Doğum hurafeleri

Doç. Dr. Sedat Kadanalı tarafından 7 yıl boyunca Anadolu'nun çeşitli yerlerinde yapılan doğumla ilgili araştırmadan ‘‘ilginç, düşündürücü ve ürkütücü’’ sonuçlar çıktı. Araştırmada, doğum ve lohusalık sırasında 60 değişik batıl uygulamayla karşılaşıldı. Doç. Kanadalı, bu batıl yöntemlerin Anadolu'nun birçok yöresinde halen daha uygulanmakta olduğunu da bildirdi.

Tavşan eti yenirse çocuk çirkin olur

- Gebe doğum öncesinde tavşan eti yemez, aksi halde bebek çirkin olur.

- Kelle, paça gibi yiyeceklerin yenmesi çocuğu sümüklü yapar.

- Annenin yüzüne karabiber üflenirse çocuk çilli olur.

- Nar yenirse çocuk zeki ve güzel olur.

- Anne adayı ayak ayak üstüne atarsa kordun bebeğe dolanır.

- Ayva ve portakal yenirse çocuk güzel olur.

- Gebe, ölüden ve ölü evinden uzak durdurulmalıdır.

- Gebe, canının çektiği bir şeyi çalarsa çocuk hırsız olur.

Bebek ters geliyorsa halılar ters çevrilir

- Sarılık olmasın diye bebeğe sarı renk elbise giydirilir, sarı tülbent örtülür.

- Doğumu kolaylaştırılmak için kuşlar, tavuklar, diğer bağlı veya kapalı hayvanlar serbest bırakılır.

- Bebek ters geliyorsa evdeki halı ve kilim tersyüz edilir.

- Doğum kolaylaşsın diye kocanının ayyakkabısından su içilir.

- Lohusa ve bebeğinin çamaşırı dışarda bırakılmaz; aksi halde çocuk yaramaz olur.

- Lohusanın mezarı kırk gün açık bırakılır.

- Cinler almasın diye iplerle lohusa bağlanır.

Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Doç. Dr. Sedat Kadanalı, Anadolu'da doğum ile ilgili araştırmasında, ‘‘ilginç, düşündürücü, aynı zamanda ürkütücü’’ bulgular elde etti. Kadın-Doğum Hastalıkları öğretim üyesi Doç. Dr. Kadanalı, 7 yıl süren araştırmasında, Anadolu'da yüzyıllar öncesinden günümüze ulaşan doğum öncesi ve sonrası ile ilgili geleneklerin halen sürdüğünü bildirdi. Kadanalı, 7 yıl boyunca Anadolu'nun çeşitli yerlerinde doğum ve lohusallık sırasında yapılan uygulamaları araştırdığını ve 60 değişik uygulamayla karşılaştığını söyledi. Doğum ve lohusallıkla ilgili geleneksel yöntemlerin birçok yörede uygulaması bulunduğunu anlatan Kadanalı, araştırma sırasında doğumun üç evresi ve yenidoğan dönemiyle ilgili ‘‘ilginç, ürkütücü ve düşündürücü’’ batıl inanış ortaya çıktığını kaydetti.

İLGİNÇ İNANIŞLAR

Kadanalı'nın araştırmasında elde ettiği uygulamalar şöyle:

- Gebe kadın, bir başkasıyla sırt sırta verir ve bir çocuk oyunu olan ‘‘yerde ne var, gökte ne var’’ oynayarak bebeğin aşağıya inmesini sağlar.

- Gebe sırta alınarak ayak üstü yere vurulur.

- Gebe yüksekten zıplatılır.

- Gebeye duvara tekme attırılır.

- Gebeye yumurta kabuğu iyice ezilerek içirilir.

- Birkaç yastık sıralanır ve gebe bunun üstüne atılır.

- Doğum kadın diz üstü oturtularak yapılır.

- Doğum küpün içine yaptırılır.

- Baş kolay çıksın diye vajinaya zeytinyağı dökülür.

- Doğum kırmızı toprağa yaptırılır ve bebek 40 gün bu toprakta yatırılır.

- Gebenin başına tuğla ve yumurta kırılır veya taşlar birbirine vurulur. - Annenin saçları çözülür.

VAJİNAYA TEZEK...

- Plasentayı ayırmak için kazma sapı hamilenin karnına dayatılır.

- Plasenta ayrılmazsa sarkmakta olan kordunun ucu kızgın köze bırakılır.

- Plasenta ayrılmazsa kadının kendi saçı ağzına sokularak midesi bulandırılmaya çalışılır ve plasentanın ayrılması sağlanır.

- Plasenta ayrılmaz ise kadın boş su kabağına üfletilir.

- Plasenta çıkmadığında bir tencere kapağı ters çevrilerek kadının karnına konulur ve diz çökertilerek sırtından bastırılır.

- Göbek kordonuna iple ağırlık asılır.

- Çocuğun göbeğine kül konularak bağlanır.

- Bebek doğunca kavrulmuş sıcak toprak ile yıkanır.

- Bebeğin göbeğine zift sürülür.

- Bebek tuzlu suyla yıkanır ve kundağı tuzlanır.

- Doğum sonrası kanama olursa vajinaya tezek konulur.

- Bebek doğar doğmaz kınalanır.

SİLAHLA KOLAY DOĞUM

Anadolu'daki ilginç, ürkütücü ve düşündürücü doğum geleneklerini derleyen Doç. Dr. Sedat Kadanalı, bazı yörelerde kadınların kolay doğum yapabilmesi için silah patlatıldığını, veya sırta alınarak yere vurulduğunu bildirdi. Erzurum Ticaret Borsası tarafından yayınlanan Borsa 2000 Dergisi'nin haberine göre, Doç. Dr. Kadanalı derlemelerini ‘‘Anadolu'da doğumla ilgili folklör’’ başlığı altında topladı. Çalışması sırasında 60 değişik uygulama ile karşılaştığını belirten Doç. Dr. Kadanalı, ‘‘Çoğu yörede zaman zaman başvurulan geleneksel uygulamaları, doğum hekimlerinin bilmeleri ve incelemeleri açısından faydalı gördüğümüzden bu çalışmayı yaptık’’ dedi.