Kaderlerini bu fotoğraf belirleyecek
Güncelleme Tarihi:
Brezilya Amazonları'nda yaşayan ve geçtiğimiz günlerde keşfedilen bir kabile gözlerin bir kez daha dünyanın tanımadığı yerlilere dönmesine neden oldu. Uzmanlar artan ilginin bu halkların haklarının korunması için gerekenin yapılmasıyla sonuçlanacağını umuyor.
BAMBAŞKA BİR DÜNYANIN İNSANLARI
Bir zamanlar Brezilya Amazonları’nda yaşayan Yanomami yerlileriyle ilk kez, 20’nci yüzyılın ikinci yarısında temasa geçildiği düşünülüyordu. Kabilenin halkının beşte birinin beşte biri, altın madencilerinin bulaştırdığı hastalıklar nedeniyle öldü.
Şimdi, Brezilya’nın Peru sınırındaki yağmur ormanlarında yaşayan bir kabileye ait havadan çekilmiş fotoğrafların ve video görüntülerinin yayınlanmasından kısa süre sonra kabile halklarının haklarının savunuculuğunu yapan Survival International örgütü, Brezilya’nın kuzeyinde bulunan Roraima eyaletinde hala bir grup temas kurulmamış Yanomami yerlisi yaşadığını açıkladı.
Moxatetéu halkı, Brezilya’nın yasadışı altın arayanların en yoğun olduğu bölgede yaşıyor. Eğer madenciler bölgeden en kısa sürede uzaklaştırılmazsa, Yanomamiler’le temasa geçip yerlilere zarar verebilirler. Temasa geçilen Yanomamiler’in sözcüsü Davi Kopenawa geçtiğimiz günlerde Survival’a yaptığı açıklamada “Henüz temasa geçilmemiş çok sayıda yerli var… Ben, dünyayı hiç tanımamış olan akrabalarıma yardımcı olmak istiyorum. Onlar beyaz adamın dünyasını hiç görmediler” dedi.
Yürütülen uluslararası bir kampanyayla, 1992 yılında Yanomami Parkı’nın açıldı. Brezilya Yerlilerle İlişkiler Bakanlığı’nda görevli Carlos Meirelles ise Survival’a “Moxatetéu halkı gerçekten var. Bana sorarsanız Yanomami Parkı’nda hala dünyayla temas sağlamamış birden fazla kabile var” açıklamasını yaptı.
Moxatetéu, bugün dünya çapında hala temas kurulmamış 100 kabileden biri. Uzmanlar, bugün Brezilya yağmur ormanlarında yaklaşık 70, Peru da ise 15 tane dünyadan habersiz kabile olduğunu tahmin ediyor. Yer şekilleri ve dokusu nedeniyle Batı Papua konusunda bir tahminde bulunmak ise kolay değil.
Bu kabileler hakkında çok şey bilinmiyor. Ancak araba, banka, telefon, devlet kavramı, internet, ABD Başkanı Barack Obama’nın politikaları ve oduncuların ormanlarını neden kestiğini bilmediklerini tahmin etmek zor değil.
Brezilya’nın Enawene Nawe kabilesinden bir kişi, kabilesi 1974’te dünyayla temasa ilk geçtiğinde “Orman tahribi konusunda bilgimiz yoktu” açıklamasını yapmıştı. Yerli, “Traktörlerin varlığından haberdar değildik, ağaçları kesmeye çalışan elektrikli testereler konusunda bir bilgimiz yoktu” demişti.
Bunun dışında kabile halklarının, dilleri, isimleri, umutları ya da duaları yani hayatları hakkında söyleyeceğimiz her şey spekülasyondan öteye geçmiyor. Ancak geçen hafta yayımlanan fotoğraflar en azından varlıklarıyla ilgili spekülasyonlara bir nokta koyuyor.
Survival International’ın saha ve araştırma direktörü Fiona Watson, “Bu fotoğraflar Yanomamilerin hayatta ve sağlıklı olduğunun kesin kanıtıdır” dedi. Watson, “Böylece bazılarının bu insanların Amazon’da petrol arama çalışmalarını engellemek isteyen çevreciler tarafından uydurulduğu fikri de yalanlanmış oldu” dedi.
Dahası fotoğraflar temas edilmemiş hakların yaşadığı topraklarının sınırlarının tanımlanması ve uluslararası hukuk kapsamında korunması için uluslararası kampanyalar düzenleyenlerin de işine yarıyor.
Survival’ın direktörü Stephen Corry bu tavır değişikliğinin kabilelerin yaşam tarzlarını korumalarına katkıda bulunacağına inanıyor. “Çoğu zaman temasa geçilmemiş kabileler ‘geri kalmış’ ya da ‘uygarlaşmamış’ olarak nitelendiriliyor çünkü sanayileşmiş toplumlardan farklı bir hayat yaşamayı tercih ediyorlar. Ama asıl geri kalmış olan bu fikirdir” dedi.
National Geographic araştırmacısı, ABD’li etno-botanikçi Wade Davis, “Bu kültürlerin var olduğunu bilmek bile insanın sosyal ve ruhani buluşlar için kullandığı hayal gücünün ne kadar geniş, akıcı ve sonsuz olduğunu bize hatırlatıyor” dedi.
Zengin kaynakların bulunduğu toprakları ele geçirmeye kararlı olanlar için kültürel çeşitlilik hiçbir zaman kafa yorulması gereken bir nokta olmadı. Kristof Kolomb, 1492’de kıtaya ayak bastığında Brezilya’da birkaç milyon yerli yaşadığı tahmin ediliyordu. Bugün bu rakam 650 bine indi. Bu kişilerin birçoğu bağışıklıkları olmayan hastalıklarla karşı karşıya kalmaları dolayısıyla hayatlarını kaybetti. Bugün de ilk temasın ardından kabile halklarının neredeyse yarısının ölmesi sık rastlanan bir durum.
http://twitter.com/HurriyetPlanet