İngiliz ve ABD basını kızgın seçmenler sayesinde Türkiye'nin marjinal bir
seçim geçirdiğini ve Erdoğan'ın ılımlı bir başlangıç yaparak kamuoyunu rahatlattığını yazdı.NY TIMES: MARJİNAL SEÇİMABD'nin etkin gazetelerinden New York Times, Türkiye'deki seçimlerin sonuçlarına ilişkin haberinde, ''kızgın seçmenin iktidarda bulunan herkesin görevine son verdiğini ve marjinal bir seçim yaptığını'' yazdı. Gazete, AK Parti lideri Recep Tayyip Erdoğan'ın, sonuçlar açıklandıktan sonra yaptığı açıklamada, ''laik yönetime verdiği destekle yüreklere su serptiği'' yorumunu yaptı. Erdoğan'ın Amerikalı gazetecilere verdiği demeçte, ''AB'ye katılmak ve ABD ile sıkı ilişkileri sürdürmek istediklerini söylediğini'' yazan gazete, Erdoğan'ın ''laikliğin tüm inanç ve dinlerin güvencesi olduğu, laikliği koruyacakları ve AB üyeliği için acele edecekleri'' şeklindeki sözlerine yer verdi. WASHINGTON POST: ILIMLI VE SORUMLUThe Washington Post gazetesi ise AK Parti'nin zaferinin, ''ABD'nin Müslüman dünyasına demokratik örnek olarak gösterdiği kilit müttefikinin laik geleneğini muhtemelen zorlayacağı'' görüşünü savundu. Gazetenin İstanbul çıkışlı, Karl Vick imzalı değerlendirmesinde, AK Parti'nin zaferi, ekonomik sıkıntıların halkın üzerinde yarattığı etkiye bağlandı. AK Parti'nin seçim kampanyası boyunca ''ılımlı ve sorumlu'' bir tablo çizdiğini belirten gazete, parti liderlerinin, ülkede radikal değişiklik olacağı yönündeki endişeleri yatıştırıcı mesajlar verdiğini yazdı. Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, ''Türklerin yaşam tarzına müdahale etmeme'' sözü verdiğini kaydeden gazete, Erdoğan'ın, birinci önceliği Avrupa Birliği üyeliğine vereceği yönündeki sözlerine yer verdi. Washington Post, Amerikalı gazetecilere demeç veren Erdoğan'ın, Irak'a olası askeri operasyona ilişkin sorulara karşılık, ABD'yi ''Türkiye'nin doğal müttefiki'' olarak nitelediğini ve ABD ile ilişkilerin geliştirilmesinin devam edeceği vaadinde bulunduğunu yazdı. INDEPENDENT: HÜKÜMET DENEYİMİ YOKIndependent gazetesi, ''hükümet deneyimi olmayan İslamcı parti'' olarak nitelediği AK Parti'nin Parlamento'da çoğunluğu ele geçirdiğini belirtti ve ''Bu seçim ülkenin Batılı müttefikleri tarafından da ihtiyatla izlendi'' diye yazdı. Türkiye'de laik kesimin AK Parti'nin ''gizli bir gündemi'' bulunduğundan kuşku duyduğunu savunan gazete, ''Ancak Tayyip Erdoğan bu korkuları gidermek için hemen açıklamada bulundu ve ilk gezisini Brüksel'e yapacağını, burada AB üyeliğine tarih alabilmek için çaba göstereceğini söyledi'' ifadelerine yer verdi. Gazete, ''AK Parti'nin son zamanlarda çağdaş ve Batı yanlısı bir çizgi çizdiğini ve sert söylemlerden kaçındığını'' belirtti. DAILY TELEGRAPH: GERİLİM OLABİLİRDaily Telegraph gazetesi, AK Parti'nin tek başına iktidara gelmesinin ülkede ''yeni bir gerilim tehdidini ortaya çıkardığını'' öne sürdü. Türkiye'de uzun yıllar sonra ilk kez bir partinin tek başına hükümeti kurabilecek durumda olduğunu belirten gazete, ''Ancak ne yazık ki pek az siyasi analist, bu durumun Türkiye'nin çok ihtiyaç duyduğu siyasi istikrara dönüşebileceğine inanıyor'' yorumunda