Mağazacılıkta durmak düşmektir

Büyüme kararı alan MUSTAFA TAVİLOĞLU krizde yaygınlaşacağız, diyor.

Kemerlerin sıkıldığı dönemlerde tüketici bazı mallardan feragat eder. Genellikle de ilk sırada lüks tüketim vardır. Kısıntıya takılan kalemlerin içindedir giyim de. Sokağın ekonomi kulislerine bakılırsa perakende giyim sektörü için kırmızı ışıklar yanıyor. Harıl harıl indirimler, kampanyalar da buna işaret ediyor. Ama krizi fırsata çevirmek de bir beceri. Parekende mağazacılıkta yaptığı yeniliklerle dikkati çeken Mustafa Taviloğlu sahibi olduğu Mudo Mağazaları'nda sanki krizin kokusunu almış gibi, herkesten önce indirime gitti. ‘‘Fırtına geliyorsa tedbirini alacaksın’’ diyor. Peki uzun süreli fırtınalara karşı tedbirleri neler? İşte kriz işte Taviloğlu.

Durup dururken krizden (Kara Çarşamba) bir hafta önce yüzde 50 indirime gittiniz. Birileri size bir şeyler mi fısıldadı?

Hayatımda Ankara'ya ya sekiz ya on kere gitmişimdir. Meclis'e hiç girmedim. Kimse de kulağıma bir şey fısıldamadı. Piyasada durgunluk, talepte bir azalma vardı. Malımızı ölçtük, zamana baktık, harekete geçme vaktinin geldiğini gördük. Ve sadece 7 gün geçerli olmak üzere indirime gittik. Koku almak zorundayız. Fırtına geliyorsa, tedbirini alacaksın.

Fırtına devam ediyor, 2001'de özellikle perakendecilik sektörünü vuracağı söyleniyor.

Bence bir rüzgar esti, geçti. Burası Türkiye. Nasıl stresle yaşayabiliyorsak, Türkiye'nin öngörülemezleriyle de yaşamayı becerebilmeliyiz. Fırsatlar ülkesinde yaşıyoruz. Fırsatların olduğu ülkelerde, riskler de vardır. 2001'de bir daralma olacağını varsayıyorum. Ama bizim iş kolumuzda, mağazacılıkta durmak düşmek demektir!

5 BÜYÜK PROJE VAR

Birçok girişimci 2001'e yatırım yapmama kararı alarak girdi. Sizin tedbirleriniz ne olacak?

- Giderlerimizi kısacağız. Enflasyonun düşük olacağı varsayımına göre yatırımlarımızı programladık. İş Bankası kulelerinde bir mağaza açacağız. Marmaris'te bir Mudo City açıyoruz. Marmaris'teki mağazamızı Mudo Marina olarak yeniliyoruz. Bursa'da 2000 metrekarelik bir Mudo City açağız. Profilo Alışveriş Merkezi'nde bin metrekarelik bir mağaza projemiz var. Antalya'ya da açılacağız.

Bu yıl ne gibi radikal çıkışlarınız olacak?

- İnsanların fiyata karşılık ne aldıklarına dikkat etmelerini arzuluyorum. Değeri 10 lira olan bir malı, size 100 lira deyip 50 liraya vermişler, bunun ne kıymeti var? 10 liralık bir malı 9 liraya alabilir misiniz? Biz bunu yapacağız. Dünyadaki trend de bu zaten.

Mudo Garaj'da bir yenilik düşünüyor musunuz?

- Mudo Garaj kendi içinde bir konsept. Mudo Garaj'ın içinde çok şık bir butik açacağız. Garaj İstanbul'a özgü. Vitrin yok, teşhir anlayışı yok... Bunlar fiyata yansıyor. Fiyatlar çok düşüyor. Çok moda ürün de olabiliyor, modası geçmiş ürün de, çok uç ürünler de olabiliyor. Garajdaki partnerlerimizi arttırdık. Çok daha çeşit, kaliteli ve ucuz ürünle tüketiciyi şaşırtmayı hedefliyoruz.

Beymen bir ürün alana diğeri bedava gibi bir indirim kampanyası yaptı ve çok tutuldu. Siz kademeli fiyat indirimleri yapıyorsunuz. Bütün bu indirim stratejilerinden hangisi daha etkili?

- Dünyada çok çeşitli indirim stratejileri var. Amerika indirim cennetidir. Bir alana iki tane de verilir, bir alan ikinci aldığının yarısını öder, hatta bu bütün sene devam eder. Tüketici kaliteli ürünü, ucuz fiyata istiyor. Hangi stratejiyi uygularsanız, uygulayın bu değişmez.

Neden bugüne kadar böyle indirimler yapmadınız peki?

- Çünkü o hacmi yakalayacak metrekarelere gelmemiştik. Ben 11 yıl önce de böyle indirimler yapmıştım. Üç gün süren indirimler...

