Dev gemi Varyag'ın kaza riski yüzde 30

Tulgar, kamuoyunun sürekli olarak Varyag'ın boğazlardan ne zaman geçeceğini öğrenmek istediğini vurgulayarak, şunları söyledi:

''Bu bizi hiç ilgilendirmiyor. Biz, 'bu gemi geçmek istiyorsa, şunları yerine getirirsin' dedik. Gerekli şartlar yerine getirildikten sonra biz gemiyi tekrar kontrol edeceğiz. Şartlar yerine getirilmiş mi, yapılanlar uygun mu, değil mi? Ona bakacağız. Bu yarın da olur, 2 sene sonra da olur. Tabii bir de hava, akıntı ve görüş mesafesinin uygun olması gerekiyor.''

Varyag'ın Türk karasularından uzakta römorkör eşliğinde Karadeniz'de dolaştığını anlatan Tulgar, yakında bir Çin heyetinin gemiye gideceğini belirtti.

TÜRK VE ÇİN HEYETİNİN İNCELEME YAPACAK

Hücum Tulgar, 11 Eylül Salı günü, Denizcilik Müsteşarlığı İstanbul Bölge Müdürü Ruhan Çakıroğlu, Kıyı Emniyeti'nden Gemi Kurtarma Daire Başkanı Arslan Dede ile bir kaptan, Türkiye Denizcilik İşletmeleri'nden 2 baş kılavuz ve bir uzman ile Çin Halk Cumhuriyeti'nden geminin sahibi firma yetkilisi, sigorta şirketi ve 2 uzmandan oluşan heyetin, Varyag'da inceleme yaptığını hatırlattı.

Türk uzmanların, gemideki eksiklikleri belirlerken öncelikle plan ve projeler üzerindeki bilgilere göre çalıştığını ifade eden Tulgar, ''Gemiye çıkıldığında başka eksiklikler de görüldü ve bunlar Çin heyetine iletildi. Daha önce mekanik olması düşünülen bazı kısımların hidrolik olmasının gerektiği görüldü. İstanbul Boğazı'ndan geçiş 9-10 saat sürebilir. Bu da karanlığa kalacak demektir. Bunun için geminin ışıklandırılması da gerekiyor'' dedi.

Tulgar, Varyag'a yapılması gereken ilavelerin Karadeniz'in ortasında yapılamayacağına da dikkati çekerek, ''Geminin tersaneye ya da bir rıhtıma yanaşması lazım'' diye konuştu.

Kıyı Emniyeti ve Gemi Kurtarma İşletmeleri Genel Müdürü Tulgar, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Varyag'ın İstanbul Boğazı'ndan geçişinde kaza riski yüzde 30'un altında değil. Ama gemiyi geçirecek arkadaşlar uzman kişiler. Römorkör kaptanları, riskin biraz daha azaltılabileceğini söylüyorlar.

Ben Kandilli dönüşünden çok rahatsızım. Çünkü burası akıntının en yüksek olduğu, iki kıyı arasındaki genişliğin 700 metreye indiği, 80 derecelik bir rota değişikliği ve tamamen ucu ucuna dönmenin olacağı bir nokta. Bu kütlenin konvoy boyu da zaten 500 metre civarında olacak.

Gemide alınan önlemlerin dışında bizim kara acil müdahale ekiplerimiz, İstanbul ve Çanakkale boğazlarında karadan müdahale edilebilecek şekilde kritik bölgelere konuşlandırılacak. Geçişte kritik nokta olarak Kandillinüşü dışında, Umuryeri, Yeniköy, Kanlıca bölümü var. Kuruçeşme'de rüzgar terstir. Galatasaray Adası civarı ve Sarayburnu'nun geçilmesi de risk taşıyor.''

Tulgar, İstanbul'da 4 mevsimin aynı günde yaşanabildiğine de işaret ederek, bunun ise rüzgarın 4 defa yön değiştirebileceği anlamına geldiğini söyledi.   Varyag gibi büyük gemilerin en büyük sorununun rüzgar değişimi olduğunu belirten Tulgar, ''Varyag İstanbul Boğazı'na girdikten sonra hava değişirse, geri dönme şansı yok. Risk oradan geliyor. Uygun şartta başlarsınız, 3 saat sonra hava dönerse öyle devam edeceksiniz. Akıntı ve rüzgarın değişmesi durumunda Kandilli'de kaza riski yüzde 50'yi geçer'' dedi.

Tulgar, konvoyun hızının 2-3 mil civarında olacağını da kaydederek, ''Geminin altındaki akıntıyı hesap ederek gidiyorsunuz. Alttaki akıntı 5-6 mile çıkarsa, akıntıya kapılıp gidersiniz. O konvoyun 6 mile çıkması mümkün olmayacağına göre risklerden biri bu. Yoksa her türlü plan program yapılıyor'' diye konuştu.

KAZA OLURSA BOÄžAZ 6 AY KAPANIR

Hücum Tulgar, denizde ne kadar emniyet tedbiri alınırsa alınsın kaza riskinin yüzde 3 olduğunu, boğazlarda ise bunun yüzde 5'lere ulaştığını vurgulayarak, ''Ama bunlar dümeni, makinesi ve tüm donanımıolan gemiler için söz konusu. Varyag'da ne dümen, ne donanım, ne makine var. Tamamen yüzen çelik bir kütle. Sadece iterek ve çekerek hareket ettirilebiliyor. Bu da diğer gemilere göre kaza riskini yüzde 100 artırıyor'' dedi.

Varyag'ın İstanbul Boğazı'ndan geçişinde meydana gelebilecek kazanın ''çarpma ya da karaya oturma'' şeklinde olacağını ifade eden Tulgar, sözlerini şöyle tamamladı:

''Kaza halinde Ä°stanbul BoÄŸazı asgari 6 ay kapatılır. Karaya oturma durumunda, böyle bir kütlenin çekilerek alınması son derece güçtür. ÇektiÄŸinizde, boÅŸaldığı anda karşı yakaya vurursunuz. Kuvvetliasılıyorsunuz, kurtulup boÅŸladı mı fren yok duramazsınız. Ancak kesilerek, sökülerek oturduÄŸu mahalden çıkarılabilir. O da 6 ay Ä°stanbul BoÄŸazı'nın kapatılmasına neden olur.''Â