Koronavirüs varyantı nedir, ne demek? Koronavirüste viral varyant hakkında merak edilenler

Koronavirüste mutasyon virüs son gelişmeler ile takip ediliyor. Türkiye'de görülen mutasyon virüs etkisini sürdürürken kritik açıklama Sağlık Bakanı Koca'dan geldi. Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısı sonrası açıklama yapan Koca, Türkiye'de tespit edilen mutasyona ilişkin, "Bunlardan 263 tanesi İngiltere varyantı, 23 tanesi G. Afrika varyantı, 106 tane kökeni belli olmayan varyant tespit edilmiştir." ifadesini kullandı. Öte yandan, uzmanlara göre, yeni varyantların ortaya çıkması ya da bunların değişmeye devam etmesi beklenmedik bir şey değil.

BAKAN KOCA'DAN MUTASYON AÇIKLAMASI

Bakan Koca Bilim Kurulu Toplantısı sonrası yaptığı açıklamada, şunları kaydetti;

Önemli mutasyonları ve etkilerini yakından takip ediyoruz. Bunlardan 263 tanesi İngiltere varyantı, 23 tanesi G. Afrika varyantı, 106 tane kökeni belli olmayan varyant tespit edilmiştir.

İngiltere'de başlayan mutasyonun hastalığın seyrinde değişiklik yapmamakla birlikte bulaşıcılığı artırdığına dair önemli bulgular var. Mutasyonların varlığı kısıtlamalarla ilgili takvimimizi de etkiliyor.

Mutasyonların salgının seyrine etkisine fazla olduğunu biliyoruz ama ülkemizde bölgesel farklılığa yol açmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu mutasyon sayıları giderek artmaya devam ediyor ama vaka sayılarında önemli oranda bir etkisinin şu an olmadığını görüyoruz.

Son 2 hafta vaka artışının olduğunu genel olarak görüyoruz. Mutasyonun olduğu bölgede daha yoğun bir artış şeklinde gözlemimiz yok. Halen virülansı üzerinde bir etkisinin olmadığını biliyoruz. Ama G. Afrika ve Brezilya için farklı birtakım yaklaşımlar söz konusu. Net bir şey şu anda söylemiyoruz.

VİRAL VARYANT NEDİR?

Bazı özellikleriyle grubundan ya da ana tipten sapmış herhangi bir şey; varyant olarak adlandırılır.Bir virüsün genetik kodunda meydana gelen çok küçük değişiklikler sonucu ortaya çıkan yeni türlerine viral varyant deniyor. Her genetik değişim bir dizi varyant anlamını taşır.Covid-19 vakaları dünyada artışını sürdürürken çok sayıda genetik mutasyon ve çok sayıda viral varyant ortaya çıktı. Uzmanlara göre, yeni varyantların ortaya çıkması ya da bunların değişmeye devam etmesi beklenmedik bir şey değil. 

Koronavirüste yeni varyantların özellikleri

Cambridge Üniversitesi'nden Dr Ravindra Gupta, daha önce yapılan araştırmaların son varyantta da bulunan bir mutasyonun virüsü daha bulaştırıcı kıldığını belirtiyor.

İngiltere'de ortaya çıkan yeni varyantta virüs insan hücrelerine daha kolay tutunabiliyor.

Yüzde 70 daha hızlı yayılan ve 60 yaş üzeri kişilerde yüzde 30-40 daha öldürücü olan tipin, aşılara karşı daha dirençli hale geldiğinden endişe ediliyor.
Aşılar üzerinde çalışan bilim insanları, geliştirdikleri formülün yeni varyantlar üzerinde de etkili olacağını düşünse de aşıların etkisini yitirme ihtimali üzerine de çalışılıyor.

VARYANTTA ÖLÜM ORANI YÜKSEK Mİ?

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Gülay Ergin Okay koronavirüs varyantı ile ilgili şu bilgileri paylaştı;

Bir virüs ne kadar çok dolaşır ve çoğalırsa o kadar çok mutasyon oluşarak virüste değişikliğe neden olur. Bu değişiklikler bazen, orijinal virüse kıyasla ortamına daha iyi adapte olan bir virüs varyantına neden olabilir. Bazı mutasyonlar ise virüslerin bir takım özelliklerinde değişime neden olabilir. Örneğin, daha kolay yayılabilir veya daha şiddetli hastalığa neden olabilir hale gelebilirler.

Bazı virüsler hızlı, bazıları ise daha yavaş değişir. COVID-19'a neden olan virüs olan SARS-CoV-2, HIV veya influenza virüslerine göre daha yavaş değişme eğilimindedir. Bu, kısmen virüsün kendi kopyalarını çıkardığı zaman "hataları" düzeltebilen "yeniden okuma mekanizması" ile açıklanabilir.
SARS-CoV-2 dahil tüm virüslerin zaman içerisinde değişimi beklenen bir durumdur. Ancak önemli sonuçlar doğurabilecek değişimler açısından bu virüsler yakından izlenmektedir. Şu ana kadar bu virüsün yüzlerce varyasyonu dünya çapında tanımlandı.

Virüste meydana gelen mutasyonların virüsün özelliklerinde bazen hiçbir etkisi olmayabilir ya da çok az etkisi vardır. Mutasyonların virüsün genetik materyalinde nerede bulunduğuna bağlı olarak, virüsün bulaşma veya klinik şiddeti (daha ciddi hastalığa neden olabilir) gibi bir takım özelliklerini değiştirebilirler. İngiltere’de ortaya çıkan varyant diğer varyantlara göre daha kolay ve hızlı yayılıyor gibi görünüyor. Bu varyant ilk olarak Eylül 2020'de tespit edildi ve şu anda Londra ve güneydoğu İngiltere'de oldukça yaygın olarak görülmektedir. O zamandan beri dünyanın birçok ülkesinde de tespit edildi. Güney Afrika'da, İngiltere'de tespit edilen varyanttan bağımsız olarak başka bir varyant daha ortaya çıktı. İlk olarak Ekim ayı başında tespit edilen bu varyantın bazı mutasyonlarının İngiltere’de tespit edilen varyantla ortak olduğu görüldü. Bu varyant da daha kolay ve hızlı yayılıyor gibi görünüyor.

Şu ana kadar SARS-CoV-2 varyantlarının daha şiddetli hastalığa veya artmış ölüm riskine neden olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur.