onarımlar iki yılda bitirilmektedir.

  Dünya Bankası ihale kurallarına göre, satın alınacak mal ya da hizmetin keşif bedeli açıklanmamaktadır. Yüklenicilerin, idarece gizli tutulması gereken keşif bedellerine bu ölçüde yakın fiyat verebilmelerinin, yaşamın doğal akışına çok uygun olmadığı düşünülmektedir.

 

 Kitap, kırtasiye, video film vb. eğitim araç/gerecinin alınması ve dağıtılmasında önemli sorunlarla karşılaşılmıştır. 9 ildeki 274 kırsal kesim ilköğretim okulunda öğrenim gören 24.443 öğrenciye tek merkezden eğitim materyalinin ulaştırılması işi, iki yıl sonra sonuçlandırılabilmiştir.

 

 Dağıtılmak üzere alınan kitapların bir bölümünde Talim Terbiye Kurulu'nun onayı olmadığı anlaşılmış, dağıtılmasından vazgeçilmek zorunda kalınmıştır.Â

 

 Şartnamenin hazırlanması ile ihale ve sözleşmelerin imzalanması arasındaki sürenin uzun olması, bu arada gelişen teknolojinin şartnameye yansıtılamamasına; ihalenin yapılması ile hizmete sunulması arasında uzun zaman geçmesi ise, eskimiş teknolojiye daha çok bedel ödenmesine yol açmıştır.

 

 PKM kayıtlarına göre, videolar 57 gün gecikmeli olarak 31.12.2001 tarihinde; kasetler ise 103 gün gecikmeli olarak 30.04.2002 tarihinde dağıtılabilmiştir. Bu sürede video teknolojisi yerini bilgisayara bırakmıştır.

 

 Bilgisayar destekli eğitim verebilecek branş öğretmeni yetiştirilemediği için yaklaşık 35.000-40.000 dolar (bilgisayar dahil) harcanarak kurulan BT sınıflarında bilgisayar destekli eğitim yapılamamakta; bu sınıflar, eğer okulda bilgisayar kullanabilen öğretmen bulunabiliyorsa, bilgisayar okur yazarlığı öğretilmesinde kullanılmaktadır."