bulundu. GUARDIAN: ÇAĞDAŞ İSLAMCIThe Guardian gazetesi, ''Türkiye'nin çağdaş İslamcı partisi'' olarak nitelediği AK Parti'nin seçimi kazanırken, Avrupa Birliği'ni enöncelikli hedef yapacağı konusunda söz verdiğini belirtti. AK Parti'nin kendisini ''muhafazakar demokrat'' olarak nitelemesine ve siyasi çizgisinin İslami referanslar taşıdığını yadsımasına karşın, ''partinin yükselişinin Türkiye'deki laik devlet yapısına tehdit olarak görüldüğünü'' öne sürdü. TIMES: ORDU GARANTİSİ VARThe Times gazetesi, AK Parti'nin öncelikle Batı'yı rahatlatma çabası içine girdiğini belirterek, ''Eğer bu seçime ordu girseydi, seçimi tartışmasız büyük bir çoğunlukla kazanırdı'' diyen bir Batılı diplomatın sözlerine yer verdi. Gazetenin yorumunda, ''Halk oyunu rahat kullandı, zira herkesin kafasında 'Nasıl olsa aşırı siyasi bir hareket ordu tarafından engellenir' düşüncesi var'' ifadesi kullanıldı. FINANCIAL TIMES: ERBAKAN'IN HATALARINA DÜŞMEYECEKFinancial Times gazetesinin
haber-yorumunda ise liberal görüşlü siyaset yorumcularının, ''AK Parti'nin askeri tahrik eden Necmettin Erbakan'ın düştüğü hatalara düşmeyeceğine'' dair görüşlerine yer verdi. Gazeteye açıklama yapan Batılı diplomatlar da ''AK Parti bu seçimi siyaseten intihar sayılabilecek şeyler yapmak için kazanmış olamaz'' dedi. HOLLANDA BASINI: ESKİLER MECLİS DIŞINDA    Hollanda'da yayımlanan Volkskrant gazetesi, AK Parti'nin Meclis'te üçte iki çoğunluğu sağladığını, bu sonuçla hükümet partilerini parlamento dışına ittiğini yazdı. Gazete, ''Türk seçmeninin çok açık bir şekilde, günümüzde herkesin bildiği yolsuzluk olayları ve elit bürokrasi yönetiminin ağır baskısının artık son bulması mesajını verdiğini, seçmenin kitle halinde seçimlere ilk kez katılan bir partiye oy vermeyi tercih ettiğini'' yazdı. Türkiye-AB ilişkilerinde şikayet konusu olan siyasi istikrarsızlığın tek partinin hükümet kuracak olmasıyla aşıldığı, bu açıdan bakıldığında AB ile ilişkilerin daha iyi bir yola oturtulabileceği görüşünü dile getiren gazete, ''ancak bunun, Recep Tayyip Erdoğan'ın söz verdiği gibi iyi olacağı konusunda soru işaretleri bulunduğunu'' öne sürdü. De Telegraaf gazetesi, seçim sonuçlarına ilişkin haberinde, ''Mevcut partiler safdışı'' ve ''Türkiye seçimlerinde deprem'' gibi ifadeler kullandı. Algemeen Dagblad Gazetesi de, seçim sonuçlarını ''Türkiye'de siyasi deprem'' ifadesiyle duyurdu. Hemen hemen bütün gazetelerin haberlerinde AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın siyasi geçmişi anlatıldı ve seçimlerin oldukça sakin ve olaysız bir şekilde sonuçlandığı, önemli bir ayrıntı olarak verildi.    İTALYAN BASINI: HIRİSTİYAN DEMOKRAT GİBİLERİtalyan basını, seçim sonuçlarını genelde ''İslamcıların Zaferi'' başlığıyla verdiler. Sol görüşlü La Repubblica gazetesi, yorumunda, ''İslamcı'' diye nitelediği AK Parti'nin zaferinin Avrupa için tehlike olarak gösterildi ve ''Aklı başında bir Avrupa, bugüne kadar yapmadığını yapmak zorunda. En büyük hata, Türkleri yalnız bırakıp, yardım etmemek olacaktır'' görüşüne yer verildi. Merkez sağ görüşlü La Stampa gazetesi, ''Büyük laiklik kalesi, ABD'nin müttefiki, AB'ye