Ebedi gençlik bir hayal insan 120 yıl yaşayamaz
Güncelleme Tarihi:
Mesude ERŞAN
Oluşturulma Tarihi: Haziran 09, 2007 00:00
Yüz bin dolarlık Vehbi Koç Ödülü’nü alan Moleküler Biyolog Prof. Dr. Aziz Sancar "DNA’yı çözmek bir işe yaramaz. Ay’a gitmenin ne yararı oldu? Gen ve genomların ne yaptığını çözmek lazım" dedi.
Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi üyesi Prof. Sancar, North Carolina Üniversitesi Biyokimya ve Biyofizik Bölümü’nde "vücudun biyolojik saati" üzerinde etkili enzimlerden "kriptokrom" üzerine araştırmalarını sürdürüyor. Prof. Sancar’a göre "ebedi gençlik" hayalden başka bir şey değil.
ABD’de 34 yıldır yaşayan ve North Carolina Üniversitesi’nde yıllık bütçesi 800 bin dolar olan laboratuvarında 13 kişilik araştırma ekibiyle haftanın 6 günü, 12’şer saat çalışan Prof. Dr. Aziz Sancar, "ABD’de klinikte hekimlik insanlık için yapılmaz, para kazanmak için yapılır. Bu yüzden klinikte çalışmak istemedim" diyor. Ancak ABD’ye gitmeden, doğduğu Mardin’in Savur ilçesindeki bir köyde 2 yıl yaptığı doktorluğu unutamıyor. "Bazen köy doktorluğunu sürdürmediğime pişman oluyorum. O yıllarda bir doktor, halkın yaşamını muazzam şekilde değiştirebilirdi" diyor.
Amerikan Bilimler Akademisi’ne seçilen ilk Türk olan ve insanın biyolojik saati düzenleyen kriptokrom enzimini keşfeden Prof. Sancar, kamuoyunun bilim dünyasından ebedi gençlik ve sağlık haberleri beklediğini hatırlatmamız üzerine "ebedi gençlik"in aslında bir hayal olduğunu söylüyor:
"İnsan ömrü çok uzatılamaz. Organizmamızda DNA onarıcısı var. Fakat bir süre sonra normal DNA’ya da saldırıyor. Ayrıca unutmayın her yükselişin bir inişi var. İnsanların 120 yıl yaşaması mümkün değil."
Prof. Dr. Sancar, yaşamı kısaltan diğer faktörlere dikkat çekiyor: "Örneğin sigara içilmezse kanser riski yüzde 70 oranında azalır. Önce bireyler bu basit önlemi alsın, sonra bu konudaki çalışmaların ayrıntılarını tartışalım."
Prof. Dr. Sancar, şimdilik çalışmalarını yurtdışında sürdümeyi planladığını söylüyor. Türkiye’de artık araştırma bütçesi konusunda geçmişteki sorunların yaşanmadığını gözleyen Prof. Sancar, en nitelikli, bilime adanmış gençlerin yurtdışına yönelmesinin büyük sorun olduğunu belirtiyor.
Prof. Sancar’ın bulduğu DNA onarım enzimi "excinuclease" ve "maxicells" (maksi hücre) terimleri, Oxford Biyokimya ve Moleküler Biyoloji Sözlüğü’ne girdi.
BİYOLOJİK SAATİ ÇÖZMEK BİRÇOK KAPIYI AÇACAK
Prof. Sancar, biyolojik saatle ilgili olarak şunları söyledi: "Biyolojik saat insan vücudunun bütün fonksiyonlarını kontrol ediyor. Vücut ısısından tansiyona, uykudan zihni ve fiziksel faaliyetlere kadar. Özellikle psikolojik rahatsızlıklar biyolojik saatten çok etkileniyor. Kanser hücrelerinin bölünmesi, yani çoğalmasını da biyolojik saat tayin ediyor. Bu konuda devam eden büyük araştırmalar var. Biz saatin nasıl çalıştığını açıklamaya çalışıyoruz. Bunu bilirsek, daha etkili ilaçlar ve tedaviler geliştirilebilir. Hastalıkların tedavi yolları açılır. Nitekim ilaç firmaları, uykusuzluk sorunu, kanser, mevsimsel depresyon gibi hastalıklara karşı ilaç geliştirmek için elde ettiğimiz bilgileri satın alıyor."
