Eşcinsellere evlilik yasağında gözler Yüksek Mahkeme’de
Güncelleme Tarihi:
ABD’de California mahkemesinin eşcinsel evlilikler üzerindeki yasağı kaldıran kararı homoseksüeller için bir zafer oldu. Ancak uzmanlar yasağın kaldırılmasını ABD Yüksek Mahkemesi’ne kadar gitmesi beklenen bir sürecin ilk adımı olarak görüyor.
CALIFORNIA'DA EŞCİNSELLER ZAFERİ BÖYLE KUTLADI
California’daki davanın kesin sonuçlarını öngörmek mümkün değil ancak hukuk uzmanları temyiz mahkemesinin hakimleri ve yüksek mahkeme yargıçlarının kendilerini California mahkemesi yargıcı Vaughn R. Walker’ın kararının gerekçesi dolayısıyla köşeye sıkışmış hissedebileceğini belirtti.
Walker, kararında California’da seçmenlerin onayladığı eşcinsel evlilik yasağının homoseksüel kadın ve erkeklere uygulanan mantıksız bir ayrımcılık olarak tanımladı. Eşcinsel evlilik karşıtları için bu karar milyonlarca Californialı seçmenin iradesini yok sayan bir saçmalıktan başka bir şey değil.
Ulusal Evlilik Örgütü Yönetici Direktörü Brian S. Brown, kararı “korkunç” olarak nitelendirirken, bunun “eşcinsel evlilik konusundaki kültür savaşında ilk yaylım ateşi olduğunu ve mahkemelerin yerinde kararlarına bir darbe vurduğunu” söyledi. Ancak Northwestern Hukuk Fakültesi’nden Prof. Andrew Koppelman, “Eğer Yüksek Mahkeme eşcinsel evlilikleri onaylamak istemezse, bu karar işini zorlaştıracaktır” dedi.
Koppelman, geçmişte temyiz mahkemelerinin alt mahkemelerin hukuki bulgularını reddetmeye eğilimli olduğunu ancak eldeki kanıtlarla ilgili yerel mahkemelerin bulgularına daha fazla riayet edildiğini belirtti. Koppelman, “Açıkça bir hata olmadıkça, yerel mahkemenin kanıtlarını gerçek olarak kabul etmek zorundalar. Bu durum son söz Yüksek Mahkeme’de olsa bile yerel mahkemelerin neden önemli olduğunu gösteriyor” dedi.
Bu noktada, Yargıç Walker’ın 136 sayfalık gerekçeli kararının kanıtlar açısından çok zengin olduğunu söylemek mümkün. Dosyada ayrıca günler süren duruşma sırasında uzmanların verdiği ifadeler de yer alıyor. Yargıç, 2008 yılında başlatılan eşcinsel evliliğini yasaklama kampanyasının eşcinsel evlilikleri ahlaki açıdan heteroseksüel evliliklerle karşılaştırıp “eşcinsel evililiklerin reddinin çocukları koruduğu ve ideal çocuk büyütme ortamının bir kadın ve bir erkekten oluşan aileler olduğu” mesajını vererek sınırını aştığına kanaat getirdi.
Ancak Yargıç Walker, Yüksek Mahkeme’nin hükümetin laik amaçlar olmaksızın ahlaki ya da dini inançları dayatamayacağına karar verdiğinin de altını çizdi. Walker, davalıların mahkeme sırasında ifadelerini değiştirdiklerini ve çocuk yetiştirmek için “istatistiksel olarak en uygun” koşullara odaklandığını ve Californialı seçmenlerin iradesiyle hareket ettikleri iddiasında bulunduklarını belirtti.
Walker, eşcinsel evliliği yasaklayan Proposition 8 adlı yasanın “cinsiyet ve cinsel yönelim temelinde ayrımcılığı talep ettiğini” ifade etti. Yargın, “Proposition 8 hukukun gücünü eşcinsel kadın ve erkeklere vurulan damgaların arkasına atıyor” derken yasanın “homoseksüellerin heteroseksüeller kadar iyi olmadığı” ve “eşcinsellerin ilişkilerinin toplum tarafından tam olarak tanınmayı hak etmediği” fikirlerini yansıttığını söyledi.
California Üniversitesi, Irvine Hukuk Fakültesi Dekanı Erwin Chemerinsky, Walker’ın kararında hukuka muhafazakar bir gözle baktığını belirtti. Walker’ın bu kararıyla Proposition 8’in Yüksek Mahkeme’nin denetimine açtığını ifade eden Chemerinsky, birçok yasanın bu denetimde sınıfta kaldığını ifade etti. Chemerinsky, yargıcın yasayı üst değil alt standartlar açısından incelenmeye açtığını belirterek, “Walker, Proposition 8’in mantık temeline bile uymayacağına kanaat etti” dedi.
Kararı memnuniyetle karşılayanlar bile yolun ilerisinin açık olmadığını düşünüyor. Los Angeles’ta bulunan Loyola Hukuk Fakültesi’nden Yard. Doç. Doug NeJaime, Walker’ın kanaatinin mükemmel olduğunu ancak evlilik davalarını federal mahkemelere götürme stratejisi konusunda şüpheleri olduğunu belirtti. NeJaime, Yüksek Mahkeme’nin alt mahkemenin tamamen kanıt bulgularıyla sınırlı olmadığını da sözlerine ekledi.
NeJaime kararın son safhada, mahkemenin kararının oyunu sürekli olarak değiştiren ve eşcinsellere ayrımcılık davalarında söz sahibi olan Anthony M. Kennedy’e bağlı olabileceğini ifade etti. Kennedy daha önceki davalarda Walker’ın çizgisinde kararlar vermişti.
Ancak California Üniversitesi, Berkeley’den Jesse Choper, Yargıç Kennedy’nin ne şekilde karar vereceğini söylemek için çok erken olduğunu belirtti.
Sonuçta, Chemerinsky’nin de dediği gibi Walker’ın kararı “evlilik eşitliği destekçileri için büyük bir zafer ama son söz değil”.