aday ülkede, parlamentodaki mutlak çoğunluğu İslamcılar ele geçirdi. Kazananlar, İran'ın Ayetullah'larından, Suudi Arabistan'ın radikal dincilerinden daha çok kendilerini Avrupalı Hıristiyan Demokratlara benzetiyor'' ifadelerini kullandı. Bu arada, ABD'nin NATO'daki eski büyükelçisi Shereen Hunter ve Beyaz Saray'ın eski güvenlik danışmanı Robert Hunter, İtalya'nın yüksek tirajlı merkez sağ görüşlü gazetesi Corriere della Sera'da yayımlanan demeçlerinde, ''AK Parti, gerçekten Batı yanlısı, Amerika için hiçbir tehlike yok'' dediler. ''Türkiye Suudi Arabistan olmadığını'' ve AK Parti'nin dış politikasının ''merkezci, Avrupa ve ABD yanlısı'' olduğunu söyleyen Amerikalı uzmanlar, ''Güven veren en önemli şey, Türkiye bir demokrasi örneği verdi. Aşırı uçta partiler dışarıda kaldı'' görüşünü savundu. AK Parti'nin seçimleri kazanmasının Türkiye'nin AB yolunu kapayıp kapatmayacağı sorusuna Shereen Hunter, ''Sorun Avrupa, Türkiye değil. Türkiye, çok kültürlü, çok dinli bir toplum ve AB'ye girmek için reform yapıyor'' dedi. AVUSTURYA: ZAFER ILIMLI İSLAMCILARINAvusturya Televizyonu (ORF), ''Türkiye'de zafer ılımlı İslamcıların'' ifadesini kullandı. AK Parti lideri Recep Tayyip Erdoğan'ın AB üyesi ülkeler tarafından ''karışık duygularla izlendiğini'' belirten ORF, Erdoğan'ın Türkiye'deki yabancı diplomatlarla yaptığı toplantılarda partisinin AB üyeliğini desteklediği ve IMF'in önerdiği ekonomik programı uygulayacağı yolunda güvence verdiğini bildirdi.    BELÇİKA BASINI: ILIMLI İSLAMCILAR İKTİDAR    Belçika gazeteleri, bugünkü manşetlerini ve bazı sayfalarını Türkiye'deki seçim sonuçlarına ayırarak çelişkili haber ve yorumlara yer verdiler. ''Türkiye'de ılımlı İslamcıların büyük zaferi'' manşetini kullanan Le Soir gazetesi, ''AK Parti'nin zaferi, güçlü ordusu devletin laik değerlerine çok bağlı kalan bu ülkeye siyasi isar getirmekten uzak bir gelişme'' ifadesini kullandı. Muhafazakar La Libre Belgique gazetesi, manşetini ve birinci sayfasının tamamını Türkiye'deki seçim sonuçlarına ayırırken, iki tam sayfa haber ve yoruma da verdi. Gazete, ''Ilımlı İslamcılar Türkiye'de iktidar oldu'' manşetini kullanırken, birinci sayfasının büyük bir bölümünde, oy kullanan türbanlı bir kadın resmine yer verdi. Manşet altında ise, ''İslamcı bir partinin küllerinden doğan AK Parti, AB yandaşı olduğunu söylüyor'' ifadesi yer buldu. İç sayfa manşetinde ''Türkiye'de büyük çalkantı'' başlığı kullanan gazete, ''
Atatürk Cumhuriyeti'nin, tarihinde ilk defa ılımlı Ä°slamcılar tarafından, tek baÅŸlarına yönetileceÄŸini'' yazdı. La Libre Belgique, AKP'nin AB ile bütünleÅŸmekten yana, Irak'a yönelik bir operasyona ise karşı olduÄŸunu yazdı. Gazete, bir baÅŸka sayfasını da Tayyip ErdoÄŸan'a ayırdı ve ErdoÄŸan'ın mahkumiyetine neden olan ÅŸiirin tercümesine yer verdi. ErdoÄŸan'ın geçmiÅŸini anlatan ve ''Eskiden Batı kültürlerine ve AB'ye karşıydım. Artık deÄŸilim'' sözlerine yer veren gazete, ''eÅŸi türbanlı olan bu liderin başörtüsü sorununa öncelik vermeyeceÄŸini söylediÄŸini''yazdı. La Derniere Heure gazetesi ise ''yasaklanan bir Ä°slamcı partinin devamı'' olarak nitelediÄŸi