7 gün indirim kararını bir gecede aldınız ve ertesi gün İstanbul, Ankara sokakları Mudo 7 gün indirimi billboardlarıyla kaplıydı. One Man Show gibi. Yönetici bir ekibiniz yok. Bu sizin mağazacılık kuralınız mı? İşler böyle daha mı kolay yürüyor?

- Ön plandayım diye one man show olarak biliniyor. Mağazacılık aile şirketleridir, aile gibi yönetilmezse, sahiplik duygusu olmazsa işler yürümez. 30 senedir Mudo varlığını sürdürüyorsa bunu bir kişiye mal etmek haksızlık olur. Mudo'nun tarihinde gelmiş geçmiş, burada şehit olmuş önemli kahramanlar var. Rejisör benim belki ama burada fevkalade güçlü bir oyuncu kadrosu var. Akademi diye bir programımız var. 28 yaşını aşmamış, en az bir dili çok iyi okuyup konuşabilen, dünyalı bakış açısına sahip gençlerimizi seçtik. 800'den fazla aday arasında elediğimiz bu 20 kişi Mudo'nun geleceğini oluşturacak. Bilgi üniversitesi, Management Center Türkiye, Sosyal Eğitim Danışmanlık ve AK'S Danışmanlık'la birlikte bu gençleri eğitim programlarına aldık. Kendi oğlumla birlikte ilerde Mudo'ya ortak olacak genç kız ve genç erkekleri yetiştiriyoruz.

ANKARALILAR ALIŞACAK

Marka olmayanın krizde yaşamını sürdürmesi şansı yüzde kaç?

- Çok zor. Bunun örneklerini Fransa ve Amerika'da da görüyoruz. Rekabet karşısında küçük firmaların dayanması zor. Bizim de büyümeden başka şansımız yok. Yabancıların yanında Türkiye'de haksızlığına uğruyoruz. Sermayeyi pahalı mal ediyoruz. Haksız rekabete uğruyoruz. Müteşebbis olarak çok pahalı maliyetlerle karşı karşıyayız. Yabancı şirketler teşvikle sizin yerinize kurulup, fiyat kırarak mal satıyor. Bu iş kolu bu rekabet karşısında nasıl gelişir, bunu düşünmek lazım. Bundan en az zarar görecek belki biziz. Ama küçük firmalar çekilmek zorunda kalacaklar...

Yabancı ortak arıyor musunuz?

- Neden olmasın. Büyümenin en önemli unsuru birleşmektir. Görüştüğümüz şirketler var.

Ankara'da Mudo'nun en büyük mağazasını açtınız. Ama Ankara'nın dışında bir alışveriş merkezine. Oysa Ankaralılar alışveriş için en fazla 15 dakika uzağa giderler. Bunu bir taktik hatası olarak görüyor musunuz?

- Ankara lisanına uzağız. Hepsi evinin altında mağaza istiyor. 4 bin metrekarelik yeri Kızılay Meydanı'nda bulmamız mümkün değildi. Ama gidecekler. Nitekim geçtiğimiz yıla oranla mağaza satışları yüzde 80 arttı. Bu alışkanlığı doğru mal, alınabilir fiyatla kıracağız. Ankaralılar'ın kendilerini uzaklık kompleksinden kurtarmaları gerekiyor.

Bu yıl ne kadar büyüyeceksiniz?

- Yüzde 12 büyüme kararı aldık. Burası Türkiye. Karşıdan ne çıkacağı belli değil. Biz 35 senedir bu yolda araba kullandığımız için, lastiğe çivi de batsa, gidiyoruz. En hesabımızı kitabımızı yaptığımız sene karşımıza büyük bir çukur çıktı. Çukura düştük ve çıktık. Allahtan frenli gidiyorduk.

Dünyada mağazacılık nasıl bir dönemden geçiyor?

- Partnershipler olmaya başladı. O alışveriş merkezini veriyor, ben malımı koyuyorum. Marka-bina birleşiyor. Böyle ortaklıklar yapılıyor.

AMERİKA İNDİRİM CENNETİ

Amerika'da yağmur yağdı indirim, hava açtı indirim, bal kabağı indirimi, şükran indirimi, anneler, babalar günü indirimi, sezon indirimi, sezon sonu indirimi, sezon ortası indirimi, kar yağdı, kar temizlendi indirimi... Biz de ilginç indirimler yapacağız. Kriz olmadığı zamanlar bile indirim yapılır. Amerika'da kriz mi var?

TÜRKİYE’YE GÜVENİYORUM

Türkiye geleceğin en önemli ülkesi. Heyecanı kaybetmemek gerek. Para kaybetmek, sıhat kaybetmek çok önemli bir şeydir. Fakat moral kaybedildi mi herşey kaybedilir. Bugün talep daralacaksa, yarın artacaktır. Hala Türkiye'yi fırsatların en fazla oluduğu ülke olarak görüyorum. İş kolumu çok önemsiyorum. Markama güveniyorum.

Bu üçü birleştiği zaman kriz alt edilir.