Guatr nedir? Guatr hastalığı nasıl anlaşılır?

Guatr, boyun ön kısmında bulunan tiroid bezinin büyümesidir. Nodüllü, nodülsüz, ağrılı ve ağrısız büyüme olabilir. Her yaş döneminde olabilir. Gebelik ve sonrası dönemlerde daha fazla tiroid hastalıkları görülebilmektedir. Guatr (iroid ) nedenleri arasında iyot eksikliği, hipotirodi, hipertiroidi, nodüler guatr ve tiroiditler yer almaktadır.

Guatr hastalığı nasıl anlaşılır?

Guatr, genellikle ağrısız olur ve herhangi bir şikayete yol açmaz. Ancak çok büyükse bası yakınmaları öksürük, nefes darlığı olabilir. Beraberinde hipertiroidi (tiroidin çok çalışması) varsa çarpıntı, terleme, kilo kaybı gibi yakınmalar gelişebilir. Tam tersine hipotiroidi (yavaş çalışması) varsa halsizlik, ciltte kuruma, kilo alma, saçlarda dökülme gibi yakınmalar, tiroidit varsa ağrı, ateş gibi şikayetler bulunabilir.

Bulguları neler?

Hastanın guatrı büyükse gözle görülebilir. Bazı büyük nodüllerde gözle görülebilir. Tiroidit mevcutsa tiroidin muayenesi esnasında ağrı ve hassasiyet gelişebilir.

Tanısı İçin Neler Yapılmalıdır?

Tiroid hastalıklarında muayene dışında kan tetkikleri, ultrason ve gereken hastalarda tiroid ince iğne aspirasyon biyopsisi yapılabilir. Her hastaya en uygun ve gerekli olan yöntem seçilmelidir. Guatra yol açan sebeplerin belirlenmesine yönelik testler planlanmalıdır. Nodül varsa, nodülde kanser şüphesi olup olmadığının belirlenmesi için klinik bulgular, ultrason bulguları ve tiroid biyopsi sonucuna göre karar verilmelidir. Kanser varlığı veya şüphesi durumunda tiroid ameliyatı planlanmalıdır.

Tedavisi İçin Neler Yapılmalıdır?

Guatra yol açan sebeplere göre tedavi değişebilir. Ötiroid gutar (normal çalışan ) genellikle takip edilir. Kan testleri ve ultrason ile takip yeterli olabilir. Hipotiroidi (yavaş çalışması) durumunda ilaç tedavisi başlanır. Bu ilaçlar aç olarak kullanılmalı, 6-8 haftada bir kan tetkikleri ile kontrol edilerek normal çalışması sağlanmalıdır. Hipertiroidi (çok çalışması durumunda ) ilaç tedavisi yapılır. Bu ilaçların etki ve yan etkileri açısından belli aralıklarda kan tetkikleri yapılmalıdır. Sadece ilaç tedavisinin yetmediği durumlarda radyoaktif iyot tedavisi veya cerrahi tedavi düşünülebilir.

Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?

İlaçları düzenli kullanmak, düzenli aralıklarla doktor kontrolüne gitmek önemlidir. Hipertiroidi (tiroid bezinin çok çalışması ) durumunda iyot kısıtlaması yapılmaktadır. Bunun haricinde iyot kısıtlaması söz konusu değildir. Özellikle çocukluk, büyüme dönemi, gebelik ve emzirme dönemleri iyot ihtiyacının arttığı dönemlerdir. İyot eksikliği guatra yol açabilir.