AKP'yi iktidara getiren seçimlerin AB ve ABD tarafından yakından izlendiÄŸini yazdı. Gazete, ''AB'den biraz dahauzak'' baÅŸlıklı yorumunda, AB devlet ve hükümet baÅŸkanlarının, Kopenhag zirvesinde, Türkiye konusunda tavır belirlemelerinin söz konusu olduÄŸunu hatırlattı. Gazete, AKP'nin iktidara gelmesinin, icraatının görülmesi için zaman gerektireceÄŸini, AB liderlerinin kendikamuoyuları karşısında Türkiye'yi savunmalarının zorlaÅŸacağının düşünüldüğünü ileri sürdü.        RUS BASINI: Ä°SLAMCILAR AB YANLISI    Türkiye'deki seçim sonuçlarını duyuran Rus basını, kazanan AK Parti'yi, ''ekonomik kriz, Türkiye'nin AB'ye üyeliÄŸi, Kıbrıs sorunu ve Irak bunalımı'' gibi önemli sorunların beklediÄŸine dikkat çekti. en çok dinlenen haber radyosu Eho Moskova, AKP'nin, ''BM Güvenlik Konseyi'nden karar çıksa bile ABD'nin Irak'a müdahale etmesine karşı çıkacağını'' savundu. RIA ajansı, ''erken parlamento seçiminin en önemli nedeninin ekonomik kriz olduÄŸunu ve seçim sonucunun, ülkeyi krize sokan hükümetekarşı seçmenin tavrını ortaya koyduÄŸunu'' ifade etti. RIA ve Ä°tar-Tass, AKP'yi ''Ä°slamcı parti'' olarak nitelediler. Vremya Novostey gazetesi de AKP'nin ''deÄŸiÅŸen Ä°slamcıların partisi'' olduÄŸunu belirtti ve ''Ä°slamcılar, Avrupa BirliÄŸi'ni tercih ediyor'' baÅŸlığıyla verdiÄŸi haberde, ''ErdoÄŸan, Batı'ya yönelik siyaset güdeceÄŸini ve Türkiye'nin AB'ye girmesi için çaba göstereceÄŸini vaat ediyor'' denildi. İş çevrelerine hitabeden Kommersant gazetesi, ''Türk Ä°slamcılar, Alman Hıristiyan Demokratlar gibi olduklarını belirtiyorlar'' görüşünüdile getirdiÄŸi yorumda, AK Parti'nin Türkiye'de siyaseti ''Ä°slamlaÅŸtıracağı'' suçlamalarını reddettiÄŸini belirterek, ''seçmen de verdiÄŸi destekle buna inanmış görünüyor'' ifadesini kullandı.AFP: Türkiye'nin, hem içeride hem dışarıda kuÅŸkuyla karşılanan ılımlı ve henüz denenmemiÅŸ Ä°slamcı partisi Adalet ve Kalkınma Partisi oyların yüzde 35'ini alarak tek başına hükümet kurma hakkını elde etti. Türkiye, 1960'dan beri ordu üç kez iktidara el koymuÅŸ olduÄŸu için, seçimler Türkiye'nin NATO'daki müttefikleri ve Avrupa BirliÄŸi tarafından çok yakından izlendi. AP: Ä°slamcı kökleri bulunan AKP'nin Lideri Recep Tayyip ErdoÄŸan seçim sonuçlarının belli olmasından sonra, ‘‘Türkiye'nin AB üyeliÄŸi önceliÄŸimizdir’’ dedi. ErdoÄŸan'ın bu açıklaması piyasaları yatıştırmaya yönelik bir giriÅŸim. Ä°slami köklerinden uzak durmaya çalışsa da, Türkiye'de geniÅŸ bir kesim AKP liderine kuÅŸkuyla yaklaşıyor.REUTERS: Müslüman AKP, önde gidiyor. Ä°slamcı eÄŸilimli olmakla suçlanan AKP Lideri Recep Tayyip ErdoÄŸan, ‘‘Laiklik ilkelerine Anayasa'da yazılı olduÄŸu ÅŸekilde uyacağız’’ dedi. CNN: Ä°slamcı temelleri olan parti Türkiye'de seçimleri kazandı. CNN Türk'ün projeksiyonlarına göre AKP, parlamentoda üçte iki çoÄŸunluÄŸu kazanıp, Anayasa'yı deÄŸiÅŸtirecek sayıda milletvekiline ulaÅŸabilir. ErdoÄŸan partinin Batı yanlısı kalacağını, AB ve IMF ile tam iÅŸbirliÄŸi içinde çalışacağını açıkladı. BBC: Türkiye'deki yeni parti zafere koÅŸuyor. Ä°lk sonuçlar Ä°slami temelli AKP'nin çoÄŸunluÄŸu kazandığını gösteriyor. Â
button