Kaderleri İstanbul'da çiziliyor
Güncelleme Tarihi:
İstanbul’da Ortaköy ile Beşiktaş’ı birbirine bağlayan ana caddede yine olağanüstü güvenlik önlemleri var. İstanbullular, artık bu tanıdık sahneyi iyi biliyor. Ancak meraklı gözlerle Çırağan Sarayı’nın önünden geçerken, “bu kez ne var” der gibi bakıyorlar.
İşte bugün İstanbul’da Türkiye’ye çok uzak iki ülkenin kaderi çiziliyor: Afganistan ve Pakistan.
Hem bu coğrafi uzaklık hem de içerideki yoğun gündem nedeniyle bu iki ülke Türkiye'nin radar ekranında pek yer almıyor.
İSTANBUL'DAKİ KRİTİK ZİRVEDEN KARELER / FOTO GALERİ
KRİTİK ZAMANLAMA, KRİTİK GÖRÜŞME
Ancak stratejik önemi büyük olan ve tarihsel olarak da dünyadaki güç mücadelelerinin birincil sahnesi olan bu bölgenin kaderi, bugün ve yarın İstanbul'da düzenlenen toplantılarda çiziliyor.
İstanbul'da bugün Türkiye-Afganistan-Pakistan Altıncı Üçlü Zirve Toplantısı düzenleniyor. Yarın da Afganistan İçin İstanbul Konferansı toplanacak.
Bu iki görüşme de oldukça kritik bir dönemde yapılıyor. ABD, 2014 yılında Afganistan'daki askerlerini tamamen çekmeyi hedefliyor.
Ancak Afganistan'daki durum pek iç açıcı değil. El Kaide lideri Usame bin Ladin'in Pakistan’da öldürülmüş olmasına rağmen, Afganistan'da etkili olan aşırı İslamcı örgütlerin saldırıları hız kesmeden sürüyor.
YENİ TEHDİT HAKKANİ
El Kaide etkisini kaybetmiş görünse de Taliban gücünü koruyor ve dahası 1970'lerde kurulan Hakkani örgütü de son dönemde düzenlediği eylemlerle ağırlığını hissettiriyor.
İşte İstanbul'daki toplantılar da böylesine kritik bir zamanda yapılıyor.
Afganistan ve Pakistan'ın arası, Eylül ayında Afganistan'ın eski lideri Burhaneddin Rabbani'nin öldürülmesinden bu yana açık.
Türkiye'nin bu toplantılardaki amacı da "iki komşu ülke arasındaki görüş ayrılıklarını gidermek".
İŞBİRLİĞİ VURGUSU
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün ev sahipliğinde yapılan bugünkü zirveye Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ve Pakistan Cumhurbaşkanı Asif Ali Zerdari katılıyor.
Rabbani suikastından bu yana Zerdari ile Karzai ilk kez bir araya geliyor. Gül'ün sabah saatlerinde iki lider ile ayrı ayrı görüşmesinin ardından üçlü zirveye geçildi.
Üç lider, güvenlik işbirliği alanında anlaşmalara imza koyacak. Türkiye, bu anlaşmaların "terörle mücadelede sınır ötesi işbirliğini" artırmasını umuyor.
Afganistan ile Pakistan arasındaki temel sorun da güvenlik ve dolayısıyla artan terör olayları.
Afganistan, son dönemde Rabbani'nin yanı sıra diğer üst düzey liderlerine yönelik suikast ve suikast girişimlerinden Pakistan'ın himayesi altında olduğunu söylediği örgütleri sorumlu tutuyor.
Pakistan ise bu iddiaları reddediyor.
PAKİSTAN SIKI MARKAJDA
Pakistan'ı başta Hakkani olmak üzere aşırı İslamcı örgütleri destelemekle suçlayan tek ülke Afganistan da değil.
ABD'de son dönemde Pakistan üzerindeki baskısını artırmış durumda.
Hatta bazı ABD'li yetkililer, Pakistan'ı açık açık tehdit etmekten de geri kalmıyor.
Pakistan ile ABD arasındaki tansiyonun iyice yükselmesi de İstanbul'daki temasların önemini artıran bir diğer gelişme.
Son birkaç ay öncesine kadar adı pek duyulmayan ancak kısa bir süreden beri ABD'nin dış güvenlik tehditleri sıralamasında üst sıralarda yer almaya başlayan Hakkani örgütüyle mücadelenin bugün olduğu kadar yarınki konferansa da damgasını vurması bekleniyor.
CLINTON GELMİYOR
ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton da yarınki konferansa katılmayı planlıyordu. Ancak sabaha karşı Washington'dan yapılan açıklamada, Clinton'ın annesinin rahatsızlığından dolayı İstanbul ve öncesinde gideceği Londra seyahatlerini iptal ettiği belirtildi.
Yine de ABD'nin Afganistan ve Pakistan konusundaki en üst düzey isimleriyle toplantıya katılması bekleniyor.
ABD, bu toplantılara büyük önem veriyor. Türkiye'nin de Afganistan ile Pakistan konusunda devreye girmiş olmasından dolayı büyük mutluluk duyuyor.
ABD'li bir yetkili, "İstanbul toplantıları; Afganistan'ın komşularının, istikrarlı, güvenli ve ekonomik açıdan ayaklarının üzerinde duran bir Afganistan'ın ortaya çıkması yönündeki kararlılıkları ile Afganların önderliğinde kurulacak bir uzlaşmaya, Afgan güvenlik liderliğinin dönüşümüne ve ortak bir bölgesel ekonomik vizyon kurulmasına desteklerini yeniden vurgulayacakları bir fırsat olarak görülüyor" dedi.
ABD VE İRAN AYNI MASADA
Yarınki konferansın açılışı Gül ve Karzai tarafından yapılacak.
Konferansa, Pakistan, İran, Türkmenistan, Özbekistan, Tacikistan, Çin, Rusya, Hindistan, Kazakistan, Kırgızistan, BAE, Suudi Arabistan, Mısır, ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, Avustralya, Japonya, Norveç, İspanya, İsveç, Polonya, Kanada, İtalya dışişleri bakanları ile bakanlık temsilcilerinin yanı sıra BM, İslam İşbirliği Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, AİGK, AB, NATO, AGİT gibi teşkilatların temsilcileri katılacak.
Bu konferans, ABD ile İran'ın aynı masa etrafında bir araya geldiği ender toplantılardan biri olma özelliğine de sahip.
İrem Köker