ABD’de 34 yıldır yaşayan ve North Carolina Üniversitesi’nde yıllık bütçesi 800 bin dolar olan laboratuvarında 13 kişilik araştırma ekibiyle haftanın 6 günü, 12’şer saat çalışan Prof. Dr. Aziz Sancar, "ABD’de klinikte hekimlik insanlık için yapılmaz, para kazanmak için yapılır. Bu yüzden klinikte çalışmak istemedim" diyor. Ancak ABD’ye gitmeden, doğduğu Mardin’in Savur ilçesindeki bir köyde 2 yıl yaptığı doktorluğu unutamıyor. "Bazen köy doktorluğunu sürdürmediğime pişman oluyorum. O yıllarda bir doktor, halkın yaşamını muazzam şekilde değiştirebilirdi" diyor.
Amerikan Bilimler Akademisi’ne seçilen ilk Türk olan ve insanın biyolojik saati düzenleyen kriptokrom enzimini keşfeden Prof. Sancar, kamuoyunun bilim dünyasından ebedi gençlik ve sağlık haberleri beklediğini hatırlatmamız üzerine "ebedi gençlik"in aslında bir hayal olduğunu söylüyor:
"İnsan ömrü çok uzatılamaz. Organizmamızda DNA onarıcısı var. Fakat bir süre sonra normal DNA’ya da saldırıyor. Ayrıca unutmayın her yükselişin bir inişi var. İnsanların 120 yıl yaşaması mümkün değil."
Prof. Dr. Sancar, yaşamı kısaltan diğer faktörlere dikkat çekiyor: "Örneğin sigara içilmezse kanser riski yüzde 70 oranında azalır. Önce bireyler bu basit önlemi alsın, sonra bu konudaki çalışmaların ayrıntılarını tartışalım."
Prof. Dr. Sancar, şimdilik çalışmalarını yurtdışında sürdümeyi planladığını söylüyor. Türkiye’de artık araştırma bütçesi konusunda geçmişteki sorunların yaşanmadığını gözleyen Prof. Sancar, en nitelikli, bilime adanmış gençlerin yurtdışına yönelmesinin büyük sorun olduğunu belirtiyor.
Prof. Sancar’ın bulduğu DNA onarım enzimi "excinuclease" ve "maxicells" (maksi hücre) terimleri, Oxford Biyokimya ve Moleküler Biyoloji Sözlüğü’ne girdi.
BİYOLOJİK SAATİ ÇÖZMEK BİRÇOK KAPIYI AÇACAK
Prof. Sancar, biyolojik saatle ilgili olarak şunları söyledi: "Biyolojik saat insan vücudunun bütün fonksiyonlarını kontrol ediyor. Vücut ısısından tansiyona, uykudan zihni ve fiziksel faaliyetlere kadar. Özellikle psikolojik rahatsızlıklar biyolojik saatten çok etkileniyor. Kanser hücrelerinin bölünmesi, yani çoğalmasını da biyolojik saat tayin ediyor. Bu konuda devam eden büyük araştırmalar var. Biz saatin nasıl çalıştığını açıklamaya çalışıyoruz. Bunu bilirsek, daha etkili ilaçlar ve tedaviler geliştirilebilir. Hastalıkların tedavi yolları açılır. Nitekim ilaç firmaları, uykusuzluk sorunu, kanser, mevsimsel depresyon gibi hastalıklara karşı ilaç geliştirmek için elde ettiğimiz bilgileri satın alıyor."